Tổng thống Schmitt Pál khi bước vào phòng họp của Quốc hội Hungary... - Ảnh: index.hu
Trong đoạn cuối của bài phát biểu dài hơn 5 phút, ông nói rằng ý muốn của Thượng đế và lòng tin của các dân biểu Hungary đặt ông trước nhiệm vụ nặng nề. Hiến pháp Hungary định nghĩa tổng thống biểu thị sự thống nhất của dân tộc và ông Schmitt Pál cho rằng, điều này đối với ông có nghĩa là, trong tình trạng hiện tại, ông cảm thấy có bổn phận phải chấm dứt nhiệm vụ của mình, tức là từ chức nhiệm kỳ tổng thống.
Các dân biểu phe cầm quyền đã đồng thanh đứng dậy vỗ tay trước quyết định ít nhiều có thể là đột ngột và bất ngờ của ông Schmtt Pál. Theo nguồn tin của index.hu, cho đến tối hôm qua, ông Schmitt Pál vẫn chưa muốn từ chức. Tối Chủ nhật, ông đã gặp vợ, bà Makray Katalin (khi đó đang tham gia chuyến hành hương ở vùng Dobogókő), và dường như ông còn bảo vợ “
tôi không từ chức”.
Sự từ chức (bằng văn bản) của ông sẽ có hiệu lực nếu được Quốc hội Hungary chấp nhận. Trước mặt, dường như đơn từ chức chưa được nộp chính thức lên Quốc hội. Trong vòng 15 ngày, các dân biểu có thể quyết định đề nghị tổng thống nghĩ lại. Nếu ông Schmitt Pál vẫn bảo lưu quyết định của mình, sự từ chức của ông sẽ là dứt khoát.
Theo Luật về tổ chức Quốc hội của Hungary, sau khi đơn từ chức được thông qua, Chủ tịch Quốc hội Kövér László (người trước đây đã cực lực phản đối việc đảng của ông, FIDESZ, muốn đưa ông Schmitt Pál lên ghế tổng thống) sẽ giữ cương vị Tổng thống Lâm thời, và Quốc hội sẽ chỉ định ra một Chủ tịch Quốc hội Lâm thời trong số các Phó Chủ tịch Quốc hội đương nhiệm.
Một điều đáng chú ý: cho dù khẳng định sẽ không kiện cáo Ðại học Y khoa trong phát biểu tối thứ Sáu tuần trước, nhưng đến Chủ nhật, ông Schmitt Pál đã nói thêm rằng, Hội đồng Trường lẽ ra không có quyền tước học vị của ông, chỉ có tòa mới có quyền làm việc đó, và đặt câu hỏi tại sao Ðại học Y khoa lại bỏ qua MAB (Hội đồng Nhà nước có nhiệm vụ kiểm định chất lượng giáo dục đại học của Hungary) khi ra quyết định này.
Sáng hôm nay, phát biểu trên Ðài Phát thanh Kossuth (MR1), Chủ tịch MAB Balázs Ervin khẳng định việc Ðại học Y khoa Budapest tước học vị dr. univ. của ông Schmitt Pál là hợp thức. Vậy mà trong phát biểu trước Quốc hội, một lần nữa thay đổi quan điểm, ông Schmitt Pál lại thông báo rằng ông sẽ kháng nghị quyết định của trường vì nó vô đạo đức và bất hợp pháp: “
Nếu cần, tôi sẽ chứng tỏ cái lý của mình thông qua tòa án!”.
*
Ngay sau khi ông Schmitt Pál tuyên bố từ chức, mạng tin index.hu đã thu thập một số dấu hiệu mà theo họ, qua đó, có thể nhận ra việc tổng thống Hungary đã thay đổi quan điểm “giữ ghế đến cùng” trước đây của ông:
... và sau khi tuyên bố từ chức - Ảnh: index.hu
- Ông Schmitt Pál thông báo ông muốn phát biểu trước Quốc hội. Cho dù đây là quyền của tổng thống, nhưng trước nay ông chưa sử dụng nó bao giờ.
- Trong
phiên họp của nhóm nghị sĩ đảng cầm quyền FIDESZ sáng hôm nay, Thủ tướng Orbán Viktor có nói bóng gió đến suy nghĩ của ông về một Tổng thống Cộng hòa sau ông Schmitt Pál.
- Giữa buổi họp, ông Orbán Viktor nhận được một cú điện thoại từ tổng thống, và lập tức chạy tới Dinh Tổng thống (Cung Sándor).
- Nội dung trên trang chủ chính thức của Văn phòng Tổng thống Cộng hòa không được thay đổi, không có các bài trả lời phỏng vấn của tổng thống hôm thứ Sáu và Chủ nhật tuần trước, không có các chương trình của tổng thống trong tháng Tư, thậm chí không có cả tin tổng thống sẽ phát biểu trước Quốc hội hôm nay.
- Hai tờ báo cánh hữu thân chính quyền “Dân tộc Hungary” (Magyar Nemzet) và “Câu trả lời của Tuần” (Heti Válasz) đều giục giã tổng thống từ chức.
- Cuối cùng, ngày hôm qua, tổng thống đã dùng bữa trưa một mình (vợ ông đang đi hành hương), và đây là dịp rất thích hợp để ông có thể suy nghĩ thấu đáo mọi việc.
*
Như vậy, ông Schmitt Pál là tổng thống đầu tiên của Ðệ tam Cộng hòa Hungary rời nhiệm sở trước khi hết nhiệm kỳ. Theo luật định, mặc dù từ chức nhưng ông Schmitt Pál vẫn được hưởng một số “đặc quyền đặc lợi” như được lương tháng từ nay đến cuối đời, bằng 39 lần mức cơ bản của công chức (tính theo hiện tại là 1.507.350 Ft - chưa trừ thuế - hàng tháng).
Cho đến cuối đời, ông Schmitt Pál được đảm bảo nhà công vụ (nếu mất trước phu nhân thì vợ ông sẽ được hưởng) với các khoản chi phí điện, nước, sưởi, tiền sửa chữa... miễn phí; ông được dùng xe công vụ và tài xế, được có một Ban Thư ký (2 người), được hưởng các dịch vụ y tế VIP... và đặc biệt, được sử dụng đến cuối đời cách xưng hô “Tổng thống Cộng hòa”.
Bất bình vì điều này, một số dân biểu đối lập đã đề xuất một dự luật, theo đó, một tổng thống phải từ chức trong những hoàn cảnh bất xứng như ông Schmitt Pál phải bị cắt bỏ những đặc lợi.
