BÀ QUẢ PHỤ TITO ĐƯỢC NHẬN CHỨNG MINH THƯ MỚI SAU 30 NĂM

Bà Jovanka Broz bên mộ chồng (năm 2001) - Ảnh: Goran Tomasevic (Reuters)

Từ năm 1980 trở lại đây, bà Jovanka Broz sống tại Belgrade mà không có chứng minh thư, vì thế mà việc đi lại của bà đã bị hạn chế rất nhiều.

Là phu nhân của con người từng có quyền lực tối cao ở Nam Tư, ngay sau khi ông chồng qua đời, vào tháng 5-1980, bà vợ đã bị đưa ra khỏi Dinh Chủ tịch và được ở tạm trong một nhà khách chính phủ - cho đến giờ bà vẫn sống tại đó.

Khi bị đưa ra khỏi Dinh Chủ tịch, tất cả giấy tờ, đa phần quần áo, thu từ, đồ lưu trữ và toàn bộ đồ trang sức của bà đều bị tịch thu, trong số đó, có cả những đồ vật không phải bà được tặng trong các chuyến đi chính thức ở nước ngoài, trên cương vị phu nhân của Tito, mà do bà tự mua sắm cho mình, hoặc do người quen, thân nhân bà mua tặng.

Jovanka Broz hoàn toàn bị cách ly với thế giới bên ngoài, điện thoại của bà bị nghe trộm, tất cả mọi hành động của bà đều bị theo dõi mặc dù không hề có ai đưa ra chỉ thị hợp thức trong vấn đề này. Sự theo dõi cũng lan sang một vài người bạn, người quen còn ở bên cạnh bà.

Vài năm sau khi phải chuyển khỏi Dinh Chủ tịch và bị tước mọi gia sản, một quyết định chính phủ đã trao trả lại cho Jovanka Broz vài đồ trang sức bằng thủy tinh và vỏ trai, và bà còn được cấp một chiếc xe hơi tồi tàn, đã dùng hơn 10 năm. Tuy nhiên, bà đã không dùng được nó lâu, vì vài năm trước phải mang xe đi sửa và đến giờ vẫn chưa xong.

Một thời từng là thiếu tá của Quân đội Nam Tư, Jovanka Broz còn không có cả lương hưu dành cho bà quả phụ. Không đều đặn, bà nhận được một khoản trợ cấp mà độ lớn thường xuyên thay đổi, và bà cũng không biết nó được gửi từ cơ quan nhà nước nào. Tình hình tài chính của bà trở nên ổn định sau chuyến thăm của Rasim Ljajic cách đây 3 năm; ít lâu sau đó, chính phủ Belrade đã quyết định cho bà được nhận khoản trợ cấp đều đặn tương đương mức lương của Chủ tịch nước.

Chuyến thăm vào trung tuần tháng Năm vừa qua của ông Ivica Dacic - Chủ tịch Đảng Xã hội kiêm Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ - đã đem lại sự thay đổi trong cuộc đời Jovanka Broz, khi vị chính khách này hứa sẽ làm giấy tờ tùy thân cho bà.

Trước đó, chỉ một thành viên Ban lãnh đạo Belrade - Bộ trưởng Bộ Xã hội Rasim Ljajic – có quan hệ với bà quả phụ và nhờ sự can thiệp giúp đỡ của ông này, mới đây, Jovanka Broz đã được nhận quốc tịch Serbia.