Khảo cổ học Hungary: HY VỌNG PHÁT HIỆN VÀ PHỤC DỰNG HÀI CỐT VUA MÁTYÁS (Phần 1)

“Theo dấu thời gian đã mất”

Việc khám phá nguồn gốc của dòng họ Hunyadi bắt đầu bằng việc khai quật lăng mộ của Corvin János và con trai ông ở Croatia, theo lời ông Makoldi Miklós, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Khảo cổ học của Viện Nghiên cứu Dân tộc Hungary hôm 27-1-2021. Điều lý thú là với nghiên cứu này, việc tái dựng hình ảnh xác thực của Hunyadi Mátyás, vị vua vĩ đại và được ưa chuộng nhất của Hungary không phải là vô vọng.

Corvin János và Corvin Kristóf, con trai và cháu trai của vua Hunyadi Mátyás (Mátyás Đệ nhất, 1443-1490), được chôn cất trong tu viện của dòng tu Pálos (OSPPE - Ordo Fratrum Sancti Pauli Primi Eremitae, một dòng tu nam của Hungary, ra đời vào thế kỷ 13) ở TP. Lepoglava, Croatia. Mộ của hai cha con đã được khai quật vào thế kỷ 19, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn hy vọng rằng hài cốt của họ vẫn ở trong tình trạng tốt.

   

Ông Makoldi Miklós cho biết thêm, rất may là mọi thứ được như ý: sau khi dỡ bỏ nắp mộ, hài cốt của một người đàn ông khoảng 30 tuổi (Corvin János qua đời năm 31 tuổi) và một cậu bé sáu tuổi (Corvin Kristóf, thành viên nam cuối cùng của dòng họ Hunyadi, mất năm lên 6 tuổi) đã được xác định. Các thương tích đã được tìm thấy trên hông của hài cốt người lớn cho thấy rõ ràng đó là người đi khập khiễng, và Corvin János là vậy.

Từ đó, có thể kết luận rằng quả thực các hài cốt là của con trai và cháu trai vua Mátyás Đệ nhất, quân vương của Hungary và Croatia từ năm 1458, của Bohemia (Tiệp Khắc) từ năm 1469 (đồng thời nắm quyền cai quản các vùng Moravia, Silesia và Lusatia), Công tước Áo từ năm 1486 cho tới khi qua đời năm 1490. Ông là một “minh vương” rất được yêu mến trong lịch sử Hung, đồng thời là vị vua hàng đầu của văn hóa, nghệ thuật.

Vị vua anh minh

Khi qua đời, Mathias Rex (tên gọi chính thức của vua Mátyás trong La Tinh ngữ) được chôn cất tại tòa thánh đường Đức Mẹ Mông Triệu ở cố đô đăng quang Székesfehérvár, nơi ông lên ngôi chính thức vào năm 1464. Nhà thờ lớn nhất và quan trọng nhất của Vương quốc Hungary thời Trung cổ này là nơi đăng quang, đồng thời cũng là chốn yên nghỉ trần thế của đại đa số các vị quân vương Hungary từ khi lập quốc tới năm 1527.

   

Bất hạnh là trong thời kỳ Đế chế Thổ Nhĩ Kỳ xâm lược nước Hung, Székesfehérvár vào tay quân Thổ năm 1543 và thời kỳ 1601-1602, thánh đường bị phá hủy tan tành, tất cả hài cốt của các vị vua, giám mục và lãnh chúa của nước Hung thời Trung cổ hoàn toàn bị lẫn lộn. Duy nhất chỉ hài cốt vua Béla Đệ tam và hoàng hậu Châtillon Anna là còn nguyên vẹn - hiện, cả hai vị đều yên nghỉ tại Nhà thờ Mátyás trên khu Thành cổ Buda.

Như vậy, hậu thế cho tới giờ không biết hài cốt vua Mátyás ở đâu trong “núi xương” Osszárium (ossarium) tại phế tích của nhà thờ ở Székesfehérvár, thánh địa của dân tộc Hung. Tuy nhiên, bằng việc phân tích mẫu di truyền từ hài cốt của con trai duy nhất và cháu của ông (việc này sẽ mất vài tháng), việc xác định những mẩu hài cốt của vua Mátyás không còn là bất khả, và nước Hung có thể tái mai táng trọng thể vị vua lớn này.

Đây là điều rất có ý nghĩa, vì Mátyás không chỉ là vị vua vĩ đại đi vào huyền thoại và kho tàng truyện dân gian của Hungary và nhiều dân tộc khác, mà tên tuổi ông còn gắn liền với những công trình kiến trúc, nghệ thuật khiến Hungary trở thành một cường quốc văn hóa thời Phục Hưng. Hầm mộ của ông được xem như phần đẹp nhất của tòa thánh đường, có thể sánh với những kiệt tác của kiến trúc Gothic Pháp, như Nhà thờ Đức Bà ở Paris.