VĨNH BIỆT DÉRI MIKLÓS, NGƯỜI BẠN CHÂN THÀNH CỦA VIỆT NAM

Tang lễ của ông sẽ được tổ chức tại thành phố quê hương Körmend vào hồi 14h chiều thứ Hai 15-10-2018.

Ông Déri Miklós là một trong số hơn 600 thành viên người Hungary của Ủy ban Kiểm soát và Giám sát Quốc tế (International Comission of Controll and Supervise - ICCS), được thành lập trên cơ sở Hiệp định Paris về Việt Nam và hoạt động trong thời gian 1973-1975.

ICCS có bổn phận kiểm tra những vi phạm ngừng bắn, kiểm soát việc trao trả tù binh giữa đôi bên và giám sát sự giải trừ quân bị, và trên cương vị một công tố viên quân sự, ông Déri Miklós đã trực tiếp tham dự vào phần việc này của sứ mệnh gìn giữ hòa bình ở Việt Nam.

 

Tới Nam Việt Nam trong phân đội Hung đầu tiên khởi hành từ Budapest ngày 26-1-1973, ông Déri Miklós được chứng kiến những tổn thất kinh hoàng của cuộc chiến, cũng như những cảnh đời hết sức đau thương tại Việt Nam, mà ông có nhiều dịp chia sẻ cho báo chí Hung.

Đặc biệt, cho đến cuối đời, ông Déri Miklós vẫn còn giữ một mẩu báo Hungary cách đây 45 năm, giấy đã úa vàng vì thời gian, có bài phóng sự và tấm ảnh ông cùng một đồng đội trong khoảnh khắc lịch sử chấm dứt sự can thiệp quân sự của Hoa Kỳ trong vấn đề Việt Nam.

Việt Nam đã để lại ấn tượng sâu sắc nhất đối với ông Déri Miklós (“một phần cuộc đời” như lời ông thổ lộ), nhất là khi thực hiện nhiệm vụ được giao phó, ông đã tận mắt chứng kiến và giám sát sự ra đi của những người lính Mỹ cuối cùng khỏi Việt Nam vào ngày 29-3-1973.

 

Hồi hương sau khi đã cống hiến một phần không nhỏ cho nền hòa bình tại Việt Nam, trong hơn 4 thập niên qua, ông Déri Miklós cùng các cựu thành viên ICCS của Hungary đã có vai trò và cương vị đáng kể trong đời sống chính trị, ngoại giao, xã hội và văn hóa của nước Hung.

Như nhiều cựu quân nhân Hungary từng phục vụ ở Việt Nam, ông Déri Miklós tham gia Hội Hữu nghị Hungary - Việt Nam, ra đời năm 1989 và là nhịp cầu “ngoại giao nhân dân” nhiệt huyết trong suốt ba thập niên qua, kể cả khi mối quan hệ giữa hai nước có phần lỏng lẻo.

Mặc dù cao tuổi, những năm gần đây, ông cùng vợ đã nhiều lần trở lại thăm Việt Nam và có những hoạt động, nỗ lực thiết thực và đáng kể cho mối quan hệ giữa hai xứ sở. Một số dự án hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước do ông đóng vai trò cầu nối quan trọng.

 

Là một phần “gia sản” tinh thần về Việt Nam, vị cựu công tố viên quân sự còn sở hữu một bộ sưu tập tem Việt Nam quý hiếm độc nhất vô nhị ở Hungary với những con tem lịch sử từ thế kỷ 19 khi Việt Nam còn là một nước phong kiến, cho đến thời hội nhập hiện tại.

Bộ tem của ông Déri Miklós đã nhiều lần được triển lãm tại Hungary và được coi là một cuốn sử biên niên quý báu, phản ánh sinh động về cuộc sống, chiến đấu giành độc lập của người dân, cũng như, về đất nước, con người và những sự kiện lớn của Việt Nam. (*)

Giữ cương vị Chủ tịch Chi hội Hữu nghị Hungary - Việt Nam tại Tỉnh Vas (nơi ông sinh sống), Déri Miklós đã gắn bó cả cuộc đời với Việt Nam. Luôn nhân hậu và chung thủy với Việt Nam, ông đã được tặng Huân chương Hữu nghị vì những đóng góp bền bỉ ấy.

Trước sự ra đi của ông, NCTG xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới bà Déri Miklósné cùng toàn thể gia quyến. Cầu mong ông yên nghỉ bình an!

(*) Bà quả phụ Déri Miklósné cho hay, ông bà muốn trao tặng lại bộ sưu tập tem quý báu này cho ĐSQ Việt Nam tại Hungary.