Là người làm công tác giảng dạy và nghiên cứu, tôi không có thói quen viết thư và kêu gọi, nhưng giờ đây tôi không thể im lặng.
Một năm rưỡi trước, tôi cùng gia đình từ Mỹ về Hung. Với bằng tiến sĩ tại Đại học Princeton và kinh nghiệm giảng dạy, nghiên cứu trong 5 năm tại Đại học Boston, tôi muốn sử dụng kiến thức của mình tại quê hương. Tôi muốn truyền cho các sinh viên Hung và Đông Âu những ấn tượng tyệt vời mà tôi, trên tư cách một sinh viên CEU, trước đây từng có dịp trải qua.
Đó là việc được hấp thụ kiến thức từ những con người đã có được kiến thức từ những nơi xuất sắc nhất.
Là người về căn bản theo thiên hướng bảo thủ và Công giáo, tôi đã có thể giảng dạy và nghiên cứu một cách bình tâm tại CEU, và đây là điều tôi nghĩ rất quan trọng. Để được như thế, tôi đã được nhận mọi sự hỗ trợ về tài chính và đạo đức, những gì mà tại các đại học nhà nước của Hungary chỉ có thể mơ ước.
Chưa bao giờ có ai, kể cả Soros hay hiệu trưởng, hoặc trưởng khoa lại bảo tôi rằng tôi có thể giảng dạy, hay nghiên cứu về cái gì.
Ở Mỹ, nhiều trường đại học đã được thành lập từ đóng góp của các gia đình giàu có và trong đại đa số các trường hợp, những nhà sáng lập không hề đòi phải trao đổi cái gì. Ở CEU cũng vậy. Đây là một truyền thống đáng ngợi khen của Mỹ, mà có thể với tư duy của Hung thì không thể nắm bắt được.
Những bài viết trên mạng
origo.hu (
mạng tin trực tuyến lớn nhất của Hungary, những năm gần đây được coi như cái loa của chính quyền trong nhiều vấn đề - ND) hàm chứa những xuyên tạc khổng lồ. Thật nực cười là CEU lại bị đặt cùng hàng với những trường rởm chuyên sản xuất bằng giả. Các thầy của chúng tôi đều có bằng tiến sĩ tại các đại học như Harvar, MIT, Princeton, v.v... và những sinh viên giỏi nhất cũng đều qua đó làm luận án tiến sĩ.
Căn cứ vào thành công của những bài báo quốc tế và những nghiên cứu tại EU, Khoa Kinh tế học của CEU được liệt vào hàng những khoa tốt nhất của Châu Âu. Một đại học rởm mà như vậy ư? Những ai biết CEU, thì đều rành câu trả lời. Các bạn đừng để báo chí dắt mũi bởi những thứ vu cáo này nọ. Việc chính quyền Hung muốn vô hiệu hóa CEU bằng cách đặt nó trong chiến dịch được tiến hành để đình chỉ những đại học rởm phản ánh sự kém cỏi đến tận cùng, và/hoặc sự ác ý cũng đến tận cùng.
Một quyết định như thế, về căn bản sẽ chôn vùi sự độc lập của nhà trường, của hoạt động giảng dạy và nghiên cứu, ở mức độ mà lần cuối cùng chúng ta được thấy là trước năm 1989.
Tôi về nước thực sự là để hỗ trợ việc gây dựng một đại học tốt của Hung, và bằng cách ấy, góp phần cho sự phát triển của khoa học kinh tế Hung. Phải chăng, giờ tôi nên quay lại Mỹ?
Tôi viết lá thư này không phải vì sợ mất việc. Bất cứ lúc nào, tôi cũng có thể có một chỗ làm tốt tại một đại học của Mỹ và Tây Âu. Tôi viết vì tôi muốn làm việc ở quê hương, tại CEU. Vì tại Hungary, đáng tiếc là ngoài CEU, không có chỗ nào tốt trên địa hạt giảng dạy và nghiên cứu kinh tế học ở tầm cao.
TS. Zawadowski Ádám, Đại học Trung Âu (Budapest)
