Lý do chính thức được đưa ra là trong năm qua nền kinh tế Hung có sự hồi phục và phát triển, không cần đến nguồn ngoại tệ mà chính quyền Hungary tính là sẽ có được từ các nhà đầu tư nước ngoài thông qua việc họ mua công trái định cư nữa, mà có thể dựa vào lượng công trái trong nước.
Thông tin này tạm chấm dứt những đồn đoán về số phận của công trái định cư, sau khi những nhân vật đứng đầu chính giới Hungary, vào cuối năm ngoái, đã
cho biết sẽ cho đình chỉ chương trình “mua công trái, được định cư tại Hungary” này, nhưng chưa công bố thời điểm cụ thể.
Công trái định cư khởi đầu năm 2012 từ ý tưởng của ông Rogán Antal, một yếu nhân của đảng cầm quyền FIDESZ, khi đó là Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Quốc hội Hung, nhằm “
tạo điều kiện” cho những nhà đầu tư hữu sản được nhập cảnh và cư trú ở EU bằng cách mời họ mua công trái chính phủ.
Với những điều kiện rất dễ dàng như không cần thông qua phỏng vấn, không cần chứng minh nguồn tiền đầu tư, không yêu cầu cư trú và có kế hoạch đầu tư tại nước Hung, v.v..., chương trình này tạo điều kiện để bất cứ ai cũng có thể vào Liên Âu miễn là có đủ tiền mua công trái và phí dịch vụ.
Đổi lại, những nhà đầu tư cần mua “
quốc trái” (được đảm bảo hoàn trả đầy đủ không tính lãi suất sau 5 năm) mệnh giá tối thiểu 300 ngàn Euro, và chi khoản phí dịch vụ 60.000 Euro/đầu người. Trong thời gian ngắn, họ sẽ được nhận thẻ định cư một cách rất “nhẹ nhàng” và không có rủi ro.
Tính cho đến đầu năm nay, Bộ Nội vụ Hungary cho hay đã có hơn 10 ngàn người ngoại quốc được thẻ định cư vĩnh viễn tại Hungary - đồng nghĩa với định cư tại Liên Âu - thông qua chương trình này, trong đó đại đa số là người Hoa, sau đó tới Nga, Pakistan, Iran, Iraq, Ukraine, Syria và Lebanon.
Báo giới Hung cho hay, trong những tháng cuối, thị trường bán công trái định cư vẫn sôi động, đặc biệt là tại một số quốc gia Ả Rập, Trung Á... nơi công trái được rao bán trong cả... siêu thị, và nhất là ở Trung Quốc, địa điểm chính yếu nơi diễn ra những giao dịch của chương trình này.
Chỉ riêng trong tháng 11, số người mua công trái đã tăng gấp gần bốn lần so với hai tháng trước đó cộng lại. Lý do chính để nhiều người Hoa chọn cách định cư này cho họ và gia đình, là vì họ nhận thấy ở Hungary (và Châu Âu nói chung) có hệ thống giáo dục và y tế tốt, môi trường trong sạch.
Một nguyên nhân khác có thể là vì Hungary là quốc gia trung chuyển đối với các doanh nghiệp người Hoa, là nơi có một cộng đồng Hoa kiều đông đảo nhất trong khu vực Đông Trung Âu, đồng thời cũng là quốc gia muốn theo đuổi chính sách ngoại giao thân thiện với Bắc Kinh từ nhiều năm nay.
Chương trình công trái định cư mặc dù có lợi cho người ngoại quốc, nhưng cũng bị
phe đối lập Hungary kịch liệt chỉ trích, vì họ cho rằng chính quyền bài xích người tỵ nạn, nhưng lại mở rộng vòng tay đón những kẻ nhập cư hữu sản, và đây là yếu tố có thể ảnh hưởng tới an ninh quốc gia.
Nhất là, bên cạnh đó, nhiều ý kiến trên báo giới cho thấy nước Hung không có lợi lộc gì với chương trình này mà còn thiệt hại nhiều, vì tiền vào hết túi của những “
công ty ma”, những nhóm lợi ích thân chính phủ, được trao nhiệm vụ bán “
quốc trái” thông qua những thủ tục trung gian nhiêu khê.
Theo tính toán của nhật báo “Dân tộc Hungary”, nước này đã bán ra được lượng “
quốc trái” trị giá 1 tỷ Euro, nhưng cũng bị thiệt hại chừng 290 triệu Euro. Mục tiêu ban đầu “
khiến đất nước có nguồn đầu tư rẻ và đảm bảo” như vậy, theo một số cơ quan truyền thông Hung, đã không đạt được...
