HÌNH GIẢ THỜI… TRUMP

2K like, 2,3K share, hơn 450 comment sau hơn 27 giờ đồng hồ cho một status có hình giả được đăng trên Facebook mà bằng mắt thường, một người trung bình cũng có thể phát hiện là có vấn đề.

Đó là hình Tổng thống Mỹ Donald Trump ăn đồ ăn Tây (bao gồm một chai Coke, một chiếc humburger, một đồ ăn khác - có lẽ là khoai tây chiên - của McDonalds) bên cạnh đồ ăn Việt trên chiếc phi cơ của ông.

Đồ ăn Việt này bao gồm một đĩa nem rán (mà người miền Nam gọi là chả giò), một đĩa rau sống và một đĩa nước chấm. Điều khôi hài là những món này là do kẻ chỉnh sửa hình… phịa lên bàn ăn của Trump (!).

 

Hình giả lộ liễu đến mức rau sống được để chung với một số thứ khác (bao gồm giấy ăn và cái gì đó) trong một chiếc đĩa nhựa, còn bát nước chấm thì... sứt. Nếu để ý chút nữa, có thể phát hiện thêm một điểm vô lý là bát nước chấm không đổ bóng của nó trên mặt bàn như các vật dụng khác.

Không khó để tìm thấy hình thật trên mạng với Google Image. Thận trọng hơn, có thể kiểm tra hình được tìm thấy để chắc chắn đây là hình thật, qua công cụ phát hiện hình giả, ví dụ như fotoforensics.com. 

Trong hàng trăm comment dành cho status, với nội dung ngưỡng mộ và ca tụng tổng thống Mỹ vì “Bữa ăn bình dân không cao lương mỹ vị” (lời của chủ status), có một số comment phản hồi rằng đây là hình giả. Bất chấp điều đó, status này vẫn tồn tại và số like, share, comment vẫn tiếp tục tăng.

Đây không phải là lần đầu tiên các hình giả về Trump như vậy được lan truyền trên Facebook và có lượng like, share, comment nhiều như thế.

 

Việc lan truyền hình giả này không chỉ có ở những người thường. Nó có ở cả những người mà xã hội vẫn coi trọng và thậm chí xem là cao quý. Một trường hợp điển hình là một linh mục nọ, đã đăng trên trang cá nhân của mình hình Trump ăn phở Hà Nội với cái bát... méo, méo đến mức không thể là bát cho người thường nữa là cho tổng thống của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ.

Hình giả được linh mục share với lời bình: “Người quyền lực nhất thế giới với tô phở Hà Nội. (...) Tuy ngồi trước tô phở Hà Nội, nhưng vẫn có thể cho biến mất một chế độ độc tài. Quyền lực của ông là chỗ đó”.

Lời bình cho thấy thái độ thần tượng của vị linh mục này đối với Trump. Tất nhiên, thần tượng bình thường thì không sao, nhưng thần tượng đến mức không cả thấy hình giả nên vô tình lan truyền nó thì đó là mù lòa, ngu xuẩn, hoặc thấy hình giả nhưng cố tình lan truyền nó thì đó là lừa đảo, lưu manh.

 

Theo cả hai cách, mù lòa, ngu xuẩn hoặc lừa đảo, lưu manh, những kẻ lan truyền hoặc tán thưởng hình giả thể hiện một tầm thấp về khả năng nhận thức và thái độ. Những kẻ này vừa là thủ phạm và vừa là nạn nhân. Ngoài kẻ lan truyền rõ ràng là thủ phạm, thì kẻ tán thưởng là nạn nhân vì bị dẫn dắt, và là thủ phạm khi đứng vào đám đông bị dẫn dắt để kéo vào đó những kẻ bị dẫn dắt khác do tâm lý đám đông.

Riêng theo cách thứ nhất, thần tượng đến mức mù lòa, ngu xuẩn khiến người ta mất đi sự cảnh giác cần thiết trước hình giả, và rộng ra là tin giả, cũng như mất đi tư duy phản biện thông thường. Trong cả hai hình, ngay cả khi chúng được chỉnh sửa đến mức khó bị phát hiện là hình giả, người ta vẫn có thể đặt câu hỏi: Liệu có các manh mối nào cho thấy Trump ưa thích đồ ăn Việt Nam? 

Trên đây chỉ là hai ví dụ về hình giả về Trump. Còn rất nhiều hình giả khác về Trump, hoặc có liên quan đến Trump được lan truyền nhan nhản trên mạng xã hội, như hình vợ ông, bà Melania bị kẻ dấm dớ nào mặc lên người chiếc áo dài Việt Nam có khả năng nhìn xuyên thấu (đến mức người ta có thể thấy quần nhỏ bên trong) nhưng vẫn được nhiều người ca ngợi, trong số đó có cả kẻ tin lẫn không tin (!).

   

Cần nói thêm rằng, việc gán Trump và những gì có liên quan đến Trump với những gì có liên quan đến Việt Nam, bằng hình giả và tin giả là biểu hiện của một tâm thức cộng sinh bệnh hoạn, của một bộ phân dân chúng của một nước nhược tiểu mà chỉ cần dính tới Trump là tưởng như lên đời!

Kiểu gì thì kiểu, hình giả vẫn tồn tại phổ biến ở Việt Nam thời Trump, vì có nhiều kẻ chăn lừa và có nhiều con lừa. Và dù những kẻ này được cảnh báo, thì làm kẻ chăn lừa hoặc làm lừa vẫn thích hơn, vì nếu chọn làm khác thì có một vài bất lợi, như chẳng còn được thỏa mãn thói thần tượng, chẳng còn được thỏa mãn thói ảo tưởng, và chẳng còn thấy mình trong đám đông.