(NCTG) Tác dụng thực sự của khẩu trang và việc sử dụng chúng trong cuộc chiến chống Covid-19 là điều đang rất được quan tâm và đang là đề tài tranh luận sôi nổi trong những tuần gần đây, khi đại dịch này lan rộng tại hơn 80 nước và gần như chắc chắn sẽ mang tính toàn cầu.
“Đeo khẩu trang cũng không chống được Coronavirus” là nội dung của nhiều bài báo trên truyền thông Âu - Mỹ. Tại sao vậy? - Minh họa: Borsod24.com
Trái với ở Châu Á, khi người dân có thói quen đeo khẩu trang kể trong cuộc sống thường nhật kể cả khi không có dịch bệnh (do nhu cầu chống bụi và các loại ô nhiễm khác), Châu Âu và Mỹ không có tập quán dùng khẩu trang ngoại trừ những trường hợp dị biệt, khi mắc bệnh truyền nhiễm. Ngay trong những ngày đại dịch Covid-19 lan tràn khắp Châu Âu, vẫn hầu như không thấy cảnh người dân sử dụng khẩu trang, kể cả ở sân bay, nhà ga, siêu thị và những nơi đông người.
Tuy nhiên, từ nhiều tuần nay, tình trạng khan hiếm khẩu trang ở nhiều nước - trong đó có Hungary, khi các hiệu thuốc đều trương biển “Không có khẩu trang - chưa biết bao giờ có” là một thực tế. Người Châu Á, trong đó có Việt Nam mua với số lượng lớn để dự trữ, gửi về nước hoặc... “đầu cơ” cũng có, nhưng người bản địa chắc chắn cũng có mua “phòng khi hữu sự”, có điều họ không dùng, và nhiều khi còn cảm thấy lạ lẫm khi có người Á châu dùng trên đường phố.
Theo thông tin cuối tháng 2-2020 của Bộ trưởng phụ trách Văn phòng Chính phủ Hungary, ông Gulyás Gergely, vào thời điểm đó nước Hung có “trữ” 1,2 triệu khẩu trang và mỗi ngày sản xuất thêm được 25 ngàn khẩu trang nữa. Như vậy trên nguyên tắc không thiếu khẩu trang, tuy nhiên do làn sóng tích trữ lên cao nên có một số nơi khan hiếm - Ban chỉ đạo Phòng chống Coronavirus của Hungary có nhiệm vụ chuyển khẩu trang tới các hiệu thuốc trong thời gian nhanh nhất.
“Đã hết khẩu trang, chưa biết khi nào có. Xin quý khách thông cảm!” - tấm bảng hay thấy tại các cửa hiệu Hungary - Ảnh: index.hu
Cũng như các nước khác ở Châu Âu và Mỹ, chính quyền Hungary nhiều lần nhấn mạnh: khẩu trang không giúp người khỏe mạnh chống lây nhiễm, mà để ngăn chặn những ai đã nhiễm bệnh tiếp tục truyền bệnh cho cộng đồng. Do đó, việc dùng khẩu trang đối với người khỏe mạnh là không cần thiết và không được khuyến dụ, hãy dành khẩu trang cho những ai đã có triệu chứng về đường hô hấp (hắt hơi, ho hắng...) hoặc đã nhiễm bệnh, hay từ vùng tâm bệnh về.
Bên cạnh đó, giới chức y tế cộng đồng Mỹ cũng khẳng định răng đeo khẩu trang không đúng cách (như của đa số) thậm chí còn làm gia tăng khả năng bị lây nhiễm, và chính vì do hoảng hốt và không nắm được những khuyến cáo y tế, ai ai cũng đổ xô vào tàng trữ khẩu trang ở mức quá trớn, nên các y bác sĩ và nhân viên y tế làm việc trong môi trường “độc hại” do phải thường xuyên tiếp xúc với người bệnh, hoặc những người thật sự cần dùng lại không có mà dùng.
Khẩu trang y tế thường thấy trên thị trường, bất kể là có mấy lớp, loại dùng một lần rồi bỏ, theo giới y học chỉ có tác dụng... trấn an, nhưng nguy hiểm hơn, nó khiến người dùng tưởng nhầm là có thể tránh được virus. Đây là loại các bác sĩ phẫu thuật khi mổ hay dùng để tránh gây lây nhiễm cho bênh nhân. Loại này do không che được hết mặt nên virus vẫn có thể “bay” vào thoải mái, chưa kể do hơi thở làm khẩu trang ẩm nên lại là sân chơi đắc ý của các loại vi khuẩn.
Khẩu trang y tế: tác dụng tối thiểu!
Theo giới khoa học, duy nhất có loại khẩu trang FFP3 (có thể gọi là mặt nạ thì đúng hơn) thường dùng trong công nghiệp hóa chất là có thể “đối đầu” với virus. Nếu dùng liên tục, đúng cách loại khẩu trang này, thì sẽ có chút tác dụng phòng ngừa. Tuy nhiên, quan trọng hơn thế nhiều là rửa tay và khử trùng thường xuyên và đúng cách, hạn chế việc đưa tay lên mặt, tăng cường sức đề kháng bằng các loại vitamin, v.v... như giới chức y tế thế giới đã và đang khuyến cáo.
- không lọc được hoàn toàn, ví dụ không lọc được các giọt dịch nhỏ,
- không hoàn toàn khép kín, không áp sát vào mặt, vì vậy chúng ta có thể hút và hít những giọt chứa virus ở những nơi này,
- do đó không chống được virus một cách thích hợp,
- những người bị bệnh có thể sử dụng để khỏi lan truyền virus do các cơn ho hoặc hắt hơi đột ngột,
- nếu tất cả những người khỏe mạnh đều đeo loại khẩu trang này trên đường phố, có thể gây ra hoảng loạn lớn,
- rất quan trọng: nếu hết nguồn cung cấp vì khẩu trang được sử dụng bởi những người khỏe mạnh (một cách không cần thiết), sẽ không còn cho người thực sự nhiễm bệnh,
- và quan trọng nhất: tạm rời câu chuyện dịch bệnh, những khẩu trang như trên được sử dụng trong phòng phẫu thuật, điều trị nha khoa, v.v... những bác sĩ này cũng cần khẩu trang cho công việc thường nhật của họ (bất kể chuyện virus)!
Loại khẩu trang có thể có tác dụng phần nào trong việc phòng chống Coronavirus
2. Khẩu trang FFP (“facepiece filtering” - mặt nạ):
- có van để thở ra, tức là không khí được chúng ta thở ra qua van,
- kín hoàn toàn, áp sát mặt, không thấm khí,
- vì vậy khẩu trang loại này lọc được qua toàn bộ bề mặt khi chúng ta hít vào,
- có thể lọc các giọt dịch nhỏ, do đó có thể chống lại sự lây nhiễm,
- loại khẩu trang này được sử dụng bởi nhân viên y tế, cứu hộ, v.v..., tức những người thực sự chăm sóc bệnh nhân.
(NCTG) “Lần đầu tiên tôi thấy hơi thở của mình, sự hiện diện của mình trong cái công việc nhỏ bé đó mà không nghĩ tới bất kỳ điều gì khác. Thật là vi...
(NCTG) Tình hình dịch bệnh cũng không thuận lợi cho các cặp đang yêu: theo một khảo sát được thực hiện với ứng dụng nghiên cứu thị trường Opinio, hầu...
