PHÍ VÀO PHỐ CỔ

Quyết định thu phí vào phố cổ, kể cả với người chỉ đi dạo dạo, khiến H. từ hôm qua tới nay rối tung trong lòng. H. đã hăm hở hẹn đi Hội An một tuần với 6 người bạn cũ từ nước ngoài tháng Bảy này về. H. bảo chúng ta sẽ ở homestay bên vùng Cẩm Châu vừa nhiều cây, gần sông lại vừa gần phố cổ.

Buổi sáng ai muốn vào phố cổ cà phê và làm việc cứ vào, ai đi chợ giếng trong phố để mua tôm cá về nấu ăn cứ đi. Buổi chiều mát ra Cửa Đại tắm biển, tối ai thích đi dạo phố cổ lại đi…

Mỗi người một xe đạp. Mục tiêu H. đặt ra là sau một tuần mọi người phải thuộc được các trục ngang và trục dọc của phố cổ Hội An, nắm được đặc điểm buôn bán, nhà cửa của từng trục. Có thuộc mới có thân, rồi mọi người sẽ thấy Hội An như “nhà”, năm nào cũng muốn ghé về đây, có khi dẫn thêm bạn bè, vợ con.

Nhưng giờ thì kế hoạch đó coi như đổ bể. Cả 6 người bạn của H. chắc chắn sẽ phải nghĩ có nên rút ra 80 ngàn MỘT LƯỢT chỉ để vào đi chợ mua rau, hoặc chỉ để ăn vài xâu thịt nướng ở quán gánh nho nhỏ bên đường. Nhưng chắc chắn sẽ không ai muốn nói dối anh bảo vệ ở chốt chặn rằng tôi đi thăm bà con để được miễn vé - nó không đáng để mình tự thấy mình xấu xí.

Từ lúc đọc báo tới nay, H. không biết phải nói với bạn bè mình thế nào. Cũng có thể họ sẽ bảo, không sao, đáng gì đâu, một ngày vào phố cổ hai lần là cùng chứ gì, mỗi người thêm 160 ngàn không sao cả. Nhưng cái trò khi phải trả tiền thì sẽ săm xoi bớt vui, sẽ phải đòi hỏi cho xứng với đồng tiền bỏ ra mua vé.

Cái rào cản tưởng bé mà cuối cùng lại rất to. Nó làm mất đi sự ấm cúng của phố. Nó cũng làm giảm bớt sự hấp dẫn của những nhà lưu trú ven ven, ở đó ta biết mỗi chiều sắp lên đèn là ăn cơm cho nhanh nhanh để cùng vào phố cổ. Rồi cái sự náo nức ấy sẽ bớt hẳn khi nghĩ tới cảnh phải xếp hàng mua vé, hoặc phải nói dối để được miễn vé. Các anh dân phòng sẽ lại được huy động, nhìn người theo một con mắt “tinh tường” hơn. Những ai trót nói dối mình là người địa phương sẽ ngại ngần khi ăn mặc và hành xử như du khách…   

Như một công dân “căn bản”, H. đăng một cái ảnh của phố cổ Hội An, và bạn bè sà vào bình luận. Mỗi người đưa ra cái lý của mình, và tùy theo mức sống để thấy 80 ngàn là ít hay là nhiều. H. không nói ai đúng ai sai. H. chỉ nhận thấy trên đất nước này, những người phải băn khoăn khi rút 80 ngàn một lượt để vào phố đi dạo như mình là nhiều, nhiều lắm.