NƯỚC MỸ

Nước Mỹ, luôn là một quốc gia vĩ đại. Người Mỹ tự nhận quốc gia của họ là vĩ đại, và họ làm những gì cần thiết để quốc gia của họ vĩ đại hơn.

Người Mỹ mở cửa đất nước cho bất cứ ai muốn tới và cống hiến cho nước Mỹ. Những người Mỹ coi khởi đầu của đất nước Hoa Kỳ từ 132 người đi trên con tàu May Flower từ Plymouth, nước Anh cập bến Massachusetts năm 1602, từ đó tạo nên một Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ, của chung các sắc dân di cư.

Hơn hai triệu người Việt gọi nước Mỹ là tổ quốc và sát cánh cùng những sắc tộc Anglo Saxon, Latin America xây dựng những giấc mơ “American Dream” cho chính mình. Nước Mỹ cho họ một cuộc đời thứ hai, cho họ một giấc mơ lành lặn, không định kiến, không phân biệt.

Người Mỹ không có tệ nạn sùng bái lãnh tụ, không có cha già dân tộc, không có hình mẫu khép kín cho quốc gia. Những nhân vật lịch sử như người anh hùng lập quốc Washington, Lincohn... được chạm khắc trên đỉnh Rushmore để tưởng nhớ công lao với nước Mỹ, nhưng với lịch sử của Mỹ và với người dân Mỹ, những người anh hùng đó là được nhân dân Mỹ tin tưởng và giao cho sứ mệnh lãnh đạo đất nước. Quyền lực và sức mạnh đúng nghĩa hoàn toàn thuộc về nhân dân của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ.

Nước Mỹ vĩ đại vì tinh thần thượng tôn pháp luật, vì cơ chế tam quyền phân lập ngăn chặn và kiểm soát sự tha hóa quyền lực của bất cứ cá nhân nào. Kiểm soát quyền lực chứ không kiểm soát quyền con người. Người dân Mỹ tạo ra cho chính họ những cơ chế hết sức rõ ràng để đảm bảo quyền bình đẳng và quyền chính trị của mỗi công dân.

Nhiệm kỳ Tổng thống, dù cá nhân đó có xuất sắc đến mức nào, cũng chỉ giới hạn bởi hai nhiệm kỳ, đủ dài để thực thi ít nhất một điều vĩ đại nữa cho nước Mỹ nhưng cũng đủ ngắn để tránh những thể chế toàn trị độc tài có cơ hội lũng đoạn đất nước. Tổng thống Hoa Kỳ không phải là lãnh tụ. Tổng thống Hoa Kỳ là một nghề, được nhân dân tín nhiệm bầu lên để bảo vệ và thực thi Hiến pháp của Hoa Kỳ. Tổng thống cũng như những người thường khác, không phải là thánh, không phải là đỉnh cao trí tuệ và quang vinh muôn năm. Tổng thống vi phạm Hiến pháp hay làm quyền và sẽ bị nhân dân luận tội và bãi nhiệm.

 

Điều vĩ đại của nước Mỹ là sự tự do tư duy, sự khai sáng trí tuệ, sự rộng mở đối với mọi thành phần và chủng tộc, bất kể thân phận hay gốc gác, và điều vĩ đại hơn cả phần còn lại của thế giới chính là bản Hiến pháp của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ tồn tại vững chãi trong suốt gần 230 năm. Từ khi được thông qua và có hiệu lực năm 1789, nó đã được tham khảo nhiều lần để làm mô hình cho các hiến pháp của những quốc gia khác. Thủ tướng Vương quốc Anh William Ewart Gladstone (1809-1898) đã miêu tả Hiến pháp này là “tác phẩm tuyệt vời nhất từng được sản sinh ra vào một thời điểm nhất định bởi trí óc và mục đích của con người”. Bản Hiến pháp đầu tiên đặt quyền lực tuyệt đối của nhân dân và một thể chế nhà nước, chính quyền Do dân, Vì dân và Của nhân dân.

Mình đã có dịp có mặt tại lễ tưởng niệm ngày 11-9 ở New York, nơi người dân Mỹ chia sẻ đau buồn về những mất mát của họ và vinh danh những người đã hy sinh để bảo vệ nước Mỹ. Mỗi ngày lễ 11-9 là một dịp để người Mỹ thể hiện với phần còn lại của thế giới sức sống mãnh liệt của họ, sự vươn lên không ngừng của họ.

Cũng như Singapore với mỗi đồng dollar đều có biểu tượng bát quái, thể hiện ước vọng một cuộc sống bình yên, một sức mạnh của niềm tin cho cuộc sống, những đồng tiền dollar của đất nước Hoa Kỳ đều mang dòng chữ “In God We Trust”.

God không phải là vị thánh cụ thể của bất cứ tôn giáo nào. God là hiện thân của mọi điều tốt đẹp, nhân văn trong cuộc sống. God là ước vọng hướng tới một xã hội Chân, Thiện, Mỹ cho mọi người dân trong xã hội Mỹ. Người dân Mỹ tin tưởng vào một xã hội như vậy và họ làm hết sức mình để xây dựng và bảo vệ xã hội ấy.

Chính vì ước vọng vĩ đại mà nước Mỹ vĩ đại.