Nhịp Cầu Thế Giới Online

http://nhipcauthegioi.hu


VÀI CHỤC NGHỊ SĨ CỘNG HÒA CÓ THỂ THÀNH LẬP ĐẢNG MỚI?

(NCTG) Donald Trump có thể để lại dấu ấn vĩnh viễn trong đời sống chính trị Mỹ nếu những nguồn tin của Reuters là xác thực, theo đó, vài chục nghị sĩ Cộng hòa đang xem xét khả năng thành lập một đảng trung hữu mới. Điều này có thể làm thay đổi đáng kể hệ thống lưỡng đảng trên thực tế ở Mỹ: ngoài các tác nhân nhỏ, về căn bản chỉ hai Đảng Cộng hòa và Dân chủ nắm vai trò quan trọng.
Donald Trump phát biểu từ giã, ngày 20-1-2021 - Ảnh: Stefani Reynolds (Bloomberg)
Bốn người tham gia cuộc hội luận về chính đảng mới đã tiết lộ với Reuters về diễn biến này, theo đó, những người theo xu hướng ly khai bao gồm các quan chức phục vụ dưới thời các tổng thống Ronald Reagan, George H. W. Bush, George Bush và Donald Trump, các cựu đại sứ Đảng Cộng hòa và các chiến lược gia quan trọng.

Evan McMullin, người từng là Giám đốc chính trị của nhóm nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện và đã ra tranh cử với tư cách độc lập trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, nói với Reuters rằng ông đã góp phần tổ chức hội nghị trên nền tảng Zoom vào thứ Sáu tuần trước. Ba người khác đề nghị được ẩn danh trước truyền thông.

Được biết, 120 người đã tham gia cuộc trò chuyện video này, trong số đó dường như có khoảng 40% cho hay rằng họ ủng hộ việc chia tay Đảng Cộng hòa. Cuộc trò chuyện có sự tham gia của nhiều viên chức làm việc dưới chính quyền Donald Trump trong Bộ An ninh Nội địa, hoặc với tư cách là cố vấn của Bộ.

Có mặt trong hội luận là những người ủng hộ “chủ nghĩa bảo thủ có nguyên tắc”, tuân thủ Hiến pháp Hoa Kỳ và nhà nước pháp quyền, những lý tưởng mà họ cho rằng Donald Trump đã không tôn trọng. Họ lo ngại rằng cựu tổng thống vẫn có nhiều ảnh hưởng đối với đa số đảng viên Cộng hòa và đảng này đã nghiêng về sự bài ngoại và chủ nghĩa dân tộc.

Tại cuộc hội nghị, một chủ đề được bàn luận là trong tương lai, ở một số khu vực bầu cử nhất định, các ứng viên riêng sẽ được đảng mới đề cử. Bên cạnh đó, ở nhiều nơi khác, có thể nhóm ly khai sẽ ủng hộ những ứng viên theo xu hướng trung hữu, cho dù đó là thành viên Cộng hòa, độc lập hay thậm chí Dân chủ.
 
Điện Capitol trước ngày diễn ra “hiệp hai” của kỳ luận tội Donald Trump, ngày 8/2/2021 - Ảnh: Kent Nishimura (“Los Angeles Times”)
Điện Capitol trước ngày diễn ra “hiệp hai” của kỳ luận tội Donald Trump, ngày 8-2-2021 - Ảnh: Kent Nishimura (“Los Angeles Times”)

Những người ủng hộ ly khai và thành lập đảng mới cho rằng sự chia rẽ trong nội bộ Đảng Cộng hòa - do những cáo buộc gian lận bầu cử sai trái được tổng thống mãn nhiệm Donald Trump ủng hộ - là nguyên nhân sâu xa dẫn tới ý tưởng thành lập một tân đảng này, theo thông tin được chia sẻ với báo giới. 

Nhóm chủ trương ly khai cũng kinh ngạc vì ngay sau cuộc tấn công Điện Capitol ngày 6-1, già nửa số dân biểu Cộng hòa vẫn còn trung thành với Donald Trump - người đã có “những hành động chôn vùi nền dân chủ” - cụ thể, 8 Thượng nghị sĩ (TNS) và 139 Hạ nghị sĩ đã bỏ phiếu chống lại việc chuẩn thuận kết quả bầu cử.

Đa số các TNS Cộng hòa cũng không ủng hộ việc kết tội cựu tổng thống vì tội kích động cuộc bao vây Điện Capitol. “Nhiều thành viên Cộng hòa đã trở nên cực đoan và là mối đe dọa đối với nền dân chủ Mỹ. Đảng phải quay lại theo đuổi công lý, sự hợp lý và những lý tưởng ban đầu, nếu không, sẽ cần một thứ gì đó khác”, Evan McMullin nói.

Những người tham gia hội nghị cũng đang suy nghĩ về việc đặt tên cho chính đảng mới theo dự định, có thể là Đảng Liêm chính (Integrity Party) hoặc Đảng Trung hữu (Center Right Party). Nếu thay vì chia tách, chỉ có một nhóm nghị sĩ độc lập được thành lập trong Đảng Cộng hòa, thì Đảng Cộng hòa Cánh hữu có thể là một cái tên khả dĩ.

Được Reuters hỏi, Jason Miller - phát ngôn viên của Donald Trump - trả lời trong một thông cáo ngắn gọn: “Những kẻ thua cuộc này đã rời Đảng Cộng hòa từ khi họ bỏ phiếu cho Joe Biden”. Trước diễn biến mới này, một thành viên lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã nhắc lại một tuyên bố hồi tháng Giêng phản đối cuộc chiến trong nội bộ đảng.

Lý do được nêu ra, là “nếu chúng ta tiếp tục công kích lẫn nhau, nếu có mâu thuẫn trong nội bộ đảng thì chúng ta không thể tập trung cho cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022”, theo bà Ronna McDaniel, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (RNC). Trong khi đó, Tòa Bạch Ốc trước mắt từ chối bình luận về động thái này.

Tác giả bài viết: Nguyễn Hoàng Linh