Boris Nemtsov: “PUTIN. CHIẾN TRANH” (Phần 1)

Lời giới thiệu: Ngày hôm nay 12-5-2015, lúc 12 giờ trưa, bản phúc trình “Putin và chiến tranh” (Путин. Война) đã được ra mắt công luận. Tài liệu quan trọng này do Boris Nemtsov bắt tay khởi thảo và thực hiện, sau khi ông bị ám sát thì các đồng sự của ông tiếp tục hoàn thành nó.

Toàn bộ nội dung của bản phúc trình cũng đã được công bố - gồm 64 trang, đây là bằng chứng về sự can thiệp của Moscow vào chính trường Ucraina, sự có mặt của các lực lượng vũ trang của Nga tại miền Đông Ukraine, được liên kết bởi các thông tin được công bố bởi chính giới truyền thông, cũng như những tìm hiểu cá nhân của Boris Nemtsov.

Chuyển ngữ và giới thiệu trong thời gian sớm nhất Ítoàn văn bản phúc trình “Putin. Chiến tranh”, Nhóm dịch thuật muốn cung cấp cho độc giả Việt Nam tham khảo và thấu hiểu thêm một số vấn đề liên quan tới chính trường Nga, vai trò của cá nhân Tổng thống Vladimir Putin, và xung đột Ukraine.

Một cách bi thảm, những tìm hiểu, phân tích và nghiên cứu trung thực, xác tín ấy được khởi thảo từ ngòi bút của cựu Phó Thủ tướng Boris Nemtsov, nhà hoạt động đối lập nổi tiếng và quả cảm, người mà như giới bình luận đã nhận định, có thể đã phải trả giá bằng chính tính mạng của mình cho những dòng này!

(Các ghi chú trong bản dịch là của NCTG và Nhóm dịch thuật. Bản phúc trình hàm chứa nhiều tư liệu tham chiếu và tham khảo, sẽ xuất hiện trong bản dịch với các đường dẫn (link).

 

Lời mở đầu

Ý tưởng làm một bản phúc trình như thế này là thuộc về Boris Nemtsov. Một lần đến Văn phòng Đảng (1), ông lớn tiếng thông báo: “Tôi đã nghĩ ra phải làm gì rồi! Cần phải viết một bản phúc trình về Putin và chiến tranh. Sau đó in ra thật nhiều bản và phân phát ngay trên đường phố. Chúng ta sẽ nói rõ, Putin đã khơi mào và tiến hành cuộc chiến này như thế nào. Chỉ có thế thì chúng ta mới thắng được sự tuyên truyền của họ”. Như tất cả mọi lần khi ông có trong đầu một ý tưởng hay, ông nhìn mọi người một cách đắc thắng. “Thế nào, Shorina, cô có thích không?”, ông hỏi và ôm lấy Olga (2).

Bắt đầu năm 2015, Nemtsov thu thập tư liệu cho bản phúc trình này. Ông đã làm việc nhiều với các nguồn tin công khai, đã tìm ra những người chia sẻ thông tin cho mình. Nemtsov tin tưởng rằng, mọi nỗ lực nhằm dừng cuộc chiến này lại - đó chính là lòng yêu nước chân chính. Cuộc chiến với Ukraine là một tội ác đểu cáng và vô liêm sỉ mà đất nước chúng ta phải trả bằng máu của các công dân mình, bằng cuộc khủng hoảng kinh tế và bằng sự cô lập của cộng đồng quốc tế.

Ở nước Nga, chẳng ai cần cuộc chiến tranh này ngoài Putin và đám thân cận của ông ta. Boris đã không kịp viết lời cho bản phúc trình này. Ngày 27-2-2015 ông đã bị ám sát ở cây cầu Moskvoretsky Lớn, ngay bên tường thành điện Kremlin. Những đồng sự, những người bạn và những người coi trọng công việc này của Nemtsov đã hoàn thành tiếp, lấy chính cơ sở là các tài liệu mà Nemtsov đã thu thập được. Các nội dung, các bản viết tay, các tài liệu mà ông để lại đều được sử dụng để viết phần lời của bản phúc trình.

Nhiệm vụ của chúng tôi là nói ra sự thật về sự can thiệp của Kremlin vào chính trường Ukraine, dẫn đến cuộc chiến giữa hai dân tộc, một cuộc chiến mà chúng ta cần chấm dứt ngay lập tức.

 

Chương 1: Putin cần cuộc chiến này để làm gì?

Bắt đầu từ mùa thu năm 2011, rating (tỉ lệ ủng hộ) của Putin giảm sút rõ rệt. Đến trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2012 đã từng xuất hiện khả năng Putin không thắng cử ngay từ vòng 1. Kịch bản có thể là nguy cơ làm suy yếu nghiêm trọng vị thế và tính chính danh của ông ta. Khi đó việc lãnh đạo đất nước theo kiểu dùng uy tín mà ông ta quen dùng trên cương vị người đứng đầu dân tộc sẽ trở nên phức tạp hơn nhiều.

Cơ quan vận động tranh cử phải huy động tối đa mọi nguồn lực của chính quyền nhằm đảm bảo thắng lợi của Putin ngay trong vòng bầu cử lần 1. Tuy nhiên các điều kiện căn bản của thắng lợi đó lại là ngăn chặn để không có những đối thủ thực thụ muốn tranh đấu cho chiếc ghế tổng thống và sự kiểm soát hành chính tổng thể toàn bộ giới truyền thông. Trong cuộc bầu cử tổng thống 2012 này, đã không thể tránh khỏi các hành vi gian lận trực tiếp: phiếu giả, gian lận, chép lại biên bản, quay vòng phiếu...

Sau cuộc bầu cử, khi đã yên vị lại trên chiếc ghế tổng thống, Putin bắt đầu thực thi một loạt các giải pháp mị dân với hy vọng củng cố rating của mình. Trong số các giải pháp đó có việc ký thông qua cái gọi là “Các sắc lệnh tháng Năm 2012” (3) mà hàng loạt các chuyên gia cho rằng nó lãng phí và bất hợp lý. <1>

Tuy nhiên, cả với sự mị dân đó thì xu hướng vẫn không thay đổi. Rating của người đứng đầu đất nước vẫn có chiều hướng đi xuống sau khi đã thắng cử. Thêm vào đó việc thực thi “Các sắc lệnh tháng Năm” bị đình trệ và một năm sau thì chính Putin công khai chỉ trích chính phủ trong việc sử dụng thiếu hiệu quả các nguồn lực. <2>

Ghi chú:

(1) Đảng Cộng hòa Nga - Đảng Tự do Nhân dân (RPR-PARNAS) mà Boris Nemtsov là đồng chủ tịch từ năm 2012.

(2) Olga Shorina là phát ngôn viên Phong trào Đoàn kết (Solidarnost), đồng thời là trợ lý của Boris Nemtsov.

(3) Gồm 11 sắc lệnh gây nhiều tranh cãi, được phê chuẩn vào tháng 5-2012.