Cựu ngoại trưởng, cựu thủ tướng Horn Gyula của năm 1989 đầy biến động với lời tuyên bố mở biên giới Hungary – Áo đêm 10-9 cho người tị nạn Đông Đức, cũng như với hình ảnh dùng kìm cộng lực (cùng người đồng nhiệm Áo Alois Mick) cắt một đoạn của Bức màn sắt ngăn cách Đông – Tây vào ngày 27-6, Horn Gyula đã trở thành chính khách Hungary được nước Đức thống nhất trân trọng và hàm ơn vào bậc nhất.
Tuy nhiên, từ hơn 2 năm nay, Horn đã mắc một căn bệnh tương tự chứng Alzheimer, khiến ông hoàn toàn đánh mất trí nhớ: không chỉ bạn hữu, đồng nghiệp mà ngay thân nhân trong gia đình ông cũng không nhận ra.
Xuất hiện lần cuối cùng trước công chúng vào ngày 6-7-2007 trong l
ễ sinh nhật lần thứ 75 cùng các yếu nhân của Đảng Xã hội Hungary và các vị khách mời ngoại quốc nổi tiếng (Mikhail Gorbachev, Hans-Dietrich Genscher…), ngay trong lần đó, Horn Gyula đã tỏ ra không còn minh mẫn với những phát ngôn lộn xộn, ít người hiểu.
Từ dạo đó, ông là
bệnh nhân thường trú của Trung tâm Y tế Quốc gia Hungary, rồi Bệnh viện Quân đội (Honvéd). Cho dù sức khỏe vị cựu ngoại trưởng không đến nỗi quá tồi tệ, ông có thể đi dạo tại hành lang bệnh viện và vẫn không bỏ được thói quen ghiền thuốc lá hàng ngày, nhưng luôn luôn phải có người theo dõi và chăm sóc vì tâm trạng ông rất thất thường.
Khu vực mà Horn Gyula điều trị cũng được canh gác rất cẩn mật với hệ thống camera và các bảo vệ vì theo yêu cầu của gia đình, từ 1 năm nay, chỉ những thân nhân gần gũi nhất mới được vào thăm ông. Trưóc đó, các đồng sự của ông – trong số đó, có các bộ trưởng và dân biểu – có vào viện thăm ông, người cuối cùng dường như là nguyên thủ tướng Gyurcsány Ferenc.
Mới đây, một người bạn gần gũi với Horn Gyula cho tờ “Blikk Chủ nhật” hay: “
Horn Gyula sống cuộc đời của ông trong vòng tay những người thân, không bị ai quấy rầy. Ông đã giảng hòa với thế giới”.
“
Chúng tôi trân trọng và kính trọng ông, không hề có chuyện chúng tôi đã quên ông. Tuy nhiên, trí nhớ của ông không còn như xưa, thân thể ông còn ở đây với chúng ta, nhưng mọi tâm tưởng của ông đã rời xa… Ai vào thăm ông bây giờ cũng không có mấy ý nghĩa nữa. Ông không bị đau đớn gì và được chăm sóc kỹ càng”, một người bạn khác nói.
Fodor Gábor, bộ trưởng Giáo dục của nội các Horn (1994-1998) thổ lộ: “
Chúng tôi cùng là thành viên của một nội các, nhưng tôi không có quan hệ gần gũi với ông đến mức có thể vào thăm ông. Nếu gặp gỡ giới lãnh đạo Đảng Xã hội (MSZP), tôi vẫn hỏi thăm sức khỏe ông và đáng tiếc là không mấy khi tôi nhận được tin gì khả quan. Những lúc như thế này, không tính đến những sự khác biệt về chính trị, con người ta chỉ cầu mong cho nhau được lành bệnh”.
Ông Nyakó István, phát ngôn viên MSZP thì cho biết: trong dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Đảng Xã hội Hungary (*), các thành viên của đảng cũng không tới thăm vị cựu chủ tịch đảng. “
Horn Gyula là một trong những thành viên kiệt xuất nhất của MSZP, những hành động của ông mang tầm lịch sử và cho dù tổng thống từ chối thừa nhận sự tưởng thưởng đạo đức đối với ông, những tình cảm của chúng tôi dành cho ông không thay đổi. Nếu có khả năng để giúp đỡ gia đình, chúng tôi sẵn sàng thực hiện, nhưng đến giờ điều đó chưa cần thiết. Chúng tôi tôn trọng đề nghị của gia đình, theo đó, vì tính chất căn bệnh Horn Gyula đang bị, chúng tôi ít đến quấy quả ông”.
(*) Đảng Xã hội Hungary được thành lập ngày 7-10-1989 bởi các yếu nhân theo xu hướng cải tổ của Đảng Công nhân Xã hội (Đảng Cộng sản Hungary).
