Trường PTTH Fazekas Mihály, một trường rất nổi tiếng của Hungary
Vài năm gần đây, nảy sinh một số vấn đề được nhiều người Việt ở Hung quan tâm, nhất là những người có con đi học:
- Có nên cho con chuyển trường không?
- Thi vào trường nào?
- Nên vào lớp chuyên hay không, chuyên về môn gì?...
Thời gian vừa qua, cũng là mùa thi vào các trường trung học, có lẽ đi đâu, gặp ai cũng chỉ một đề tài nóng hổi: điểm chuẩn vào trường này, trường kia là bao nhiêu, con nhà ấy, nhà nọ có đủ điểm vào không?... Ai có con thi đỗ thì phấn khởi, tự hào, ai có con sang năm đến lượt thì sốt ruột, băn khăn, lo lắng phải làm gì để giúp con mình sang năm cũng thành công?
Theo yêu cầu của một số độc giả, NCTG số này sẽ đưa một số thông tin về các trường phổ thông trung học (PTTH) hệ 6 năm và hệ 8 năm ngày càng được ưa chuộng và thu hút được nhiều học sinh giỏi, một số kinh nghiệm học và chuẩn bị thi chuyển cấp.
*
Từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước, các trường PTTH hệ 6 và 8 năm bắt đầu hình thành và cho đến bây giờ, cứ mỗi năm đến mùa thi, số học sinh đăng ký thông thường nhiều gấp 5-6 lần so với chỉ tiêu nhận. Điều này chứng tỏ rằng PTTH hệ 6 và 8 năm có nhiều ưu điểm hay và tốt cho học sinh cũng như cho giáo viên giảng dạy.
Trước tiên về các trường PTTH hệ 6 năm. Đứa trẻ 12 tuổi lúc này rất dễ học, dễ tiếp thu vì thế cũng dễ đào tạo. Những năm đầu học sinh được học đầy đủ các kiến thức cơ bản cho nên đến những năm cuối có nhiều thời gian để ôn thi Tốt nghiệp cũng như thi Đại học hoặc đi sâu vào những môn học mình thích.
PTTH hệ 6 năm dành cho học sinh có năng khiếu biểu lộ sớm về tự nhiên cũng như về xã hội, ngoài ra, các em phải chăm chỉ, tự giác bởi số lượng giờ học, chương trình học cũng như yêu cầu đòi hỏi của giáo viên cao hơn hẳn so với các trường thường. Ưu điểm lớn nhất là thường các học sinh khá, giỏi của các trường thi vào hệ này, các em thích học, nên bạn bè hay đua nhau, cố gắng đạt kết quả cao hơn. Đội ngũ giáo viên giỏi, được lựa chọn kỹ càng. Phụ huynh học sinh cũng rất quan tâm đến con cái, đến trường lớp và bạn bè của con.
Về các trường PTTH hệ 8 năm: những đứa trẻ được đào tạo từ 10-11 tuổi, dễ nắn và dễ dạy. Ngay từ những năm đầu tiên các em đã được hướng vào Đại học, những ngành nghề trí óc. Thông thường 2 năm đầu các em học và tiếp thu các kiến thức làm nền móng, 4 năm tiếp theo học các kiến thức cơ bản, 2 năm cuối luyện thi Đại học và đào tạo, phát triển năng khiếu. Ưu điểm lớn là học sinh học có hệ thống trong cả thời gian dài nên không bị học lặp lại như các hệ khác, vì thế học sinh có thời gian học và đi sâu những môn khác.
Yêu cầu đòi hỏi của trường cao, phải học nhiều, trên giờ phải tự ghi, chép lại những gì nghe được, vì thế PTTH hệ 8 năm chỉ dành cho các em:
- Thích học, thích đọc
- Tự giác trong học hành cũng như trong mọi công việc của trường, lớp
- Giỏi hơn, nhanh hơn, đạt kết quả cao hơn so với các bạn cùng lứa
- Chứng tỏ khả năng của mình bằng nhiều điểm tốt
- Hòa hợp nhanh với thầy cô giáo mới, bạn bè mới
Đối với các phụ huynh, trước khi có ý định cho con thi vào các trường PTTH, phải nắm rõ khả năng, nguyện vọng ý thích của con mình một cách khách quan, ngoài ra phải có đầy đủ thông tin của trường định thi vào bằng cách mua sách hướng dẫn hoặc đến hỏi trực tiếp trường đó. Vì phần đông học sinh dự thi là khá giỏi nên muốn con mình thi đỗ, phải tạo điều kiện cho các cháu học thêm môn Toán và Tiếng Hung (2 môn thi bắt buộc). Một số trường có mở lớp dự bị từ đầu năm học, vì vậy phải đến đăng ký càng sớm càng tốt. Ai có điều kiện có thể tìm giáo viên dạy riêng.
Sau đây là một số trường PTTH hàng đầu có nhiều học sinh giỏi của Hung cũng như Việt Nam.
* ELTE Apáczai Csere János Gyakorlógimnáium (V., Papnövelde u. 4-6.)
Trường PTTH này là trường thực nghiệm của Đại học Tổng hợp, nôm na là chuyên Tổng hợp, có hệ 6 và 4 năm chủ yếu đào tạo học sinh có năng khiếu. Ngoài 1 lớp thường có 4 lớp chuyên, mỗi lớp có 15-17 học sinh.
- Lớp chuyên toán: học nhiều Toán - Lý
- Lớp chuyên sinh: học nhiều Sinh - Hóa
- Lớp chuyên tự nhiên: học Lý - Hóa
- Lớp chuyên xã hội: học Tiếng Hung - Lịch sử
Hàng năm, trường có rất nhiều học sinh đi thi toàn quốc và quốc tế được giải. Số lượng học sinh trường vào Đại học trên 90%. Chương trình học tương đối nặng, số lượng giờ cũng cao hơn, số học sinh đăng ký thi nhiều gấp 6 lần. Trường nổi tiếng về đạt nhiều giải thi Lý, Hóa, Sinh.
* Fazekas Mihály Fővárosi Gyakorló Általános és Gimnázium (VIII., Horváth Mihály tér 8.)
Đây là trường chuyên của Budapest có hệ 4 và 6 năm, với mục đích dạy những kiến thức mới vừa sâu, vừa rộng hợp với từng lứa tuổi học sinh. Ngoài những kiến thức cơ bản, trường rất quan tâm phát triển khả năng sáng tạo cũng như hình thành tính cách của học sinh. Trường nổi tiếng về dành được nhiều giải toán toàn quốc cũng như quốc tế. Ngoài 1 lớp thường có 3 lớp chuyên
- Lớp chuyên toán
- Lớp chuyên về Khoa học Xã hội: học Tiếng Hung - Lịch sử - Toán - Ngoại ngữ
- Lớp chuyên về Khoa học Tự nhiên - Kỹ thuật: học Toán - Lý- Hóa - Sinh
Riêng lớp chuyên toán, chương trình Toán tương đối nặng, chủ yếu học ở nhà, đến lớp chỉ để trả bài và học kiến thức mới. Lớp này dành cho những học sinh thật sự say mê môn toán. Số lượng người thi nhiều hơn khoảng gấp đôi.
* Szent István Gimnázium (XIV., Ajtósi Dürer sor 15.)
Đây là một trường chuyên hệ 4 và 6 năm, ngày càng thu hút được nhiều học sinh giỏi từ các trường vì hệ thống giảng dạy tạo nhiều điều kiện, thúc đẩy tập trung đạt kết quả học tập cao. Giáo trình không nặng và “quá tải” như 2 trường đã nêu trên. Vấn đề đào tạo và phát triển năng khiếu cũng rất được chú trọng. Số lượng học sinh vào Đại học trên 92%. Hệ 4 năm có 1 lớp. Hệ 6 năm mỗi năm mở 3 lớp. Số học sinh tham gia quá 5 lần.
- Lớp chuyên Toán
- Lớp chuyên về Khoa học Tự nhiên
- Lớp chuyên về Tin học
* ELTE Radnóti Miklós Gyakorlóiskolája (XIV., Cházár András u. 10.)
Đây là trường thực nghiệm của Đại học Tổng hợp hệ 6 và 8 năm, bắt đầu có từ năm 1990 và năm 1998 toàn bộ số học sinh này đều đỗ đại học. Trường PTTH này học sinh được học đều các môn. Mục đích của trường ngoài học các kiến thức cơ bản, còn học thêm về Tin học và cũng chú trọng phát triển đầu óc sáng tạo, nhân cách đạo đức con người, giao tiếp cũng như hài hòa trong cuộc sống, thích hợp với những yêu cầu, đòi hỏi của thời đại ngày nay. Sau khi tốt nghiệp phần lớn học sinh có bằng tiếng Anh bậc cao (felsőfokú). Hệ 8 năm có 2 lớp, hệ 6 năm tuyển 1 lớp. Số lượng thí sinh nhiều gấp 4-5 lần.
Từ một vài năm gần đây, có rất nhiều học sinh Việt Nam thi vào trường Radnóti, nhất là vào lớp 1 và lớp 5. Học sinh Việt Nam học giỏi, được khen ngợi và có nhiều tiếng tốt trong trường. Thi vào đây tương đối khó, phải xác định trước tiên là để thử sức, nếu không được không có gì phải buồn và thất vọng, vẫn còn cơ hội thi vào lớp 7 ở đây cũng như nhiều nơi khác nữa.
Tựu trung, bất kể con cái học trường nào, khả năng và ý thức của đứa trẻ vô cùng quan trọng. Để có được kết quả như mong muốn, các bậc phụ huynh phải thường xuyên quan tâm đến con cái, động viên, khích lệ, giúp đỡ con trong học tập cũng như trong mọi bước đi của cuộc đời.