CHIẾN SỰ UKRAINE CẢN TRỞ TÔI GẶP GỠ, GIAO TIẾP!

Trước kia mỗi lần đi taxi tôi cũng ngại sự tốn kém, nhưng bù lại, ngoài sự nhàn nhã được phục vụ là được dịp giao tiếp tự do với xã hội. Nếu xe chạy đường dài, chuyện trò luôn miệng cũng là cách để chống buồn ngủ cho tài xế.

Các tài xế taxi trẻ ngày nay nhìn chung rất thích bắt chuyện với khách. Nếu “ý hợp tâm đầu” họ còn như được giải tỏa bức xúc. Thôi thì đủ chuyện, từ chuyện giao thông, chuyện con cái học hành cho đến các vấn đề thời sự chính trị,... Có lần khi tôi sắp bước xuống, cháu tài xế bỗng hoảng sợ kêu lên: “Thôi chết rồi, cháu nói thật quá. Lỡ chú là công an mật thì chết cháu!”.

Suốt hai năm dịch covid tôi gần như không đi taxi. Cho đến cách đây mấy hôm, vì có việc tang ma mà chặng đường lại xa, tôi gọi một taxi quen từ nhiều năm trước. Cứ nghĩ sau mấy năm không gặp thì đầy chuyện để chú cháu “đàm đạo”. Nhưng sau vài câu thăm hỏi thì cháu này đã vào ngay đề tài chiến tranh Nga – Ukraine. Và ngay câu đầu tiên đã hỏi tôi: “Chú ủng hộ Nga hay Ukraine?”.
 

Thời gian qua, tôi đã rất dị ứng với các bản tin trên báo chính thống Việt Nam mà họ thường lấy nguyên vẹn từ hãng ITAR - TASS (TASS) của Nga. Tôi cũng thất vọng với một số người quen khi họ bình luận cuộc chiến Nga – Ukraine trong khi kiến thức nền thiếu hụt và lại chỉ nghe thông tin một chiều. Và đặc biệt tôi kinh hãi các facebooker hằng ngày vỗ tay hưởng ứng quân xâm lược Nga, xuyên tạc, thóa mạ cuộc kháng chiến anh dũng chống xâm lược của nhân dân Ukraine do Tổng thống Zelensky đứng đầu. Cho nên trước câu hỏi trên, tôi phản ứng thận trọng:

- Muốn ủng hộ ai cần hiểu ngọn ngành, cần nhìn thực tế những gì đang diễn ra, chứ không thể nói theo cảm tính cháu ạ.

Tôi đang định phân tích cái ngọn ngành và thực tế ấy thì cháu tài xế đã thao thao cắt lời tôi. Nào là Zelensky ngu xuẩn, nghe theo lời xúi giục của NATO. Nào là một mình Putin chấp tất cả Biden và các nguyên thủ NATO cộng lại… Cứ như cháu ấy thì Ukraine là một dân tộc bất hảo, hiếu chiến, Tổng thống Zelensky là một tên côn đồ. Còn Putin thì như bậc anh hùng, như Đấng Cứu Thế của nhân loại hôm nay.

Thực ra cái giọng này không lạ, tôi đã nghe chán tai từ các facebooker hoặc giấu mặt hoặc công khai trên mạng, cũng đã nghe từ không ít người quen biết, trong đó có một số có học hẳn hoi. Thậm chí mới đây từ người bạn cũ ở cơ quan cũ của tôi, là một tiến sĩ, và là một cán bộ lãnh đạo bậc trung! Anh ấy còn bảo ta phải ủng hộ Nga vì Nga chính là Liên Xô trước kia và nay ta vẫn đang mua vũ khí của Nga. Ôi, người có học còn thế huống hồ cậu lái taxi. Chỉ có điều đáng ngạc nhiên là họ không hề quen biết nhau mà sao giống nhau đến thế. 
 

Trở lại chút ít câu chuyện với cháu tài xế. Thấy không “lại”, tôi xin rút. Nhưng cháu cứ nói. Càng nói càng hăng. Như lên đồng. Vợ tôi thấy không ổn. Lỡ cháu không tập trung lái xe thì nguy hiểm quá. Thế là vợ tôi cố gắng giải thích sao cho thật dễ hiểu và thật ôn hòa với cháu. Tôi im lặng, ngồi lơ đãng, nhưng đến đoạn sau đây thì tôi phải chặn vợ tôi:

Tài xế:

- Cô bảo, cái thằng láng giềng suốt ngày nó chửi mình, ném đá và các thứ bẩn sang mình mà để yên mãi được sao?

Vợ tôi:

- Dù là như thế thì cũng không thể chấp nhận việc Nga bắn giết dân thường…

Tôi nghiêm khắc:

- Ấy, em sai rồi. Em nói thế là công nhận một điều hoàn toàn bịa đặt. Ukraine đâu có trêu chọc Nga như gã láng giềng xấu tính. Còn chuyện chơi với ai là quyền của họ. Em chấp nhận một tiền đề sai để tranh luận thì sẽ dẫn đến sai hàng loạt. Hãy dừng lại ngay!

Cũng phải loay hoay mãi, thậm chí phải dùng mệnh lệnh, tôi mới “phá” được cuộc tranh luận ấy. Tôi vẫn không thể hiểu nổi một tài xế taxi sao lại dại dột tranh luận đến cùng với khách của mình như vậy. Vợ tôi thì cho rằng cháu này bị di chứng “hậu Covid”, đầu óc trở nên không bình thường, nhưng tôi cho khả năng ấy rất ít. Khả năng cuồng Putin, cuồng chống Ukraine là nhiều hơn.

 

Đi tìm lý do, tôi nghĩ đến lời than của ông Đại sứ Ukraine tại Việt Nam Oleksandr Gaman khi ông đề cập đến truyền thông Nga: “Người Nga đang cật lực cố gắng để chứng tỏ Ukraine là một quốc gia man rợ, hiếu chiến và không khoan dung với các dân tộc khác”. Mà truyền thông Việt Nam lại lấy lại tin tức chủ yếu từ ITAR - TASS của Nga. Truyền thông Nga thực sự đã đầu độc khán thính giả Việt Nam, mức độ nhiễm độc của người Việt Nam có khi còn nặng hơn cả người Nga.

Vì câu chuyện trên và hàng loạt câu chuyện tương tự, cho nên dịp nghỉ lễ này tôi quyết định không nên gặp một số người thân quen sau hai năm bị đe dọa từ dịch Covid mà nay mới có cơ hội gặp lại. Buồn thay!