Ngày Châu Âu 9-5: “INSIEME 1992” VÀ “EURÓPA”

Bài hát do danh ca Toto Cutugno (Ý) trình bày, và cách đây tròn 1 năm, mình đã post với mong muốn “để cổ vũ cho Châu Âu thống nhất trở lại và nước Ý trở lại thanh bình, qua được dịch bệnh”. Một năm trôi qua, dịch bệnh vẫn còn ở nhiều nơi, và Châu Âu vẫn có nhiều chia rẽ, đáng buồn là Hungary là một trong những tác nhân.

Nhớ lại, vào năm 1990, Toto Cutugno được Đài Truyền hình Ý đề nghị tham gia cuộc thi mà không cần qua vòng tuyển chọn. Ca khúc của ông - “Insieme 1992” là một bản ballad trong đó ông phác họa hình ảnh một “mái nhà chung” Châu Âu, một sự kiện được thể hiện trong nhiều bài hát khác trong cuộc đua tài năm đó.

Trong vòng chung kết diễn ra vào ngày 5-5-1990, Toto Cutugno là ca sĩ thứ 19, trình diễn “Insieme 1992” sau bản “Som En Vind” của ban nhạc Thụy Điển Edin-Ådahl và trước bản “Keine Mauern Mehr” của ca sĩ Áo Simone. Ông được nhận 149 điểm trong cuộc bình chọn, và về nhất trong số 22 đại diện các quốc gia tham dự.

Đáng nhớ là Toto Cutugno đã biểu diễn cùng ban nhạc “Pepel In Kri” gồm 5 ca sĩ đến từ Slovenia, nhóm này đã đại diện cho Nam Tư trong Cuộc thi Tiếng hát Truyền hình Châu Âu 1975. Khi ấy, mặc dù là một xứ cộng sản, nhưng Nam Tư được coi là theo con đường riêng, khác biệt và mang màu sắc “tư bản” nhất trong khối XHCN.

Nhờ chiến thắng này mà năm sau, nước Ý được tổ chức Tiếng hát Truyền hình Châu Âu 1990, và đại diện của Ý - Peppino Di Capri đã dự thi với ca khúc “Comme È Ddoce 'O Mare”, giành vị trí thứ 7/22. Đáng chú ý là trong dịp này, Toto Cutugno lại xuất hiện tên vai trò người dẫn chương trình, lần đầu tiên trong lịch sử Eurovision.

 

Trước “Insieme 1992”, đề tài hướng đến một “lục địa già” thống nhất, rất bất ngờ, đã được thể hiện tại Hungary từ năm 1983, qua một ca khúc nổi tiếng được ca sĩ Varga Miklós thể hiện rất thành công: “Európa” (Châu Âu). Ca từ của bài hát rất đẹp, phác họa những thăng trầm và nhấn mạnh niềm tin đặt vào tương lai Châu Âu.

“Európa”, về sau được ca sĩ Steve Thompson hát lại, và bản cover này đã dẫn đầu bảng xếp hạng các ca khúc ở Thụy Sĩ trong thời gian dài, và Steve Thompson được bình chọn là “Ca sĩ của năm 1988”. Bài hát cũng được một ban nhạc Liên Xô (!) chơi lại, và trở thành ca khúc vận động gia nhập Liên Âu năm 2004 của Slovakia.

Với Hungary, ca khúc mở đầu và đánh dấu một giai đoạn tràn đầy hứng khởi, khi nước này chia tay CNCS và gây dựng nền Đệ tam Cộng hòa với nhiều mộng ước - mà như thường lệ, sau này tỏ ra là bồng bột - về viễn cảnh một Châu Âu đại đồng, và ít ai nghĩ được rằng, con đường hội nhập gặp biết bao thác ghềnh và khó khăn.

“Chúng ta đang được chứng kiến khoảnh khắc tuyệt vời: Hungary trở về với Châu Âu, về với những giá trị mà từ hàng ngàn năm nay, nó đã luôn mang trong lòng!” - Thủ tướng Medgyessy Péter đã mở đầu bài phát biểu đáng nhớ vào hồi 0 giờ 1 phút ngày 1-5-2004 trước Bánh xe Thời gian, biểu thị mốc kỷ nguyên mới đối với Hung.

“Đây là một giây phút tuyệt vời, kỳ diệu (...) Hãy hòa mình vào ngày hội, vào tâm thức, rằng nước Hung xứng đáng với khoảnh khắc này. Mười triệu dân Hung đã nỗ lực để đạt được nó”, theo lời vị thủ tướng. Giờ đây, sau gần 20 năm, đáng buồn là Hungary lại có nguy cơ trở thành một thứ “Con ngựa gỗ thành Troy” giữa lòng Liên Âu!