Xem bản tin tại đây.
- Thưa anh, hiện nay Châu Âu đang ở ngưỡng lạnh kỷ lục trong 100 năm và đã gây nên những thiệt hại khá nghiêm trọng. Theo như những gì anh quan sát tại Hungary, nơi cũng đang chịu ảnh hưởng của đợt rét kỷ lục này thì tình hình hiện nay ra sao?
Đúng là toàn Châu Âu đang trải qua những ngày lạnh bất thường, có nơi báo chí còn cho rằng hàng trăm năm mới có đợt lạnh như thế. Các số liệu được công bố cho thấy có năm sáu chục người đã thiệt mạng vì lạnh và những tai nạn kèm theo ở Châu Âu trong những ngày qua.
Ở Hungary, nhiệt độ đo được hôm 8-1 vừa qua đã
phá một kỷ lục về lạnh có từ 32 năm nay, khi ở một vùng phía Bắc nước này nhiệt kế chỉ con số dưới 28 độ âm. Dự báo cho hay đợt lạnh này còn kéo dài 2-3 ngày nữa, với nhiệt độ thấp nhất nằm ở khoảng -15 tới -25
oC.
Do những ảnh hưởng của sự thay đổi khí hậu toàn cầu, những năm gần đây thời tiết Hungary và Châu Âu nói chung có sự xáo trộn đáng kể: mùa hè nhiều khi nóng tới 38-40
o, và mùa đông thì có những lúc còn hầu như không có tuyết. Đợt lạnh năm nay, như vậy, là
bất thường.
Cho dù đã có sự chuẩn bị, nhưng lạnh kỷ lục tại Hungary vẫn khiến nhiều người dân nước này lâm vào cảnh khó khăn, đặc biệt là những người vô gia cư - mà con số ước tính có thể lên tới hơn 30 ngàn, trong đó chừng 10 ngàn ở thủ đô Budapest, cũng như người đứng tuổi, đơn thân...
Đã có những trường hợp có người chết vì lạnh trong căn hộ của mình vì không có tiền để sưởi, và các cơ quan cứu hộ, cũng như các tổ chức thiện nguyện đã và đang làm việc hết mình để giúp đỡ, hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn hoặc không có mái ấm gia đình...
- Trước tình hình đó thì đời sống của bà con người Việt tại Hungary nói riêng và Châu Âu nói chung chắc chắn cũng sẽ bị ảnh hưởng. Anh có thể thông tin chi tiết hơn về điều này?
Bà con sinh sống tại Hungary nói riêng và vùng Đông Trung Âu nói chung, một bộ phận đáng kể sinh doanh tại các khu chợ, cho dù ở trong nhà nhưng hệ thống sưởi không thể hoàn hảo như tại các trung tâm thương mại hiện đại. Do đó, điều kiện làm việc trong cái lạnh ghê gớm này, đúng là rất ảnh hưởng.
Đó là cái ảnh trưởng trực tiếp tới người lao động. Còn tới thu nhập và công việc làm ăn, cần biết là sau mùa Giáng sinh và năm mới theo Tây lịch được coi là “
vụ mùa chính” của bà con, đầu năm luôn là khoảng thời gian ít khách, và ít người mua bán, vì phần lớn các mặt hàng quá cáp và dân dụng đã được mua trước đó.
Cái rét, cũng như những chi phí tăng vọt cho việc chống rét (điện, nước nóng, khí đốt...) khiến người mua lác đác, trời lạnh khiến nhiều người ngại ra đường. Trao đổi với bà con tiểu thương, được biết người mua hàng, nếu có, cũng chỉ chủ yếu tập trung vào các đồ dùng thiết yếu.
Những ai kinh doanh các mặt hàng xa xỉ phẩm, hoặc cao cấp, đều cảm thấy thất thu vì nhu cầu sụt giảm hắn. Mặt hàng quần áo mà nhiều người Việt kinh doanh cũng không chạy, vì đa số người dân có thu nhập trung bình chỉ tập trung mua hàng cũ, không cần đẹp, miễn là rẻ tiền và ấm.
Điều may mắn là ngoài ảnh hưởng tới công việc và thu nhập, thì bà con Việt bên này nhìn chung đã ổn định về cuộc sống, không có cảnh người vô gia cư, hoặc không đủ chi phí để sưởi trong gia đình, âu đó cũng là điều an ủi khi nhìn sang người bản xứ vẫn còn rất nhiều cảnh đời khó khăn...
- Chỉ còn vài tuần nữa là đến Tết cổ truyền, dù xa quê hương nhưng bà con tại nước ngoài vẫn duy trì nét văn hóa đón Tết, vậy điều kiện thời tiết khắc nghiệt như hiện nay có ảnh hưởng tới không khí và công việc chuẩn bị đón Tết của bà con không thưa anh?
Thật ra thì tết Việt bên này, bà con đa phần vẫn đi làm, không được nghỉ, nên sẽ bó gọn vào buổi gặp gỡ cuối năm, kèm lễ hội đón năm mới do các hội, đoàn tổ chức. Trước đó, những món ăn truyền thống ngày tết cũng được bán rất sẵn tại các khu vực đông người Việt làm việc.
Những ai muốn thì cũng có thể rủ nhau tự gói bánh chưng, hoặc làm những món ẩm thực đặc thù khác, thường những công việc này tập trung trong một tuần trước ngày tết. Cái lạnh hiện tại, theo tôi không có ảnh hưởng gì nhiều đến việc duy trì nét văn hóa đón Xuân đó của bà con.
Tại Hungary, lễ hội mừng xuân do Hiệp hội Người Việt và Ban Cộng tác Cộng đồng ĐSQ tổ chức, sẽ diễn ra vào đúng mùng 1 Tết Nguyên đán - đây là hoạt động cộng đồng lớn nhất thường niên, có những năm thu hút được sự tham gia của 1.500 người, tức một phần ba số người Việt.
Một số bà con, khi được hỏi, có cho biết là có thể sẽ về Việt Nam trong dịp Tết sắp tới, vừa để thăm gia đình, thân nhân, vừa để tránh rét. Tuy nhiên cũng có một số gia đình, thân nhân trong nước lại ra nước ngoài thăm con cháu trong dịp này, và cũng là để biết mùa đông và tuyết Châu Âu.
Cho nên, có thể hy vọng là thời tiết khắc nghiệt hiện tại ở Châu Âu sẽ không có ảnh hưởng nhiều tới không khí, cũng như việc chuẩn bị Tết của bà con, kể cả lượng người sẽ tham gia ngày vui sắp tới, vì ai cũng muốn có một khởi đầu suôn sẻ, sau một năm nhiều biến động và đầy khó khăn...
(*) Bản tin đã phát trên VTV4.