BẦU CỬ NGHỊ VIỆN CHÂU ÂU: CÁNH HỮU THẮNG THẾ

Cựu ngoại trưởng Göncz Kinga bỏ phiếu (bà Göncz Kinga là một trong 4 thành viên MSZP giành được ghế trong Nghị viện Châu Âu)

Yếu tố này cũng được thể hiện tại Hungary trong kỳ bầu cử để lựa chọn các đại diện vào Nghị viện Châu Âu vào ngày Chủ nhật 7-6 vừa qua.

* Hungary: Phe đối lập đại thắng

Kết quả cuộc bầu cử đã chứng tỏ tính đúng đắn của những cuộc thăm dò dư luận trước đó. Đảng đối lập cánh hữu Liên đoàn Thanh niên Dân chủ (FIDESZ, 56,37% số phiếu) thắng lớn với 14 ghế, vượt xa Đảng Xã hội (MSZP, 17,37%) hiện đang cầm quyền (4 ghế) và Diễn đàn Dân chủ (MDF, 14,77, 1 ghế). Đặc biệt, đảng cực đoan JOBBIK (ngoài Quốc hội) với những khẩu hiệu bài ngoại rõ rệt như “Nước Hungary của người Hung”, đã đại thắng với 3 ghế (5,3%, so với 1 ghế như các cuộc thăm dò dự đoán trước kỳ bầu cử).

Được công luận Hungary để tâm không kém, là việc Liên đoàn Dân chủ Tự do (SZDSZ), một đảng nhỏ thuộc phe cầm quyền trong Quốc hội, lần này đã không giành được ghế nào và ông Fodor Gábor, một chính khách kỳ cựu của nền chính trị Hungary hơn hai thập niên nay, đã lập tức phải đề xuất việc từ chức chủ tịch đảng.

Thắng lợi áp đảo của phe đối lập trong kỳ bầu cử Nghị viện Châu Âu tại Hung vừa qua là một đòn lớn giáng vào chính phủ Hungary, vốn đã bị cư dân nước này không còn lòng tin qua những động thái trong 3 năm qua.

Hơn thế nữa, kết quả bầu cử cho thấy bản đồ chính trị của Hungary đã thay đổi: từ thế “lưỡng cực” (giữa Đảng Xã hội và đảng đối lập Liên đoàn Thanh niên Dân chủ FIDESZ), tương quan lực lượng hiện tại đã trở thành “nhất cực”, với sự bá chủ của FIDESZ, sự tụt hậu trầm trọng của phe Xã hội và sự trỗi dậy của nhánh cực đoan JOBBIK (rất có khả năng đảng này còn có thể vào Quốc hội trong cuộc bầu cử gần nhất).

* Châu Âu: cực hữu thắng thế ở nhiều nơi

Theo những tính toán sơ bộ, trong số 736 ghế tại Nghị viện Châu Âu, sẽ có từ 263 cho đến 273 ghế thuộc tập hợp Đảng Nhân dân Châu Âu (các đảng bảo thủ theo xu hướng Dân chủ Thiên Chúa giáo). Đứng thứ nhì là phe Xã hội với 155-165 ghế, sau đó là phe Tự do (78-84 ghế) và Đảng Xanh (chủ trương bảo vệ môi trường, 52–56 ghế).

Bình luận về sự kiện phe cực hữu trỗi dậy, Kênh truyền hình Đức ZDF cho rằng thật nhục nhã cho Châu Âu khi các đảng cực đoan ở Châu Âu – trong đó có JOBBIK của Hungary, một đảng thẳng thừng bài xích sắc dân ngoại quốc – đã lợi dụng tâm trạng bất bình ngày càng tăng do khủng hoảng tài chính và chính trị của người dân, cũng như, sự thất bại của các chính phủ trong việc xử lý và chế ngự khủng hoảng, để trục lợi trong cuộc bầu cử vừa qua.

Còn theo nhận định của tờ “Telegraph” (Anh), các đảng cầm quyền ở rất nhiều nước như Hungary, Tây Ban Nha, Bulgaria, Latvia, Thổ Nhĩ Kỳ, Cộng hòa Ireland… đã bị cử tri trừng phạt vì sự suy thoái kinh tế.

Ngoài ra, trong tình trạng khủng hoảng kinh tế toàn cầu, việc đa số cư dân không muốn trở lại với những lý tưởng XHCN được coi là một lý do khiến phe hữu lớn mạnh và phe tả tỏ ra kém cỏi trong cuộc bầu cử vừa qua – đó là nhận định của ông Graham Watson, trưởng nhóm dân biểu phe Tự do trong Nghị viện Châu Âu.

Vị chính khách này cho rằng, “thực đơn” chế ngự khủng hoảng của phe Xã hội đã tỏ ra không hấp dẫn, và vì thế, cánh tả bị tẩy chay ở không ít quốc gia trong cuộc bầu cử vừa qua.