Rong ruổi trên những con đường gập ghềnh vắt qua những dãy núi, men theo vách đá dựng đứng dọc bờ biển hay uốn lượn giữa cánh đồng nho, dấu hiệu nhận ra những ngôi làng là chùm nhà trắng túm tụm, nổi bật lên những chóp tròn xanh da trời hay tháp chuông hướng về phía biển.
Tạt vào thăm sau khi hoàng hôn đã tắt, gặp không khí trái ngược với những khu phố du lịch sầm uất, ở đây là những ngôi làng giản dị hơn, đa số nhà dân bản địa, không có nhiều du khách. Điểm chung là những con ngõ hẹp chẳng bao giờ thẳng, những lối ngang ngõ tắt lên xuống giao cắt như ma trận. Những lối đi mở ra những góc nhìn luôn bất ngờ, có khi chui xuyên lom khom dưới một tòa nhà rồi đột ngột dẫn ra một hiên trời tầm nhìn bát ngát ra mặt biển, gió lồng lộng.
Và không thể thiếu những bậc thang không bao giờ bằng nhau, chẳng vuông thành sắc cạnh, những vách tường đất liêu xiêu. Rất khó tìm thấy những đường thẳng tuyệt đối, tất cả những góc cạnh đều biến mất, như được vuốt mềm bằng gió, như những viên sỏi được bào tròn bởi dòng nước.
Ngõ vắng, chỉ thi thoảng bât gặp những cụ già ngồi chuyện trò bên hiên, tiếng người nói chuyện trộn với mùi đồ ăn phả ra từ những khung cửa không có kính, chỉ gỗ và rèm vải rung rinh cho gió luồn qua. Chỉ có vài đứa trẻ và lũ chó mèo chạy rong chơi ú tìm trong những con hẻm hẹp đôi khi chỉ đủ một người đi.
Lạc bước ở đây, không thể không liên tưởng đến ngôi làng chài bên bờ biển Quy Nhơn mình có dịp nghé thăm vài năm trước, vì có không ít điểm tương đồng.
Những con ngõ lắt léo mà điểm chỉ dẫn duy nhất là mùi gió chỉ lối về hướng biển. Những con ngõ lắt léo lên dốc, thi thoảng lại có vài bậc thềm nhà ai rộng lượng kéo dài ra thêm, để dân làng ngồi nghỉ chân, tranh thủ hàn huyên vài câu chuyện bên hiên nhà. Nghe kể những con ngõ ấy uốn lượn được tạo hình bằng hướng gió, khi xưa kia làng chài chỉ mọc trên đồi cát, những căn nhà nép vào nhau tránh gió mùa mưa bão, nhấp nhô hướng về biển ngóng thuyền về.
Tự hỏi không biết những con ngõ ngôi làng trên hòn đảo Hy Lạp này có cùng lý do hình thành bởi hướng gió?
Nếu ở đây, sự định hướng duy nhất có thể tìm thấy cho du khách, là những chóp thánh giá nhà thờ vươn cao, những tháp chuông nổi bật để từ rất xa dưới thuyền có thể nhận ra dễ dàng. Thì ngôi làng chài quê nhà lại đan xen những ngôi chùa mái cong yên ả, với tượng Đức Quan Âm nhìn về biển xa, cầu cho những người đàn ông ra khơi bình an trở về.
Đi ở đây, giờ phút hiện tại,
ở một nơi xa xôi, mà vì thế thấy ít nhiều thân quen…
Chùm ảnh muôn màu ngõ nhỏ Santorini:
