Tòa Lãnh sự nhìn từ ngoài phố
Từ bảy giờ sáng ngày 25-5-2014, Tòa lãnh sự Ukraine tại San Francisco đã mở cửa. Gần hai mươi tình nguyện viên (TNV) và Ban tổ chức (BTC) bầu cử đã sẵn sàng đón tiếp các công dân Ukraine từ mười hai bang miền Tây Hoa Kỳ đến bỏ phiếu. Đây là một trong bốn điểm bầu cử tại Mỹ, bên cạnh New York, Washington và Chicago. Số lượng công dân đủ tư cách pháp lý bỏ phiếu và đăng ký ở điểm San Francisco là hai mươi hai nghìn năm trăm người (22.500).
Gặp nhau thay cho lời chào là lời cầu mong “Vì Ukraine!”, “Vì một Ukraine vẹn toàn!”, “Vinh quang Ukraine!”. Nhiều người đi cả gia đình ba bốn thế hệ. Người già nhất đi bầu cử là một cụ ông sinh năm 1926 đến từ Los Angeles. Có cháu Anhia Sistaluk là cử tri Ukraine có mẹ gốc Việt, có ông cụ đến từ Sacramento hủy lịch hẹn mổ mắt để đi bỏ phiếu, có anh đeo nạng gỗ có người đi kèm... Nam nữ già trẻ hầu như mặc áo thêu dân tộc gọi là vishivalka. Các cháu nhỏ mặc áo thêu đủ màu. Một số cô gái đeo cườm tết hoa truyền thống của thanh nữ Ukraine trên đầu.
Hòa cùng dòng người, tôi cũng chọn mặc áo thêu vishivalka dân tộc Ukraine, thêu chỉ màu đỏ, màu của tinh thần Sống mới, ủng hộ ứng viên tổng thống Piot'r Poroshenko. Mới từ sáng sớm bạn bè tôi từ Ukraine (Kiev, Odessa, Jitomir…) và các nước (Berlin, Praha, Hà Nội…) đã liên tục đưa tin và bình luận, bàn tán về tình hình bầu cử... Số cử tri Ukraine trên thế giới đi bầu khá đông đủ, như mong đợi của nhiều người lo lắng cho nước.
Biết BTC bầu cử và Cơ quan Lãnh sự làm việc suốt gần mười ngày qua từ 9 giờ sáng đến 11 giờ đêm, nhiều cử tri đã mang đồ ăn đến như, chẳng hạn món golubsiy (giống nem nhưng quấn bằng lá bắp cải và hấp), bánh ngọt, hoa quả. Đặc biệt có một chiếc bánh ngọt khắc quốc huy Ukraine, một chiếc khác tô màu xanh bầu trời, vàng đồng lúa như màu cờ Ukraine và dòng chữ bằng kem viết lên: “Ukraine, chúng con luôn bên Người!”.
Các gia đình Ukraine hân hoan đi bỏ phiếu
Ông cụ hoãn mổ mắt để tham gia bầu cử
Chị Lesya, nhà thiết kế và anh Sasha, nhân viên Lãnh sự Ukraine trả lời phỏng vấn
Cụ Anatolyi - gốc Kiev:
Tôi quên hộ chiếu, không được bầu. Nhưng nếu được, tôi cũng không bầu
cho ông Tổng thống mà người ta đang bầu đâu. Tại sao? Tại vì Tổng thống
phải là người đặt quyền lợi dân tộc lên trên hết! (Cụ bà đứng bên - cũng
đồng ý kiến với cụ ông).
Chị Lesya gốc Lvov, họa sĩ thiết kế, từ San Francisco: Mong sao lương hưu đủ sống, người già được có các chế độ xứng đáng. Đến
phút nay tôi hết bi quan về một nước Ukraine phụ thuộc Nga. Yêu bao
nhiêu thì ghét cũng bấy nhiêu. Tính cách người Nga là vậy. Nếu 80% dân
số ủng hộ Putin, thì từ nay cũng sẽ có ít nhất 40% không ủng hộ. Đừng lo
Putin sẽ giày vò Ukraine lâu thêm. Dân gốc Ukraine ở Nga không ít.
Anh Olesander Niniv - sinh viên Ukraine sang học tiếng Anh tại San Francisco: Lạc quan. Hy vọng nhiều điều tốt đẹp.
Vợ chồng anh Alex đến từ TP. Sunnyvalle quấn cờ trên vai đi bỏ phiếu. Chị vợ là người Mỹ sinh trưởng tại Hoa Kỳ, nói: Tôi khủng khiếp và đau xót khi nhìn cảnh chết chóc xảy ra trên đất Ukraine. Mong sao Tổng thống sẽ tìm cách sớm đưa đất nước thoát khỏi cuộc chiến có vẻ lặng lẽ mà ghê gớm đang bò dần như con quái vật vào đất Ukraine.
Còn Alex nói anh rất lạc quan khi Tổng thống mới là doanh nhân biết đặt tên mình vào thương hiệu kinh doanh như sự bảo đảm uy tín. (Roshen là tên nhà máy bánh kẹo, lấy từ phần giữa của họ tên ông Poroshenko - tác giả)
Chị Svetlana Petrovna: Nhân dân đã bừng tỉnh, dù khó khăn nhưng đã đồng lòng chuẩn bị đối phó mọi tình huống và chuẩn bị hội nhập phát triển với EU.
Ông Yurii Babkov, Trưởng Ban Bầu cử khối miền Tây, Mỹ: Cảm xúc vui vẻ vì sau một thời gian chuẩn bị ngày bầu cử đã đến. Thành viên Ban Bầu cử và cử tri vui mừng hát ca, trao đổi với nhau số điện thoại, mặc áo dân tộc như ngày hội. Đó là điều mà điểm bầu cử San Francisco chúng tôi có thể tự hào.
Mong sao Tổng thống giữ vững tinh thần kiên trinh lãnh đạo đất nước trong giai đoạn hết sức phức tạp này. Mong sao Tổng thống có thể nhanh chóng đem lại hòa bình cho đất nước, cương trực đối phó với Nga. Làm được những điều đó, Tổng thống sẽ để lại dấu ấn lịch sử xứng đáng với cha ông đã dựng nước, giữ nước.
Cùng ông Yurii Babkov, Trưởng Ban Bầu cử Tổng thống Ukraine khối Miền Tây, Hoa Kỳ
Chúng ta ở cạnh những nước lớn hung hăng thật nguy hiểm. Nhung tôi tin hai dân tộc chúng ta sẽ vượt qua vì thế giới đang tiên đến sự công bằng, văn minh. Việt Nam vẫn kiên trinh chứ? Chúng tôi rất lo lắng cho Việt Nam và tin rằng mọi việc sẽ tốt.t
Cháu Aleksandra (bốn tuổi) mặc chiếc áo vishivalka rất đẹp, rành mạch nói bằng tiếng Nga: Đất nước của cháu là Ukraine. Ở đó đang có chiến tranh và trẻ em ở đó rất bất an. Nước cháu chưa có Tổng thống. Cháu cùng bố mẹ, và chị gái đi bầu cử chọn Tống thống mới. (Và cháu hỏi lại mẹ Irina: mẹ và bố đã bầu ông Lyashko đúng không?). Vì Tổng thống là người chính yếu nhất nước, cháu mong Tổng thống giúp làm sao cho bà cháu và họ hàng cháu có thể sang đây thăm cháu.
Tác giả và cô bé Alesandra bốn tuổi
*
Đến hai mươi giờ cùng ngày, cuộc bỏ phiếu kết thúc. Không ai đến muộn mà không kịp bỏ phiếu. Người bỏ phiếu cuối cùng của điểm San Francisco (điểm cuối) đồng thời cũng là cử tri Ukraine bỏ phiếu cuối cùng trên thế giới. Ban Kiểm phiếu làm việc cật lực đến gần 3 giờ sáng ngày thứ Hai 26-5. Mọi thành viên đều vui vẻ vì cuộc bỏ phiếu diễn ra tốt đẹp. Tại San Francisco, số phiếu dành cho tân Tổng thống Poroshenko là 60,3% .
Theo lời chị Natasha, TNV đến từ Sacramento, CA, gần trưa các cử tri nghe tin trong nước số phiếu tạm tính của ông Poroshenko lên quá 55% rồi nên họ không đi bỏ phiếu nữa, kẻo tốn thời gian và tiền bạc dù họ trực xe cộ áo quần cả tuần nay. Đi bỏ phiếu về thời gian mất cả ngày, về tiền nong - đỗ xe cũng gần 35 đô-la, xăng xe trung bình mỗi người cũng 60 đô-la nữa. Anh Yurii Babkov, chồng tôi - gần như không hề bỏ vị trí một phút nào khi kiểm phiếu vì anh là Trưởng Ban. Cẩn thận từng li, đề phòng từng tý.
Kết thúc công việc, tôi và anh nhìn sững nhau như vừa đi qua một cái cầu hẹp mà hiểm nguy rình rập. Bất kỳ một cái gì sai sót nhỏ thôi là kết quả sẽ bị hủy. Tất cả những TNV trong gần hai tuần đã cố gắng làm tất cả để không cần tổ chức bầu cử vòng hai tốn kém, kéo dài sự bất ổn trong nhân dân. Tiếc một điều là một số không nhỏ cử tri đến mà không đưa hộ chiếu gốc chỉ đưa bản sao do bị tư vấn sai.
Nhiều cử tri nói tiếng Nga không đọc được tiếng Ukraine, cần người hướng dẫn. Đã có ý kiến là tiếng Ukraine là ngôn ngữ quốc gia và Ban Bầu cử là của quốc gia nên không có hỗ trợ tiếng Nga. Ở đâu cũng có những cản trở! Do đó tôi rất hiểu ý chí người dân Ukraine bất chấp mọi trở ngại, đi bỏ phiếu như một hành động ái quốc và cứu vãn đất nước hết sức có ý nghĩa!
Cùng các cô gái Ukraine
Em và anh, và các bạn cùng hát
Vì đất nước Ukraine
Nở hoa ánh sáng
Trong tim anh, tim em và bè bạn
Và tim những người nhìn thấy
Đất nước Ukraine,
Và những người
Yêu đất nước Ukraine
Ukraine tiến lên!
Anh cảm động nắm chặt bàn tay tôi: “Đất nước rồi sẽ tươi sáng, em yêu ạ…” .
Một TNV trẻ người Việt tham gia quá trình tổ chức bầu cử
Tầng một của tòa Lãnh sự Ukraine
Bánh mang biểu tượng quốc gia Ukraine
Tình nguyện viên gốc Nga
Ông Sevchyk bày tỏ sự lo lắng trước xung đột Việt Nam - Trung Quốc
TNV Valeriy, một chuyên gia ngành Hóa học trả lời phỏng vấn tác giả
Ông Aleksey, giám đốc công ty IT trả lời phỏng vấn
Cụ Anatoliy gốc Kiev
Cùng chị Ludmila, giám đốc doanh nghiệp
