Sổ tay NCTG: CHOPIN VÀ HỒN BA LAN QUA NÉT NHẠC

Phần thi của họ Lưu trong Vòng Chung kết hôm 20/10/2021 tại Phòng Hòa nhạc của Dàn nhạc Giao hưởng Warszawa là bản Côngxectô số 1 - “The Piano Concerto No. 1 in E minor, Op.11 Chopin” (Hòa tấu dương cầm số 1, cung Mi thứ, tác phẩm số 11 của Chopin) - mà Frédéric Chopin đã soạn khi còn rất trẻ, vào năm 1830, lúc ông mới ở tuổi 20 và chuẩn bị rời xa quê hương Ba Lan để sang Pháp lập nghiệp tại quê nội.

Không bao giờ về lại cố hương, người nhạc sĩ qua đời năm chưa đầy 39 tuổi và yên nghỉ tại nghĩa trang Père-Lachaise (Paris), tuy nhiên nguyện vọng trong di chúc là trái tim ông phải được trở về quê mẹ. Em gái ông, Ludwika là người thực hiện điều đó: cùng tập thư từ gửi về cho người thân, trái tim Chopin hiện yên nghỉ trong một cây cột của Vương cung Thánh đường Thánh Giá (Bazylika Świętego Krzyża) ở thủ đô Warszawa.

Là một tác phẩm quá quen thuộc, đồng thời, là 1 trong 2 Concerto mà các thí sinh phải “tự chọn” và chơi với Dàn nhạc Giao hưởng Warszawa trong Vòng Chung kết Cuộc thi Dương cầm Quốc tế Chopin, bản hòa tấu này thuộc hàng “dễ nghe” với hạng “tai trâu” như mình. Nét nhạc thánh thót và rạng rỡ, nhiều lúc đượm buồn của người nhạc sĩ sẽ phải “vọng cố hương”, mình nghĩ đã được Lưu Hiểu Vũ thể hiện rất xuất thần!

Những lần có dịp qua Ba Lan - và Warszawa nói riêng - lang thang ngoài phố, đây đó, mình rất hay được nghe vang vọng nét nhạc của Côngxectô số 1 này. Sâu thẳm trong tâm thức mình, nhạc Chopin như hòa quyện với những hình ảnh biểu tượng khác của nước Ba Lan với lịch sử kiêu hãnh và đầy khổ đau, như Marie Curie, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô Đệ nhị, hay Andrzej Wajda và Katyń... Xin chúc mừng họ Lưu và Đặng Thái Sơn!

(*) XVIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.