Một góc Sơn La - Ảnh: Internet
Thế là sau khi ăn sáng, chào các anh chị cùng đi “các bác xuôi nhé, em ngược đây”. Mọi người trêu “khổ, thân gái dặm trường, nhớ bảo trọng nhé”, “mà này, đừng có làm loạn cả Điện Biên lên đấy” – “ấy chết, sao các bác lại oánh giá iem cao thế”, mọi người cười ầm ĩ…
Dốc Phượng, chả có cây phượng nào nhưng có dàn bông giấy hoa trắng hoa tím cực đẹp. Phía dưới mấy chị người Thái ngồi bán trái cây: mận, bưởi, dưa hấu… có cả mấy bó măng lay. Đang định hỏi một chị trông rất xinh tóc búi cao hơi lệch, rằng khoảng mấy giờ có xe Hà Nội qua đây, thì thấy mọi người nhốn nháo thu dọn thùng hoa quả. Hóa ra có mấy anh cảnh sát đang đến. Cũng đôi co cũng năn nỉ cũng nói ngang cũng quát nạt… cuối cùng mấy thùng hoa quả cũng phải dịch lên phía trên, chỉ cách khoảng… 20m, cũng hè phố ấy.
Chờ từ 8 giờ đến 10 giờ mới có chuyến xe đi Điện Biên đầu tiên đi qua. Nhìn thấy xe dừng trả khách đã định không lên xe này, nhưng một ý nghĩ rất nhanh: nhỡ còn lâu mới có xe khác thì sao, kệ, lâu không đi xe dù, cứ đi xem sao? Thế là xách túi bước lên xe. Bác tài, chừng ngoài 40 tuổi, áo sơ mi đóng thùng giày da đen phủ đầy bụi, nhìn qua gương chiếu hậu, hỏi:
- Em chờ xe lâu chưa?
Tưởng hỏi ai nên không trả lời. Bác tài hỏi lần thứ 2 mới biết, bảo: “Từ 8 giờ”.
- May cho em đấy, hôm nay có ít xe lên Điện Biên lắm.
- Vâng.
Trong xe có chừng 6,7 khách, toàn các cô cậu thanh niên quần jeans áo thun tóc nhuộm nâu vàng đủ kiểu. Hành lý để ngổn ngang thùng gói bao bị đủ cả. Sàn xe một lớp bụi đỏ dày. Xe không máy lạnh, mấy cái rèm buộc chặt cứ đập phành phạch vào cửa kính. Xe chạy là cả cửa sổ và cửa lên xuống đều kêu lọc xọc lọc xọc như đệm với tiếng còi xe bim bim bác tài cứ bấm liên tu bất tận.
Đường đèo dốc thế mà xe phóng như điên. Bác tài vừa lái xe vừa nói chuyện điện thoại, chửi nhau, nịnh gái, hỏi hàng hóa gì đó, nói chuyện như cãi lộn… Thế mà vẫn nhìn qua gương chửi mấy cô bé say xe bị ói: “Đ.m con kia đã bảo lấy túi lon (nilon) mà lôn vào đấy…”.
Thỉnh thoảng xe dừng đón khách. Khi là mấy người đàn bà cùng mấy bao tải mận, khi là hai, ba em học sinh của trường nội trú, khi thì mấy người thợ mộc đi làm thuê… Không có phụ lái nên bác tài kiêm luôn bốc vác hàng hóa vứt lên xe hay chuyển lên mui xe, rồi thu tiền của khách. Nghe mấy màn trả giá mới vui. Với mấy chị buôn mận:
- 5 người 5 bao thì bao nhiêu? (nói tiếng Kinh lơ lớ)
- 120 nghìn một người cả bao.
- 100 thôi, đ. gì mà đắt thế? (ối giời, cả nói bậy cũng bằng tiếng Kinh)
- Trăm mốt, đưa đây không ông vứt mẹ xuống đường hết giờ.
- Đây. Gớm…
Với mấy em học sinh nội trú lên sau:
- Mấy thằng kia đưa tiền đây. Biết tiếng Kinh không?
- Bao nhiêu ạ?
- Trăm hai một đứa.
- Chúng cháu lên sau nhà chị kia mà…
- Lên sau bao nhiêu. Trăm mốt, đưa nhanh lên. Ơ kìa, 3 thằng cơ mà. Đ. biết tiếng Kinh à? Học lớp mấy rồi mà không biết cộng hả…
Với mấy ông:
- Cho nhà xe xin tiền đây. Tám chục một người.
- Đ. gì, tao đi mãi có sáu chục thôi.
- Thì sáu chục. Đ.m, xăng lên giá mà giả tiền thế lần sau đi bộ nhé.
- Đ. gì, không đi xe này có xe khác, thiếu đ. gì mà tinh tướng…
Rồi người trong xe:
- Cái ông kia, tắt mẹ thuốc lá nhà ông đi nhá, đang say xe ngạt đ. chịu được – cô gái quần jeans lưng thấp, lúc lên xe trèo qua mấy bao tải mận lòi hết cả quần lót ra, gào lên từ cuối xe.
Mấy chị người Thái váy dài lượt thượt, áo chẽn tay ngắn hoa văn kim tuyến lóng lánh, tóc búi cài trâm gắn hột đá giả cũng lóng lánh…thì thầm trò chuyện bằng tiếng Thái, thỉnh thoảng đệm vào vài từ tiếng Kinh. Rồi điện thoại di động réo lên đủ loại nhạc. Rồi bác tài bật video Thúy Nga Paris từ năm nảo năm nào, toàn bài hát về Xuân và Tết giữa trưa nắng như nung và giữa những tiếng nói chuyện điện thoại như chửi nhau của bác tài.
Một lúc lại có người lên xe, rồi người xuống xe. Xe cứ chạy lồng lên rồi lại phanh gấp dúi dụi. May là đường trưa vắng, thi thoảng mới có chiếc xe đi ngược chiều cũng phóng như điên làm cả bác tài cũng… giật mình.
Cũng chả thấy dừng đâu ăn trưa, mình cũng chả đói, chỉ khát. May mà có mang theo chai nước. Đầu gối đụng ngay ghế trên, chả còn chỗ mà co duỗi cái chân một tí. Ai bảo chân dài là sướng? Qua đào Pha Đin chỉ toàn thấy bảng quảng cáo hàng ăn với nhà nghỉ… Cũng không còn quá dốc đứng ngoằn ngòeo như hồi xưa. Chắc chỉ còn cái tên đèo vẫn thế…
Hai giờ chiều xe đến Điện Biên. Không vào bến xe mà đậu gần đấy. Nắng như đổ lửa. Thành phố hệt như mọi thành phố khác khắp đất nước này.
Miền Tây của Tô Hoài đâu rồi…?
