JOE BIDEN: “NỀN DÂN CHỦ MONG MANH VÀ LUÔN PHẢI BẢO VỆ NÓ!”

“Mặc dầu cuộc bỏ phiếu không dẫn tới việc kết án Donald Trump, nhưng sự cáo buộc được đưa ra đối với ông ta, về căn bản không còn là sự đáng bàn”, Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh, và khẳng định rằng bổn phận của tất cả người dân Mỹ, và đặc biệt là của các nhà lãnh đạo, là phải bảo vệ sự thật và chiến thắng sự dối trá.

Thông cáo của tổng thống cũng nhấn mạnh rằng đã có số lượng kỷ lục 7 thượng nghị sĩ (TNS) Đảng Cộng hòa bỏ phiếu kết tội Donald Trump. Joe Biden tuyên bố rằng xung đột phải được chấm dứt và linh hồn của quốc gia phải được hàn gắn. “Đây là nhiệm vụ trước mắt chúng ta, mà chúng ta phải cùng nhau giải quyết trên tư cách là nước Mỹ”, tổng thống kết luận ở đoạn kết, trong đó từ “đoàn kết” được gạch chân.

Donald Trump là tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên mà Hạ viện đã bỏ phiếu hai lần để tiến hành thủ tục luận tội (impeachment): lần đầu vào năm 2019, ông bị “đàn hạch” với cáo buộc lạm dụng chức vụ và cản trở công việc của Quốc hội, nhưng rốt cục được Thượng viện tuyên bố trắng án. Trong lần luận tội thứ hai này, như dự kiến, sau nhiều ngày xét xử, Donald Trump vẫn không bị kết án do không đủ đa số phiếu hai phần ba.

Vào cuối phiên điều trần tại Thượng viện của cơ quan lập pháp Hoa Kỳ, 57 TNS đã bỏ phiếu lên án Donald Trump (trong đó có 7 TNS Đảng Cộng hòa), trong khi 45 TNS bỏ phiếu chống. Để kết tội vị cựu tổng thống, trong trường hợp này, cần phải có đa số 2/3, tức là 67 phiếu ủng hộ, và điều này rốt cục đã không xảy ra, phù hợp với những dự đoán trước đó. (Tỷ lệ Dân chủ - Cộng hòa hiện tại trong Thượng viện là 50-50).

 

Trong số các thành viên Thượng viện đóng vai trò bồi thẩm đoàn, 7 TNS Cộng hòa “ngược dòng” đứng về phía 48 TNS Dân chủ và hai TNS độc lập, đồng ý kết tội Donald Trump là Susan Collins (bang Maine), Lisa Murkowski (bang Alaska), Mitt Romney (bang Utah, người 2 lần đồng ý “hặc tội” vị tổng thống), Richard Burr (bang North Carolina), Pat Toomey (bang Pennsylvania), Ben Sasse (bang Nebraska) và Bill Cassidy (bang Louisiana).

Chuck Schumer, lãnh đạo đa số Dân chủ trong Thượng viện, gọi kết quả của cuộc bỏ phiếu là “phi Mỹ” và nói rằng cựu tổng thống đã kích động những người tham gia cuộc tấn công Điện Capitol với mục đích ngăn cản việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình và giữ ghế tổng thống một cách bất hợp pháp. (Hạch trạng của Hạ viện cũng cáo buộc Donald Trump kích động nổi loạn trong vụ đột nhập vũ lực vào Điện Capitol.)

Nhắc lại, vào ngày 6-1 định mệnh, khi kết quả bầu cử với chiến thắng của Joe Biden đang được chứng thực trong trụ sở lập pháp thì những người ủng hộ Donald Trump một cách cuồng tín đã đột nhập vũ trang vào Điện Capitol. Các thành viên Quốc hội phải sơ tán khỏi phòng họp, và trong nhiều trường hợp (như các video mới được công bố trong thủ tục “đàn hạch” cho thấy), đám nổi loạn đã đến gần họ một cách nguy hiểm.

Nhân vật quyền lực của phe Cộng hòa, TNS Mitch McConnel, lãnh đạo khối thiểu số Đảng Cộng hòa trong Thượng viện, cũng đồng ý kiến với Chuck Schumer: theo ông, không thể nghi ngờ việc cựu tổng thống phải chịu trách nhiệm trong thực tế và về cả mặt đạo đức trong vụ bạo loạn hôm 6-1. “Những người đột nhập tòa nhà lập pháp tin rằng họ đang hành động theo mong muốn và chỉ thị của tổng thống”, Mitch McConnell phát biểu.

 

Tuy nhiên, ông cho rằng bản thân việc truy tố một tổng thống không còn tại vị là vi hiến, vì vậy ông đã bỏ phiếu chống việc kết tội Donald Trump. Điều đáng lưu ý là ngay sau khi Donald Trump được trắng án, Mitch McConnel khẳng định tại Thượng viện rằng vị cựu tổng thống có thoát khỏi phiên luận tội đặc biệt ở Quốc hội đi nữa, thì ông hoàn toàn vẫn có thể bị truy tố hình sự kể cả khi đã rời nhiệm sở và trở thành thường dân. 

Trong thực tế, hiện cũng có 2 vụ án hình sự đang chờ đợi Donald Trump, một ở New York với tội danh gian lận tài chính, hai ở Georgia với âm mưu gian lận phiếu bầu cử (ông ta điện đàm đòi “tìm cho ra” 11.780 phiếu để xoay chuyển kết quả). Nếu hai tội danh trên được tòa chứng tỏ và Donald Trump bị kết tội, đường hoạn lộ chính trị trong tương lai của ông - cụ thể là việc tái tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024 - cũng xem như bị khép lại.

Có thể đa số các TNS Cộng hòa bỏ phiếu chống việc kết tội cựu tổng thống - mà sau đó, bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện đã lên án họ là một “nhóm nghị sĩ Cộng hòa hèn nhát” - dường như cũng cân nhắc tới chuyện này, tức là cứ để Donald Trump dần dần không còn sức hấp dẫn nữa đối với các “fan” Cộng hòa, mà trong số đó, tới giờ, một số đáng kể có vẻ vẫn rất “kết” với vị “thánh sống” này dù ông ta đã miễn nhiệm?

Bởi lẽ, không thể nói là các TNS Cộng hòa không nhận ra sức tàn phá của những hành vi do Donald Trump gây ra đối với nền dânchủ Mỹ, và đặc biệt là sự kiện bi thảm hôm 6-1 tại Điện Capitol - mà ngay chính Mitch McConnel, chính khách thượng đỉnh của Đảng Cộng hòa, cũng phải nhận xét thẳng thắn và gay gắt là “đám đông đã bị đánh lừa bởi những dối trá”, “họ đã bị kích động bởi tổng thống và những nhân vật có ảnh hưởng khác”.

 

Sau cuộc bỏ phiếu, cựu tổng thống Donald Trump đã đưa ra một tuyên bố ông cảm ơn nhóm bào chữa vì đã “bám sát sự thật” và mô tả phiên tòa là “cuộc săn phù thủy lớn nhất trong lịch sử đất nước chúng ta”, và nhắc tới 75 triệu người bỏ phiếu cho ông, “con số cao nhất cho một vị tổng thống đương nhiệm”. Ông nói thêm, “phong trào lịch sử, yêu nước, và đẹp đẽ (...) để “Khiến Nước Mỹ Vĩ Đại Trở Lại” (MAGA) chỉ mới bắt đầu”.

Mặc dù kết quả chung cuộc được coi là đã có thể thấy từ trước, nhưng các nhà phân tích cho rằng Đảng Dân chủ chỉ cần để mọi việc bùng lên vài ngày, khiến truyền thông quốc tế để tâm, rồi dù thất bại cũng không sao. Bởi vì trong bốn năm tới, phe Dân chủ có thể nhấn mạnh rằng “quý vị thấy chưa, Đảng Cộng hòa đã không dám đoạn tuyệt với Donald Trump, kẻ gây nguy hại cho cộng đồng, và những kẻ bạo loạn hâm mộ ông ta”.