Nhân chuyến thăm và làm việc tại Budapest, tối thứ Hai 13-1-2014 GS. TS. Toán học Vũ Hà Văn - một trong những tên tuổi sáng giá nhất của cộng đồng toán học Việt Nam ở nước ngoài - đã có buổi gặp mặt và mạn đàm về các vấn đề giáo dục với cộng đồng Việt Nam ở Hungary.
“Nhịp cầu Thế giới”, một tờ báo cộng đồng vừa sang tuổi thứ 13 là đơn vị tổ chức
sự kiện này. Tới dự mạn đàm, có sự hiện diện của Tham tán, Trưởng ban Công tác Cộng đồng ĐSQ Nguyễn Viết Khuê, Phụ trách Lãnh sự Ngô Đàm Linh cùng khoảng 60 bà con Việt Nam tại Hungary. Trong đó, trẻ nhất là các bạn sinh viên, và cao niên nhất là một nhà giáo đã qua ngưỡng 80.
Đáng ghi nhận là tham dự buổi gặp gỡ, còn có những tiến sĩ toán học, giảng viên toán tại đại học - có người đã đi vài trăm cây số từ tỉnh xa về góp mặt -, cũng như nhiều cựu học sinh chuyên toán và những người say mê môn toán. Điều đó cho thấy giáo dục nói chung, cũng như giáo dục môn toán nói riêng vẫn là đề tài rất được người Việt xa quê quan tâm, đặc biệt là cho con cái mình.
Cuộc giao lưu với một nhà toán học trẻ Việt Nam, được xem như chuyên gia hàng đầu thế giới về toán học rời rạc, đã thu hút được sự quan tâm đặc biệt của bà con trong cộng đồng vì nhiều lý do. Trong đó, phải kể để việc nền giáo dục Hungary và Đại học Tổng hợp Budapest (ELTE) chính là cái nôi đầu tiên của GS. Vũ Hà Văn trong sự nghiệp tìm hiểu và nghiên cứu toán học.
Chính Vũ Hà Văn, trong lời chia sẻ đầu buổi gặp gỡ, cũng đã cho biết anh coi việc trở lại nước Hung như đi “
về nhà”. Cũng tại Hungary, Vũ Hà Văn đã có được một người thầy lớn chắp cánh cho những ước mơ và nỗ lực sau này của anh trên các giảng đường đại học nước Mỹ: “
thần đồng toán học” Hungary Lovász László, từng giữ cương vị Chủ tịch Hiệp hội Toán học Quốc tế (IMU).
Trong hơn hai tiếng, GS. Vũ Hà Văn đã giải đáp rất thấu đáo những câu hỏi và thắc mắc của cử tọa, đa phần là những vị phụ huynh quan tâm và lo lắng cho sự học hành của thế hệ thứ hai. Như khẳng định của Vũ Hà Văn, đây cũng là một nét đáng quý của người Việt (và Á Châu nói chung), luôn hy sinh bản thân để chăm chút cho con cái trên con đường học vấn và vào đời.
Theo học đại học tại Hungary, bảo vệ luận án tiến sĩ rồi giảng dạy, nghiên cứu và sinh sống tại Mỹ nhưng vẫn duy trì mối quan hệ mật thiết với các đồng nghiệp và làng toán học Việt Nam, GS. Vũ Hà Văn am hiểu nhiều nền giáo dục. Vì thế, anh đã đưa ra được nhiều ý kiến, lời khuyên hữu ích và xác tín cho các vấn đề giáo dục mà các vị phụ huynh đặt ra trong buổi mạn đàm.
Nói về môn toán ở Việt Nam, GS. Vũ Hà Văn khẳng định sự cần thiết của nghiên cứu toán học cao cấp vì nhiều ứng dụng thực tiễn hiện tại không thể bằng lòng với những kết quả toán học cổ điển trước đây hàng thế kỷ. Về toán học nói chung, anh cho rằng toán giúp học sinh rèn luyện cách suy nghĩ, tư duy logic và độc lập, và đây là điều hữu ích cho mỗi người trong cuộc sống và công việc, bất luận về sau mỗi chúng ta có làm nghề toán, hay sử dụng đến toán hay không.
Trả lời
những quan ngại về việc toán được dạy quá tải trong nhà trường, hoặc SGK còn quá nhiều khiếm khuyết, GS. Vũ Hà Văn cho hay theo ý kiến riêng của anh, SGK toán hiện tại ở Việt Nam cũng không thua kém nhiều so với thế giới. Vấn đề chính vẫn là một bộ phận của đội ngũ giáo viên trình độ chưa cao, sự giảng dạy dừng ở mức rập khuôn, chưa khiến học sinh say mê với môn toán.
Để cải thiện tình hình, phải nâng cao chất lượng dạy và học toán, cũng như đào tạo giáo viên toán ở bậc đại học. Trên góc độ này, Vũ Hà Văn cũng cho rằng, khoản kinh phí của nhà nước dành cho Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM) - mà anh là một thành viên Hội đồng Khoa học - có thể góp phần khiến giới làm toán ở Việt Nam được tiếp cận với những bậc thầy giỏi của thế giới.
Buổi tọa đàm đặc biệt sôi nổi khi nhiều vị phụ huynh đặt câu hỏi liên quan tới những mối quan tâm được coi là “
nóng” hiện tại ở Hungary đối với con em thế hệ thứ hai, như hướng nghiệp, chọn trường cho các em, xin học bổng và khả năng du học tại nước ngoài, v.v... Chính sách trọng dùng người tài, cũng như mô hình giáo dục tại Mỹ với những thuận lợi cho học sinh thực sự có tài năng, cũng là một “
điểm nhấn” rất được chú ý.
Cuộc gặp gỡ đã thành công tốt đẹp, khiến cử tọa hài lòng, vì nhiều vấn đề, nhiều thông tin được đưa ra trao đổi với những kiến giải và phân tích xác đáng của GS. Vũ Hà Văn. Nhà toán học trẻ này còn chinh phục được thiện cảm của bà con Việt tới tham dự với nhận xét, với giới trẻ du học Mỹ, quan trọng là bên cạnh văn hóa lịch sử Hoa Kỳ, các em rất nên tìm hiểu và thông thạo sử Việt Nam với những nét đẹp và thú vị, vì “
chúng ta là người Việt”.
(*) Bản tin đã đăng trên báo điện tử VietnamPlus của TTXVN.
