Bìa ấn phẩm song ngữ
*
Fekete István sinh ngày 25-1-1900 tại làng Gölle, thuộc tỉnh Somogy, về phía Tây-Nam Hungary. Ông là tác giả của trên năm chục tác phẩm chủ yếu viết cho thanh thiếu niên, là một trong số rất ít các tác giả nổi tiếng nhất của mảng “
văn học săn bắn và kể chuyện các loài thú”.
Bên cạnh Jókai Mór, ông là nhà văn Hungary được đọc nhiều nhất của mọi thời đại. Tính đến cuối năm 2002, các tác phẩm của ông đã được xuất bản tới 8,7 triệu bản bằng tiếng Hung - ở một đất nước chỉ có 10 triệu dân như Hungary, đó là một con số rất đáng kể. Ở nước ngoài, các tác phẩm của ông, đặc biệt những cuốn sách viết về cuộc sống của các loài thú, đã được dịch ra rất nhiều thứ tiếng và được xuất bản tới 45 lần.
Fekete István tốt nghiệp Học viện Nông nghiệp Hoàng gia Hungary và trở thành kỹ sư nông học năm 1926 - ngay từ khi còn ngồi trên ghế đại học ông đã bắt đầu viết văn và đặc biệt quan tâm tới thiên nhiên, tới rừng, nghề săn bắn và các loài muông thú. Bên cạnh công việc của một kỹ sư nông học, hàng năm ông thường cùng hội bạn bè bỏ ra vài ngày, có khi một hai tuần, đến các vùng rừng núi như Transylvania, Börzsöny, Bükk để đi săn.
Bạn bè ông đều là các nhà văn, những người ham thích săn bắn và yêu thiên nhiên như Kittenberger Kálmán, nhà săn bắn châu Phi nổi tiếng thế giới, nhà văn và TBT tạp chí săn bắn “Người đi săn” (Nimród); Csathó Kálmán, nhà văn, đạo diễn chính của Nhà hát Quốc gia; Vertse Albert, Giám đốc Viện Điểu học; Tőrey Zoltán, Giám đốc Hãng phim Hungary; Bá tước Wass Albert, điền chủ, nhà văn... Các bài báo đầu tiên của ông bắt đầu được đăng trên tạp chí “Người đi săn” từ đầu những năm 30 thế kỷ trước.
Năm 1936, tiểu thuyết đầu tay của Fekete István “Bản di chúc của tướng quân thành Koppány” (A koppányi aga testamentuma) đã đoạt giải nhất cuộc thi tiểu thuyết của Hội Văn học Toàn quốc Gárdonyi Géza và năm 1939, tiểu thuyết thứ hai của ông “Những người nông nô” (Zsellérek) đã đạt giải nhất của Nhà in Đại học Hoàng gia Hungary (từ 1939 đến 1944 tiểu thuyết này đã được tái bản tới 7 lần). Với các tiểu thuyết nói trên, Fekete István đã trở thành một trong những nhà văn được ưa thích bậc nhất ở Hungary từ đầu những năm 40.
Những năm sau đó, Fekete István tập trung viết hàng loạt truyện cho thanh thiếu niên, rất nhiều tác phẩm xuất sắc mô tả sinh động quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Ông viết về những loài thú, chủ nhân của rừng cây, sông nước ruộng đồng như về một chú cò bị trọng thương (Kele), một con cáo thông minh và dũng cảm (Vuk), một con dái cá sống dưới lòng sông (Vidra), một con cú sống trong hang giữa rừng rậm (Hú) , một con chó nhỏ bị lạc nhà (Bogáncs)...
Vì am hiểu sâu sắc thế giới động thực vật và có tình yêu tha thiết với thiên nhiên, qua các tác phẩm của mình ông, Fekete István đã dựng lên một thế giới tự nhiên vô cùng phong phú, sinh động và trong sáng. Các tác phẩm của ông được nhiều thế hệ thanh thiếu niên Hungary và cả người lớn tuổi yêu thích. Nhiều tác phẩm đã được dựng thành phim truyện hay phim hoạt hình, như “Bản di chúc...”, “Cây cúc gai” (Bogáncs), “Tüskevár”, “Vúc, chú cáo dũng cảm”...
Cuốn sách nhỏ mà bạn đọc đang có trong tay là câu chuyện rất lôi cuốn, hấp dẫn và xúc động về một chú cáo nhỏ, về Vúc, cháu của Vúc vĩ đại, niềm tự hào của loài cáo. Khi nói đến cáo, chúng ta thường nghĩ đó là một loài thú ranh ma, láu cá, chuyên lừa gạt các loài khác và hay bắt trộm gia cầm... Nhưng qua “Vúc - chú cáo dũng cảm” chúng ta được biết thêm
nhiều đức tính rất đáng yêu, đáng trân trọng của loài cáo đó là lòng dũng cảm, niềm kiêu hãnh về giống nòi, sự thủy chung, tình ruột thịt, tình mẫu tử...
Đọc “Vúc - chú cáo dũng cảm” chúng ta cũng được thưởng thức giọng văn, cách kể chuyện dung dị, nhưng hết sức lôi cuốn của Fekete István. Qua những câu chuyện của ông, chúng ta thu lượm được rất nhiều hiểu biết về thế giới động thực vật, từ đó có cái nhìn cảm thông, nhân ái và trách nhiệm hơn đối với thiên nhiên, môi trường và thế giới quanh ta.
*
Nhờ NXB Kim Đồng, năm ngoái câu chuyện của Vúc đã
tới Việt Nam, đã được bạn đọc nhỏ tuổi, cũng như các bậc phụ huynh ở Việt Nam chào đón nồng nhiệt và hết sức yêu quý. Vì vậy chúng tôi nghĩ một ấn phẩm song ngữ (tiếng Hung và tiếng Việt) đối với các cháu (và các bậc phụ huynh) Việt Nam đang sống, học tập và làm việc trên đất nước Hungary có thể vừa lý thú vừa bổ ích, không chỉ để đọc giải trí, mà có thể sử dụng để hỗ trợ cho việc học tập cả tiếng Hung lẫn tiếng Việt.
Trước hết chúng tôi xin chân thành cảm ơn Công ty GIGAPIXEL Kft. đã tài trợ phần đáng kể kinh phí, tạo điều kiện để chúng tôi thực hiện ý tưởng này. Chúng tôi cũng xin cảm Hội Phụ huynh Học sinh Việt Nam Trường Trung học Radnóti Miklós (Budapest) và tất cả các doanh nghiệp, các cá nhân hảo tâm đã đóng góp cả về mặt tinh thần và vật chất để cuốn sách dễ thương này có thể đến tay bạn đọc.
Chúng tôi cũng xin chân thành cảm tạ cô giáo Tóth-Vásárhelyi Réka, một người bạn rất yêu quý Việt Nam, đã thiết kế bìa và minh họa, khiến cho cuốn sách thêm sinh động. Cũng xin yêu mến gửi lời cảm ơn hai cháu Sztancsek-Tran Szilárd Viet và Sztancsek-Tran Diana Mae đã dành một phần thời gian nghỉ hè quý báu để đánh máy chính xác và kịp thời bản tiếng Hung của tác phẩm.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!
