ĐẠI NHẠC HỘI "SZIGET FESZTIVÁL": 15 NĂM, MỘT CHẶNG ĐƯỜNG

Logo của ĐNH "Sziget Fesztivál"

Mười lăm năm trước, hai ca sĩ, nhạc sĩ kiêm nhà tổ chức là Gerendai Károly và Müller Péter Sziámi nhận thấy rằng trong dịp hè, cần phải có một hoạt động văn hóa và xã hội sâu rộng cho các giai tầng thanh niên, thay thế mô hình các trại hè và sinh hoạt hè rất được ưa chuộng từ thời cộng sản. Với "khẩu hiệu" "Cần một tuần bên nhau", ĐNH lần đầu tiên được tổ chức (thoạt đầu được gọi bằng cái tên Đảo Sinh viên - Diáksziget) với 200 chương trình biểu diễn của các ban nhạc, 80 bộ phim được chiếu và 40 tác phẩm sân khấu, ngay lập tức, đã gây tiếng vang lớn và thu hút 43 ngàn người đến dự.

Sau đó 1 năm, vào năm 1994, nhân kỷ niệm 25 năm ĐNH Woodstock (Hoa Kỳ), Ban tổ chức Đảo Sinh viên đã mời được nhiều tên tuổi từng có mặt tại Woodstock cuối thập niên 60 thế kỷ trước, trong khuôn khổ một chuỗi 350 chương trình tại 18 địa điểm, với tên gọi "Woodstock của Châu Âu" (Eurowoodstock). Cho dù bị thất thu nặng, Đảo Sinh viên lần đó đã được tổ chức đánh giá các liên hoan âm nhạc Festival Welfare Service trao tặng danh hiệu "Festival nhạc xuất sắc nhất thế giới" và từ ấy, không những đi vào lòng giới trẻ yêu âm nhạc, ĐNH này còn được sự quan tâm và hỗ trợ của chính quyền Hungary về tài chính và tinh thần. Chẳng những thế, các doanh nghiệp lớn, nhận thấy đây là một cơ hội kinh doanh béo bở, cũng đã đầu tư vào Đảo Sinh viên khiến Ban tổ chức có đủ kinh phí cho các hoạt động tổ chức. Tên của ĐNH cũng được thay đổi: từ năm 1996 đến 2001, ĐNH mang tên Đảo Pepsi, do sự tài trợ chính của hãng sản xuất ước ngọt này. Tuy nhiên, từ năm 2002 trở đi, để giữ được sự độc lập trong tên gọi, Ban tổ chức đã quyết định một tên gọi chính thức cho chuỗi hoạt động văn hóa này: Liên hoan âm nhạc Đảo (Sziget Fesztivál).

"Cần một tuần bên nhau"

Trong vòng 15 năm, Đảo Sinh viên đã phát triển ở mức chóng mặt. Nếu như trong kỳ ĐNH đầu tiên mới chỉ có các ban nhạc Hungary góp mặt thì tại ĐNH 2006, số ban nhạc nước ngoài có tiếng tham dự tại Đảo lên tới vài chục, tổng số các chương trình biểu diễn là hơn một ngàn và lượng khán giả cũng gần nửa triệu! Một khái niệm đã xuất hiện: "người ở đảo", chỉ các thanh niên sống trong các lều trại ròng rã hàng tuần tại nơi diễn ra ĐNH, ăn, ngủ và sinh hoạt với bầu không khí sôi nổi, mang tính "hippies" của Đảo. Đáng chú ý là trong khuôn viên Đảo, ngoài những sân khấu nhạc, còn có nơi chiếu phim, diễn kịch, vũ trường và những địa điểm dành cho người ham mê thể thao (quần vợt, bóng đá, bóng chuyền, bungee jumping, v.v...) Các tổ chức dân sự thì tập trung trong khuôn khổ Đảo Dân sự, với mục đích giới thiệu cho đông đảo các giai tầng thanh niên những điều cần thiết cho cuộc sống, như làm sao tránh được những nguy hiểm trong quan hệ tính dục, ma túy, mối hiểm họa về môi sinh trong thế giới hiện đại, hoặc tầm quan trọng của sự khoan dung với những giá trị khác biệt (như đối với người đồng tính, các sắc dân ngoại quốc, thiểu số...) Nhiều chính khách Hungary đã thường xuyên tham dự các hoạt động của Đảo, coi như đây là cơ hội hiếm có để có thể tiếp cận một cách bình đẳng và thoải mái với những tâm tư, tình cảm của giới trẻ.

Ban nhạc "LGT" năm 1971. Từ trái sang phải: Laux József, Frenreisz Károly, Barta Tamás, Presser Gábor

Trong dịp kỷ niệm 15 năm ngày ĐNH Đảo đầu tiên được tổ chức, bên cạnh các đại diện của Hungary, sẽ có sự hiện diện của nữ ca sĩ nổi tiếng Sinéad O'Connor cùng nhiều nhóm nhạc Tây Âu và Mỹ. Tuy nhiên, được chú ý nhiều nhất, có lẽ vẫn là sự tái ngộ của "LGT", ban nhạc lừng lẫy bậc nhất của nền nhạc Rock Hungary 3 thập niên qua, ngay trong ngày mở màn (tại sân khấu chính) của ĐNH. Khoảng một ngàn chương trình sẽ diễn ra tại 60 địa điểm, và thời lượng của ĐNH cũng được kéo dài thêm 1 ngày để đánh dấu một chặng đường đã qua của liên hoan âm nhạc hoàng tráng này.