NỮ CHÍNH KHÁCH ĐỨC ĐẮC CỬ CHỦ TỊCH ỦY BAN CHÂU ÂU

Bà Ursula von der Leyen là ứng viên được đề cử bởi Hội đồng Châu Âu, cơ quan chính trị thượng đỉnh của Liên Âu có nhiệm vụ đưa ra quyết định trong các vấn đề chiến lược và hoạch định đường lối chính trị chính yếu của Châu Âu, mà thành viên là tổng thống và thủ tướng các thành viên EU.

Với 383 phiếu thuận, 327 phiếu chống và 22 phiếu trắng bên cạnh 1 phiếu không hợp lệ, nghĩa là chỉ với một đa số tối thiểu, bà Ursula von der Leyen trong thực tế sẽ thay thế ông Jean-Claude Juncker trên cương vị Chủ tịch Ủy ban Châu Âu - “chính phủ” của Liên Âu - kể từ ngày 31-10-2019.

Là nữ chính khách đầu tiên, đồng thời là người Đức đầu tiên kể từ năm 1967 trở thành nhân vật hàng đầu trong số những thủ lĩnh quyền lực tại các định chế tối cao của EU trong vòng 5 năm, nhưng bà Ursula von der Leyen lại không phải là người được nhắc tới trong những tháng trước đây.

Vai trò đó, thoạt tiên, thuộc về Manfred Weber, người được coi là “ứng viên thượng đỉnh” của khối Đảng Nhân dân Châu Âu (EPP) - nhóm chính trị lớn nhất đã thắng cuộc trong cuộc đua vào cuối tháng 5 vừa qua nhằm giành ghế vào Nghị viện Châu Âu, một trong hai cơ quan lập pháp của Liên Âu. 

Bởi lẽ, trước đây, Nghị viện Châu Âu có thỏa thuận rằng, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu sẽ được lựa chọn trong số các “ứng viên thượng đỉnh” do các khối đảng đứng đầu Nghị viện đề cử. Tuy nhiên, mô hình này đã bị phá vỡ và Ursula von der Leyen trở nên một gương mặt khả dĩ được các bên chấp nhận.

 

Với quyết định này, các dân biểu Nghị viện Châu Âu đã “bày tỏ niềm tin đặt vào một Châu Âu thống nhất và vững mạnh” - đó là phát biểu của bà Ursula von der Leyen ngay sau khi được bầu. “Đó là một Châu Âu không chiến đấu để chống lẫn nhau, mà để cho một tương lai sau này”, bà nhấn mạnh.

Tân Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cũng chính thức gửi thư đề nghị lãnh đạo các quốc gia thành viên hãy đề cử các ủy viên phụ trách các lĩnh vực chuyên môn, sẽ được thẩm vấn tại các ủy ban chuyên trách của Nghị viện Châu Âu trong thời gian từ ngày 30-9 tới 8-10-2019 sắp tới.

Trước đó, vị nữ chính khách cũng đã có một bài phát biểu đầy xúc cảm kéo dài 25 phút tại Nghị viện Châu Âu, khẳng định và tin tưởng sâu sắc vào sự đoàn kết Châu Âu, sự hội nhập của Liên Âu, cũng như những giá trị của Châu Âu: “Ai làm yếu đi những giá trị Châu Âu, kẻ đó sẽ đối đầu với tôi”.

Ursula von der Leyen cũng cho hay, bà không thỏa hiệp trong những vấn đề liên quan tới sự duy trì nhà nước pháp quyền, sự “thượng tôn pháp luật”, và nhấn mạnh rằng bà ủng hộ một cơ chế để Liên Âu có thể giám sát sự tuân thủ những nền tảng của nhà nước pháp quyền tại các nước thành viên.

Liên quan tới vấn đề người tỵ nạn, bà tuyên bố sẽ có những biện pháp cương quyết để tái khởi động cải tổ hệ thống luật tỵ nạn Châu Âu. Cần bảo lưu nguyên tắc ai cần bảo vệ thì sẽ được bảo vệ tại Liên Âu, nhưng cũng cần chấm dứt những nguyên nhân khiến làn sóng tỵ nạn đổ vào Châu Âu.

 

Năm nay 61 tuổi, Ursula von der Leyen là ái nữ của ông Ernst Albrecht, một chính khách đảng Liên minh Dân chủ Cơ-đốc giáo Đức (CDU). Thân phụ bà từng là quan chức cao cấp của Hội đồng Liên hiệp Châu Âu, một trong hai cơ quan lập pháp quyền lực nhất của Liên Âu bên cạnh Nghị viện Châu Âu.

Chào đời tại Brussels và sống ở Bỉ tới năm 13 tuổi, bà Ursula von der Leyen có dịp đắm mình trong môi trường và sự vận động của Châu Âu, mà cha bà giữ trọng trách. Tiếp nối truyền thống gia đình, bà trở thành đảng viên của CDU, và liên tục giữ cương vị lãnh đạo trong các nội các của Angela Merkel.

Đứng đầu Bộ Gia đình, Cao niên, Phụ nữ và Thiếu niên (2005-2009) và Bộ Lao động và Xã hội (2009-2013) của CHLB Đức, bà Ursula von der Leyen đã có những quyết sách táo bạo và mạnh mẽ khiến đảng của bà - Liên minh Dân chủ Cơ-đốc giáo Đức trở nên hấp dẫn trước các cử tri cánh tả.

Tháng 12-2013, Ursula von der Leyen là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử Đức được giao ghế Bộ trưởng Quốc phòng và theo ý kiến của nhiều người, bà đã mở ra một trang mới trong hoạt động cơ quan này. Bà cũng từng được coi là ứng viên sáng giá để kế nhiệm Thủ tướng Angela Merkel.

Là một bác sĩ, có bằng Tiến sĩ Y khoa và Thạc sĩ Y tế Công cộng, bà Ursula von der Leyen nói thạo tiếng Anh và tiếng Pháp. Bà có quan điểm ủng hộ hôn nhân đồng tính, cổ vũ cho sự hội nhập Châu Âu và là một tín đồ của Hợp Chúng Quốc Châu Âu, theo mô hình Thụy Sĩ, Đức và Hoa Kỳ.

 

“Người tỵ nạn có quyền được chúng ta đối xử tử tế và đây là điều còn cần phải bàn bạc nhiều ở Châu Âu”, đó là quan điểm của Tân Chủ tịch Ủy ban Châu Âu trước vấn nạn di dân và tỵ nạn vốn là vấn đề chia rẽ Liên Âu từ nhiều năm qua. Năm 2014, bà đã tiếp nhận tạm thời một người tỵ nạn Syria.

Năm 2015, bà Ursula von der Leyen cũng bày tỏ quan điểm trước việc chính quyền Hungary dùng hơi cay và súng phun nước để đàn áp người tỵ nạn, cho rằng đó là điều không thể chấp nhận và đi ngược lại luật định Châu Âu. Đối với bà, nhân quyền và nhân phẩm là điều cần hết sức coi trọng.

Trong đời tư, bà Ursula von der Leyen kết hôn với một Giáo sư Y khoa dòng dõi quý tộc và có tất cả 7 người con. Ngay sau khi đắc cử, bà đã cho hay, quan điểm của bà là cần đạt được sự bình đẳng giới ngay trong nhiệm sở - Ủy ban Châu Âu, tức là sẽ cân bằng giữa con số các ủy viên nam và nữ.