Hạ tuần tháng 5/2021, nữ khoa học gia Hungary nổi tiếng - TS. Karikó Katalin, Phó Chủ tịch cấp cao của Công ty công nghệ sinh học BioNTech, một trong những “cha đẻ” của công nghệ RNA Thông tin (mRNA) là nền tảng của các loại vaccine “thế hệ mới” kháng Covid-19 - bất ngờ bị cáo buộc là có hợp tác với Cơ quan An ninh Quốc gia thời CS tại Hungary ngay trong chuyến trở về thăm quê hương của bà.
(NCTG) Hạ tuần tháng 5-2021, Liên Âu trọng thể kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Andrei Sakharov (1921-1989), nhà vật lý và nhà hoạt động đối lập lừng danh thời Liên Xô (cũ). Là chủ nhân Giải Nobel Hòa bình năm 1975, sinh thời, “người cha của bom khinh khí Xô-viết” đã chiến đấu không khoan nhượng để chống lại những bất bình đẳng xã hội, và kêu gọi, ủng hộ việc trả tự do cho những người bất đồng chính kiến tại Liên Xô.
Hàng năm, vào 27-1, Ngày tưởng niệm Holocaust Quốc tế, thế giới tưởng niệm các nạn nhân của tấn thảm kịch holocaust trong Đệ nhị Thế chiến, cuộc diệt chủng dẫn đến cái chết của khoảng 7 triệu người Do Thái và 11 triệu người khác, được thực hiện bởi Đức quốc xã và các chính phủ cộng tác với nó.
(NCTG) Tròn 70 năm trước, vào ngày 10-5-1951, Thái tử cuối cùng của Đế chế Áo - Hung Otto von Habsburg Franz Joseph Otto Robert Maria Anton Karl Max Heinrich Sixtus Xavier Felix Renatus Ludwig Gaetan Pius Ignatius (1912-2011) - thường được biết đến ở Hungary với tên Habsburg Ottó - làm lễ thành hôn với người phối ngẫu kém mình 13 tuổi - công chúa Regina Helene Elisabeth Margarete Prinzessin von Sachsen-Meiningen (1925-2010).
(NCTG) Trong 39 năm dưới thời CS (1950-1989), 4-4 được xem là Ngày Giải phóng vì theo quan điểm lúc bấy giờ, vào ngày này năm 1945, người lính Đức cuối cùng đã rời Hungary tại cửa khẩu Nemesmedves, dưới áp lực của “quân giải phóng” Xô-viết. Tuy nhiên, như nhiều câu chuyện mang tính tuyên truyền đương thời, đây chỉ là một huyền thoại!
(NCTG) Chưa bao giờ trong lịch sử nền Đệ tam Cộng hòa Hungary (từ 23-10-1989 tới giờ), nước này trải qua 2 năm liền mà Đại lễ 15-3 không được kỷ niệm vì dịch bệnh lan tràn. Dầu sao đi nữa, trong lòng, người dân nước này vẫn nhớ về cuộc cách mạng và cuộc chiến tự do cách đây 173 năm.
(NCTG) Cựu thủ tướng Rákosi Mátyás, chính trị gia cộng sản, “môn đệ Hungary xuất sắc nhất của Stalin”, người có tên được đặt cho một trong những thời kỳ đen tối nhất của lịch sử Hungary, đã qua đời cách đây tròn 50 năm vào ngày 5-2-1971, tại Gorky (Nizhny Novgorod), Nga.
(NCTG) Nghiên cứu của giới khảo cổ về vua Mátyás, và thông qua đó, về một đại gia đình rất có tầm ảnh hưởng của 2 dân tộc Hungary và Romania, và qua đó, có tác động đến cả vùng Trung Âu, có thể khiến giới học sinh và người yêu sử cảm thấy thú vị hơn với những kiến thức nhiều khi khô cứng trong nhà trường.
(NCTG) Dòng họ Hunyadi, với những cá nhân kiệt xuất, đóng vai trò hết sức quan trọng trong lịch sử Hungary thời hậu kỳ Trung cổ. Do đó, việc nghiên cứu và đặc biệt, tìm ra hài cốt thành viên xuất chúng nhất của dòng họ ấy - vua Mátyás - là tâm nguyện lâu nay của giới sử học và người dân Hung.
(NCTG) “Holocaust là bi kịch của con người và về con người. Về tôi. Tôi cũng là người bằng da, bằng thịt và xương, có thể bị giết trong buồng hơi ngạt. Tuy nhiên, tôi có thể làm tất cả để đảm bảo rằng tôi và bất kỳ ai khác đều không bị giết một lần nữa” (Lukácsi Katalin).
(NCTG) “Vương miện Thiêng liêng” (Szent Korona), vật “quốc bảo” của Hungary đã được “hồi hương” cách đây tròn 43 năm, vào ngày 6-1-1978, với sự hỗ trợ của Thượng nghị sĩ (TNS) Joe Biden, người giờ trở thành Tổng thống đắc cử của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, theo bản tin của báo chí Hung.
(NCTG) 17-11 trong lịch sử Hungary không chỉ đáng nhớ vì là sinh nhật của Budapest - vào ngày này năm 1873, Buda, Pest, Óbuda và đảo Margit được hợp nhất thành thủ đô của Vương quốc Hungary -, mà còn được nhắc đến bởi một sự kiện trọng đại: năm 1919, 17-11 ghi nhận sự ra đời của một điều luật cho phép một bộ phận phụ nữ được thực hiện quyền chính trị, thông qua quyền bỏ phiếu.
(NCTG) Đầu năm 1764, tại một phiên họp Quốc hội Vương quốc Hungary tại TP. Pozsony (nay là Bratislava, Slovakia), Nữ hoàng Áo - Hung Maria Theresia đã được mời sang thăm Vác, một đô thị của Hung khi đó đang trên đà phát triển, với những tòa nhà, đường sá, quảng trường... được xây dựng san sát tại trung tâm thành phố theo trường phái Baroque.
(NCTG) Cho dù có thực sự là dòng dõi của Arpád hay không, trong hơn 10 năm trị vì Vương quốc Hungary, András Đệ tam đã tỏ ra xứng đáng với “Vương miện Thiêng liêng” (Szent Korona) và không phải lỗi của ông mà tới cuối đời, ông mới tìm được cách vượt qua khủng hoảng.
(NCTG) Vua László Đệ tứ không có con, nên khi ông bị 3 quý tộc người Kun (Cuman) ám sát khi đang ngủ trong lều trại, sử Hung than rằng “họ nhà nội của các vị vua thiêng liêng Hungary đã tuyệt tự”. Do đó, András Đệ tam dù được lên kế nghiệp, vẫn bị coi là vị vua “có vấn đề” về mặt nguồn gốc xuất xứ.
(NCTG) Hoàng tử István chào đời khi người được coi là cha của ông, vua András Đệ nhị đã gần 60 tuổi, nên bị người đời “tình nghi”, coi ông là con của một đại quý tộc đương thời của Hungary, và “nghi án” này cũng bị các con trai lớn của András Đệ nhị - 2 hoàng tử Béla (sau này là vua Béla Đệ tứ) và Kálmán - chia sẻ.
(NCTG) András Đệ tam (1265-1301) được biết đến như vị vua cuối cùng của triều đại Árpád (Árpád-ház), và cái chết của ông vào ngày 14-1-1301 đồng nghĩa với việc triều đại đầu tiên trong lịch sử quân chủ Vương quốc Hungary - khởi đầu bằng sự đăng quang của vị vua lập quốc Szent István vào mùa Giáng sinh năm 1000 - đã chấm dứt.
(NCTG) Trận kịch chiến ở ngoại ô TP. Augsburg (Đức) năm 955 giữa 10-25 ngàn chiến binh tinh nhuệ thuộc các bộ lạc Hungary và liên quân Đức với chừng 4-8 ngàn kỵ binh mặc thiết giáp, đã mang lại thất bại thảm hại cho phía Hung, theo các bài học lịch sử “nhập môn” cho học sinh phổ thông.
(NCTG) Chinh phục đất nước theo nghĩa tổng quát là một quá trình mà một dân tộc chiếm làm sở hữu một mảnh đất với mục đích biến nó thành quê hương mới của mình. Trong lịch sử Hungary, sự kiện này khởi đầu năm 895, khi các bộ lạc Hung ồ ạt “đổ bộ” và chiếm vùng lòng chảo Kárpát (Carpathian).
(NCTG) “Họ là những bậc tiền nhân mà hậu thế cần ngả đầu tri ân: để có được đất nước này, phải cần tới “Những đội quân Árpád hiên ngang - Xông pha trận tiền hy sinh không hề nản”. Và: “Đất tổ tiên thấm đẫm máu bao đời - Hãy giữ gìn giang sơn gấm vóc - Để có được cái tên Tổ quốc - Thiêng liêng thay phải mất một nghìn năm”.
(NCTG) “Lần đầu tiên tôi thấy hơi thở của mình, sự hiện diện của mình trong cái công việc nhỏ bé đó mà không nghĩ tới bất kỳ điều gì khác. Thật là vi...
(NCTG) Tình hình dịch bệnh cũng không thuận lợi cho các cặp đang yêu: theo một khảo sát được thực hiện với ứng dụng nghiên cứu thị trường Opinio, hầu...
(NCTG) “Một chị gần cửa phòng xuống giường đi ra lấy hộp cơm rồi mang đến giường cuối phòng cho một chị nữa. Hai chị lặng lẽ ngồi ăn cơm cạnh nhau”.
(NCTG) “Chiều nay mày mà trốn đi đánh lô đề hay đi đánh bạc là bố mày đánh không còn mảnh vải trên người luôn. Đây nói là làm. Đứng lên, về!”.
(NCTG) “Mọi người ơi, mọi người có nhớ em không? Em nhớ mọi người lắm. Bao giờ mình mới gặp lại nhỉ?”.
