* Họp báo Chính phủ ngày 10/6/2021:
Khác với lệ thường, chủ trì cuộc họp báo là Thủ tướng Orbán Viktor (người từ 10 năm nay không trả lời phỏng vấn báo chí độc lập) và Bộ trưởng phụ trách Văn phòng Chính phủ Gulyás Gergely.
Những điểm chính:
- Thủ tướng Orbán Viktor thông báo rằng nước này cho phép tiêm chủng cho trẻ em lứa tuổi 12-16 tuổi với sự đồng ý của các phụ huynh, và không có chiến dịch riêng biệt nào được lên kế hoạch để quảng bá việc này. Việc đăng ký đã có thể tiến hành ngay từ trưa hôm nay tại trang mạng https://vakcinainfo.gov.hu/ vẫn dành cho các đối tượng khác, theo “thử nghiệm” của NCTG.
- Cho đến khi kết thúc Giải Vô địch Bóng đá Châu Âu 2020 (được hoãn tới hè năm nay và Hungary sẽ đăng cai 4 trận tại Budapest), tình trạng đặc biệt vì dịch bệnh chắc chắn vẫn sẽ được duy trì. Chính phủ Hungary cũng muốn trả lại cho người dân đời sống bình thường ngay trong hè, vì họ cũng không thích thú gì với trạng thái đặc biệt này, theo ông Orbán Viktor, nhưng phải chờ xem dịch bệnh có bùng lên lại không.
- Ông Orbán Viktor không đồng ý với việc quỳ gối trong các trận đấu bóng đá mà một số đội tuyển Châu Âu chủ trương để ủng hộ phong trào “Black Lives Matter” (Người da màu cũng đáng được sống) đấu tranh cho quyền lợi và chống sự phân biệt chủng tộc với người da màu ở Hoa Kỳ. Lý do là gì Hungary không có người nô lệ da đen, và nước này cũng không liên quan gì tới cuộc chiến chống lại di sản tệ hại này ở nơi khác.
Tại trận đấu giữa tuyển Hungary và Ireland, các cầu thủ Ireland đã quỳ gối 1 phút, và bị giới cổ động viên Hung huýt sáo, la ó giễu cợt. Thủ tướng Hungary coi đây là một sự khiêu khích. “Tôi nghĩ rằng khi bạn là khách ở một quốc gia nào đó, bạn phải hiểu nền văn hóa nước đó và chớ chọc tức dân bản địa”, ông ví von khi nhắc tới trận đấu giao hữu ở Budapest, khiến đội khách phải kêu trời về sự phân biệt chủng tộc của Hung.
- Về việc “tay thợ ga giàu nhất Hung”, bạn thân của Thủ tướng Orbán Viktor - ông Mészáros Lőrinc - trở thành người giàu nhất Hungary với gia sản 455 tỷ Forint, vượt Chủ tịch, Tổng Giám đốc Ngân hàng OTP Csányi Sándor (gia sản 420 tỷ Forint) sau 1 thập niên đứng đầu, Thủ tướng Hung nói rằng 80% số “đại gia” trong Top 100 người giàu nhất Hungary - theo xếp hạng mới nhất được công bố hôm 10/6 - luôn thuộc phe cánh tả.
- Quyền sở hữu của Hungary đối với Sân bay Quốc tế Ferihegy (Budapest) là điều có tầm quan trọng chiến lược với quốc gia này và do đó, chính phủ Hungary sẽ nhất quyết giành lại phi trường. Hiện tại, điều hành sân bay là Budapest Airport (BA), doanh nghiệp nằm trong tay các nhà đầu tư nước ngoài trong khuôn khổ một hợp đồng nhượng quyền có hiệu lực trong 75 năm, được ký kết năm 2005 từ thời Thủ tướng Gyurcsány Ferenc.
- Tất cả những ai tham gia cuộc chiến chống Covid-19 (chừng 170 ngàn người) sẽ được thêm 10 ngày nghỉ phép có lương. Bên cạnh đó, Hungary chuẩn bị cho làn sóng dịch bệnh thứ 4, và tính đến khả năng cần tiêm mũi thứ 3 cho người dân, nên chính phủ nước này dự trữ cả núi vaccine dự phòng. Cho tới nay, đã có gần 35 ngàn người ngoại quốc đăng ký tiêm chủng, con số người nước ngoài được chủng ngừa sẽ có vào cuối tuần.
- Trưng cầu dân ý sẽ được tiến hành để người dân phát biểu ý kiến về việc có nên xây dựng phân hiệu của Đại học Phục Đán tại thủ đô hay không, nếu có đủ thông tin cho cuộc tranh luận công khai. Hiện tại, chính Thủ tướng Orbán Viktor thậm chí cũng không biết có đủ tiền hay không, từ nguồn nào và nếu xây dựng thì theo tiến độ ra sao, nhưng cơ sở này phải đẹp chứ đừng “vuông thành sắc cạnh” để “biểu thị sự hợp tác Hung - Trung”.
- Ông Orbán Viktor đã hội kiến Giáo hoàng Phanxicô Đệ nhị 2 lần, và trong dịp tới Hungary tháng 9/2021, người đứng đầu Tòa Thánh sẽ quyết định có gặp (Tổng thống và) Thủ tướng nước này hay không. Quyết định của vị chủ chiên Giáo hội Hoàn vũ sẽ được tôn trọng, theo lời vị Thủ tướng. Trước đây, rộ lên tin Đức Giáo hoàng không muốn gặp 2 thủ lĩnh quyền lực của Hungary, vì không đồng tình với chính sách bài xích di dân của Hung.
* Lặt vặt Hungary:
Bất cứ loại vaccine nào cũng có thể cần tiêm liều thứ 3, và Hungary cũng có đủ thuốc chích ngừa để làm điều đó, vì các lô hàng Pfizer, Janssen và Moderna vẫn tiếp tục “nhập cảnh” Hung trong tuần này, theo Giám đốc Y tế Quốc gia Müller Cecília. Theo đề xuất của các cơ quan chuyên môn, Hungary cũng cho phép “pha trộn” các loại vaccine, nhưng chỉ theo đề nghị của bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ điều trị.
Điều này có nghĩa là nếu ai tiêm mũi đầu và có phản ứng phụ, có thể tiêm mũi tiếp theo với loại vaccine khác, theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, có 137 ngàn người không đi tiêm mũi thứ 2 dù tới hạn - khả năng là vì họ chỉ muốn có “thẻ miễn dịch”, hoặc do ốm, hay sợ tác dung phụ nên không đi tiêm - nên “thẻ miễn dịch” của những người này, nếu họ đã nhận được, cũng sẽ bị vô hiệu hóa trong thời gian sắp tới.
- Để tránh một làn sóng thứ 3 của dịch bệnh có thể đến vào mùa thu, phải tiếp tục xét nghiệm, tiêm chủng cho trẻ em càng nhanh càng tốt, và sử dụng các loại vaccine có thể “trị” được những biến thể mới, theo bà Oroszi Beatrix, Giám đốc Trung tâm Giám sát và Dịch tễ học của Đại học Semmelweis. “Đại dịch chưa chấm dứt”, bà cảnh báo, mặc dù làn sóng thứ 3 đã dịu xuống do nhiều người được chích ngừa, và mùa hè đã tới.
Hiện nay, biến thể Ấn Độ đáng lo ngại vì nó đang lây lan nhanh hơn nhiều so với các phiên bản trước. Câu hỏi liệu biến thể này có gây ra căn bệnh nghiêm trọng hơn hay không vẫn đang được điều tra.
Bà Oroszi Beatrix cho rằng, với virus ban đầu cần 75% cư dân tiêm chủng để có miễn dịch cộng đồng thì với biến thể Ấn Độ, sẽ cần chủng ngừa cho tất cả mọi người với loại vaccine có hiệu quả 80% để có được điều này.
- Các biến thể virus mới sẽ đòi hỏi phải có mũi tiêm thứ 3 trong vòng 1 năm, nhưng các loại vaccine dựa trên cơ sở vector như Sputnik V, AstraZeneca và Janssen thì không thể được tiêm lại, theo nhà miễn dịch học Julianna Lisziewicz. Hiện tại, đã có những loại vaccine tốt hơn nếu cần tiêm liều thứ 3, và các hãng Pfizer và Moderna cũng đang phát triển vaccine mới có thể cung cấp khả năng bảo vệ chống lại các đột biến mới.
Tuy nhiên, Hungary là nước duy nhất ở Liên Âu không tham gia vào kế hoạch mua sắm tiếp theo của EU, tức là đã từ bỏ lượng vaccine Pfizer dự trù cho năm 2022 và 2023. Trong chương trình của Kênh Spirit Fm, nhà miễn dịch học Julianna Lisziewicz chỉ ra rằng mặc dù Vương quốc Anh có tỷ lệ tiêm chủng rất cao, nhưng những ngày qua, số ca nhiễm mới đã bắt đầu tăng trở lại, có thể đánh dấu sự khởi đầu của làn sóng dịch bệnh thứ 4.
- Tên 4 đường phố mới - nhằm vào các vi phạm nhân quyền của Trung Quốc - tại Quận 9, Budapest do Quận trưởng Baranyi Krisztina quyết định vào ngày 2/6 đã xuất hiện trên mạng Google. Từ nay, những cái tên như Đạt lai Lạt ma, Hongkong tự do, Duy Ngô Nhĩ hay giám mục Tạ Sĩ Quang (Xie Shiguang) sẽ được tìm thấy trên mạng, nếu có ai muốn tìm hiểu về khu đất có thể trở thành cơ sở của Đại học Phục Đán (Trung Quốc).
Động thái này của Budapest - vốn có quan điểm phản đối rất mạnh mẽ việc chính phủ muốn dành một khu đất rộng 500 ngàn m
2, mà phần lớn lẽ ra thuộc dự án “Thành phố Sinh viên”, cho phân hiệu của Phục Đán tại Hungary - đã khiến Bắc Kinh nổi khùng. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng lãnh đạo Quận 9 đã “sa lầy quá sâu”, và việc đặt tên đường phố như vậy có tác động xấu đến mối quan hệ hợp tác giữa 2 nước.
