CHỦ NGHĨA KHỦNG BỐ: NGA KHÔNG THỂ LẨN TRÁNH

Thứ tư - 05/04/2017 12:01

Nước Nga, theo một số nhà bình luận, dễ tổn thương hơn nhiều so với công luận có thể hình dung, nhất là từ khi nước này bước vào cuộc chiến Syria.

Tổng thống Nga đặt hoa tưởng niệm những nạn nhân của vụ khủng bố - Ảnh: Grigory Dukor (Reuters)

Tổng thống Nga đặt hoa tưởng niệm những nạn nhân của vụ khủng bố - Ảnh: Grigory Dukor (Reuters)

Vụ nổ bom tại ga tàu điện ngầm ở cố đô St Petersburg, mà giới chức Nga coi là tấn công khủng bố, tới nay vẫn chưa rõ là của tổ chức nào, và các thông tin đưa ra vẫn còn rất mờ mịt, nhiều khi mâu thuẫn. Tuy nhiên, nó cho thấy là nước Nga - ngoài cuộc chiến quân sự với Ukraine và kinh tế, ngoại giao với Phương Tây, còn phải đương đầu với một nguy cơ rất hiện thực khác: chủ nghĩa khủng bố đến từ nhiều kẻ thù.

Vụ nổ mang tính tượng trưng

Thứ Hai 3-4, Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin có mặt tại Strelna (gần thành phố quê hương ông, St. Petersburg) đúng vào lúc vụ nổ bom liều chết xảy ra. Chưa thấy có dấu hiệu cho thấy thủ phạm muốn nhằm ám sát vị nguyên thủ quốc gia này, tuy nhiên, việc hành sự đúng vào lúc Putin đang đàm phán với người đồng nhiệm Belarus, ông Aleksandr  Lukashenko không xa nơi Tổng thống Nga chào đời có thể là thông điệp cho một cuộc chiến mới.

Một chuyên gia về Nga, ông Anton Bendarzhevsky cho rằng với vụ tấn công được tổ chức ngay tại nơi an ninh đang được siết chặt vì chuyến công du của Putin, kẻ khủng bố muốn chứng tỏ khả năng của họ. Trái với thủ đô Moscow, nơi những biện pháp an ninh được duy trì rất ngặt nghèo ở các đầu mối giao thông. St. Peterburg lỏng lẻo hơn, và cơ hội trốn chạy của sát thủ cũng đơn giản hơn so với Moscow, vì nơi đây gần các nước Baltic.

Và cuộc chiến mới ấy, rất có thể là cuộc chiến với các phần tử cực đoan “có yếu tố Syria”, trong đó đáng sợ nhất vẫn là tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (ISIS). Không ít các chiến binh thuộc những tổ chức khủng bố Checnya thời xưa, giờ đầu quân ISIS ở Syria hay Iraq - số này lên tới 2-7 ngàn người, và đa phần là những tay súng tinh nhuệ. Moscow phải dè chừng khả năng họ sẽ hồi hương, nơi cũng đang có hàng chục nghìn phần tử cực đoan.

Chuyên gia an ninh Tálas Péter, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược (Đại học Dân chính Quốc gia Hungary) cho rằng, việc Nga tham chiến tại Syria - bên cạnh những yếu tố chiến lược khác - còn với mục đích ngăn chặn sự bành trướng của ISIS tại các quốc gia hậu Xô-viết. Không chỉ thế, Điện Kremlin còn hy vọng sẽ tiêu diệt được các phần tử cực đoan Trung Á gia nhập ISIS ngay tại trận tiền, ngăn không cho họ trở về quê hương.

Tứ bề thọ địch

Thế giới mới biết đến khủng bố Hồi giáo từ khoảng một thập niên rưỡi nay, nhưng với Liên bang Nga thì điều này không hề mới. Ngay sau khi Liên bang Xô-viết tan rã, đất nước này đã phải đối đầu với rất nhiều tổ chức khủng bố Hồi giáo vùng Trung Á, thường có liên quan chặt chẽ tới căng thẳng sắc tộc và những phong trào giành độc lập dân tộc của nhiều xứ sở - đặc biệt ở vùng Bắc Caucasus như Chechnya, Daghestan hay Ingushetia.

Bom chế tại gia, “cảm tử quân”, “góa phụ đen”, đi kèm với những mối quan hệ quốc tế nhằng nhịt và phức tạp, với mục tiêu nhằm vào thường dân và sát thương ở mức độ cao nhất - đó là điểm chung của những cuộc khủng bố đẫm máu diễn ra ở Nga trong hơn hai thập niên qua. Bệnh viện, trường học, khu chung cư, tàu xe công cộng... từng là tiêu điểm của khủng bố, những nơi nhạy cảm nhất về mặt hình ảnh và tác động nhất tới truyền thông.

Đa số các cuộc tấn công khủng bố đẫm máu nhất kể từ năm 1995 tới giờ đều có xuất xứ từ các thủ lĩnh quân sự Chechnya, và ít nhiều là hệ quả của phong trào ly khai tại vùng đất này. Hai cuộc chiến Chechnya (1994-1996 và 1999-2009) chỉ có thể giết chết một số nhóm ly khai cùng các lãnh tụ phiến quân, nhưng không chấm dứt được nguồn gốc của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo ở khu vực. Nguy cơ dai dẳng vẫn còn, và còn phức tạp hơn.

Cuối năm ngoái, tại Moscow và St. Petersburg, lực lượng an ninh Nga đã bắt giữ 10 thành viên một nhóm khủng bố Trung Á có quan hệ với ISIS, nhưng không phải tới khi đó nhà chức trách Nga mới để tâm đến khả năng các thành phố lớn của Nga bị tấn công. Không chỉ gây hấn tại Trung Á, từ năm 2002, khủng bố đã lan tới Moscow, và không ít vụ được tiến hành tại các bến metro, trên tàu hỏa hay ngay cả máy bay, đem lại thương vong đáng kể.

Nước Nga, theo một số nhà bình luận, dễ tổn thương hơn nhiều so với công luận có thể hình dung, nhất là từ khi nước này bước vào cuộc chiến Syria. Và xét cho cùng, sự liên hệ giữa khủng bố Hồi giáo Trung Á và ISIS, cũng như những phi vụ riêng lẻ của đôi bên càng khiến tình hình trở nên phức tạp và khó lường. Moscow cũng sẽ phải đau đầu vì nguy cơ khủng bố, điều mà vài năm vừa qua tưởng chừng là “đặc sản” của các nước Phương Tây...

(*) Bài viết đã đăng trên Soha.

Nguyễn Hoàng Linh


 
 Từ khóa: Liên bang Nga
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Theo dòng sự kiện

 

Xem tiếp...

Những tin mới hơn

 

Những tin cũ hơn