Nhịp Cầu Thế Giới Online

http://nhipcauthegioi.hu


NHỮNG CUỘN GIẤY VỆ SINH VÀ CÁCH NHÌN QUA BIỂU TƯỢNG

(NCTG) “Nhìn qua khía cạnh khoa học, dĩ nhiên những cuộn giấy vệ sinh là vô dụng. Nhưng từ khía cạnh tâm lý, chúng đưa đến cảm giác yên tâm cho người mua”.
Giấy vệ sinh ở nhiều nơi cũng trở thành mặt hàng khan hiếm trong mùa dịch bệnh - Ảnh: alfahir.hu
Trong những ngày vừa qua, Coronavirus đã cho chúng ta thấy một khía cạnh tâm lý của con người qua hành động “panic buying”, tạm dịch là “mua sắm hoảng loạn”. Người ta mua hàng hàng đống đống những thứ như mỳ ăn liền, xà bông rửa tay, khẩu trang y tế, v.v... và có một thứ nổi bật nhất, đó là giấy vệ sinh.

Người ta vét sạch các kệ bày bán giấy vệ sinh, người ta mua một lúc cả năm, sáu chục cuộn giấy chắc cũng đủ dùng cho ba năm, người ta ẩu đả nhau cũng vì giành giật thứ hàng rất tầm thường này.

Nhiều người trong chúng ta nhìn vô lắc đầu: “Đúng là một lũ điên! Giấy vệ sinh thì giúp ích gì trong cơn dịch này hở trời?”.

À, họ có thể điên, nhưng hãy thử nhìn sự kiện này qua một khía cạnh khác,

Giấy vệ sinh, khác với đa số thức ăn, ngay cả thức ăn hộp, là đồ có thể để lâu mà không sợ bị hư hại bởi thời gian. Đây là yếu tố thứ nhất: bền vững. Giấy cũng thường được bán trong những gói to, khoảng sáu, mười, hoặc hai mươi cuộn trong một gói. Vài gói như thế là đủ chật một chiếc giỏ mùa đồ to, tạo cho người mua cảm giác “đầy đủ”, không lo thiếu thốn. Đây là yếu tố thứ hai.

Dĩ nhiên, những con người đầy sáng suốt như chúng ta sẽ không bao giờ mua trữ giấy vệ sinh như thế. Giấy vệ sinh nào có diệt được con virus đáng ghét kia!

Nhưng rất nhiều người, khi đối diện với một thảm họa, hoặc dịch bệnh trước mắt, sẽ có những hành động chỉ thuần cảm tính, thiếu lý trí. Đối diện với một “kẻ thù” mà đến giờ này cũng chưa mấy ai hiểu được như Coronavirus thì phản ứng của con người sẽ càng khó hiểu hơn. Người ta không chỉ “mua hoảng loạn” lương thực để trữ mà họ còn tìm đến những thứ mà có thể cho họ một “cảm giác an toàn”.

Và những cuộn giấy vệ sinh tầm thường chính lại đáp ứng vào cái nhu cầu bức thiết ấy, cho dù là rất thiếu lý trí. Nhìn qua khía cạnh khoa học, dĩ nhiên những cuộn giấy vệ sinh là vô dụng. Nhưng từ khía cạnh tâm lý, chúng đưa đến cảm giác yên tâm cho người mua. Có chúng, họ thấy “an toàn” hơn. Có chúng, họ cảm thấy ít nhiều họ có thể làm chủ tình hình một phần nào đó trong bối cảnh vô cùng bất an như hiện nay.

Nhìn giấy vệ sinh qua cách nhìn biểu tượng, thì chúng ta có thể hiểu phần nào hành động mua sắm điên cuồng kia.

Mình viết những điều này không phải để biện hộ cho hành động mua trữ giấy vệ sinh, mà để hy vọng chúng ta có thể hiểu tâm tính con người nhiều hơn. Con người không phải là loại động vật có lý trí mà chúng ta vẫn thường tự hào, nhất là khi đối diện với nguy cơ và khủng hoảng.

Tác giả bài viết: Hải Lý, từ Canada