Lính tình nguyện nước ngoài hồi hương: “TÔI KHÔNG MUỐN MỘT NHIỆM VỤ TỰ SÁT”

Khi bắt đầu cuộc xâm lược của Liên bang Nga tại Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã kêu gọi sự giúp đỡ để các chiến binh nước ngoài gia nhập quân đội của mình và chiến đấu cùng với người Ukraine. 

Đối với một số người theo chủ nghĩa lý tưởng, bàng hoàng trước những hình ảnh về cuộc xâm lược của Nga, lời kêu gọi của Tổng thống Ukraine hoàn toàn thuyết phục: đó là cơ hội để mỗi người đóng một vai anh hùng, đứng về lẽ phải trong cuộc chiến tranh này.

Chỉ trong 10 ngày, khoảng 20.000 người từ hơn 50 quốc gia - có những người từng là quân nhân, và cả những người chưa bao giờ được huấn luyện quân sự - đã đề xuất được giúp đỡ Ukraine.

Nhưng một vài tuần sau, một số tình nguyện viên (TNV), quân nhân hoặc không, đã thấy nhiệt huyết anh hùng của họ nguội lạnh khi đối mặt với thực tế và họ đã quay trở về. Họ phàn nàn về sự thiếu tổ chức và thiếu trang bị cần thiết từ phía quân đội Ukraine để đối diện với ngoại xâm và chất lượng của đội lính tình nguyện. 

“Tôi không muốn một nhiệm vụ tự sát”

Một số hãng truyền thông đã tiếp cận những TNV chiến đấu nhưng trở về sớm hơn dự định. Trong một bài báo mới đây trên tờ “Het Laatste Nieuws” của Bỉ thì hơn một nửa số TNV đã quay trở về. 

Theo tờ “Globe and Mail” của Canada, một số người giải thích sự bỏ cuộc của mình là do thiếu trang bị và việc buộc phải ký một hợp đồng vô thời hạn. Một người được phỏng vấn đã trả lời: “Tôi không muốn chết dưới súng đạn nước ngoài”.

 

Gabriel (tên đã được đổi), một TNV người Quebec từng phục vụ trong quân đội Canada lên đường ngày 28/2. Radio Canada đã phỏng vấn khi anh quay trở về. Gabriel giải thích đã không thể ngồi yên không làm gì khi nhìn Nga xâm lược Ukraine. Anh đã nghĩ cuộc chiến tranh này sẽ không kéo dài, vì vậy khi tới nơi và được biết phải nộp hộ chiếu và ký hợp đồng chiến đấu vô thời hạn - đến khi chiến tranh chấm dứt, và nhìn thực tế diễn ra anh hiểu rằng cuộc chiến này sẽ kéo dài hơn anh tưởng.

“Tôi không tới Ukraine để từ bỏ cuộc sống của mình”, “tôi ở lại có thể lại làm mất hiệu quả, họ [người Ukraine] lại phải mất thời gian cho tôi”, Gabriel nói. “Tôi hoàn toàn không ân hận đã tới đó và đã trở về”.

Mickaël, kỹ sư vi tính, 40 tuổi, người Pháp gia nhập quân đoàn quốc tế một ngày trước khi xảy ra vụ đánh bom căn cứ quân sự Yavoriv, hiện đã trở về Pháp.Trong một đoạn video tự quay, Mickaël vừa di chuyển vừa tường thuật: “Căn cứ của chúng tôi đã bị phá hủy, có một cuộc bắn phá ở đằng kia nữa vào lúc này. Tôi có những người bạn đã bỏ mạng, chúng tôi rút quân, và chúng tôi quay trở về”.

Trả lời Franceradio, anh kể, anh cùng các đồng đội TNV được người của quân đội Ukraine đưa đến biên giới Ba Lan để về nước, “tôi sẽ quay trở lại ngay khi có triệu tập từ quân đội Ukraine”. Theo con số phía Ukraine cung cấp, trung tâm huấn luyện Yavoriv có 200 tân binh người nước ngoài, 35 người đã thiệt mạng trong trận đánh phá này.

Phil, một cựu sĩ quan quân đội Anh, 35 tuổi, cùng 2 người bạn đã đáp lời kêu gọi của tổng thống Ukraine. Nhưng sau khi đến Lviv để nói chuyện về khả năng nhập ngũ, anh đã suy nghĩ lại về quyết định của mình.

“Nếu tôi nghĩ rằng tôi có thể hỗ trợ theo cách có thể đóng góp vào an ninh của Ukraine và của Châu Âu, thì tôi sẽ làm. Nhưng tôi không muốn thực hiện một nhiệm vụ tự sát”, cựu sĩ quan nói trong một cuộc phỏng vấn với “VICE World News”. “Sẽ là vô ích khi tôi lãng phí cuộc đời mình mà không được việc gì”.

“VICE World News” cũng nói chuyện với 2 TNV nước ngoài - một người Mỹ và một người Ba Lan. Cả hai đều là cựu binh ở Afghanistan đã rời Ukraine sau khi trải qua những kinh nghiệm gian khổ trên chiến trường. Cũng giống như Mickaël, họ đã sống sót sau cuộc tấn công bằng tên lửa tàn khốc của Nga vào căn cứ Yavoriv.

Cả hai cho biết họ được trang bị kém và bị đánh bại bởi hỏa lực vượt trội của Nga, đồng thời phàn nàn về chất lượng một số tân binh nước ngoài, và nghi ngờ rằng những người này đã xử dụng ma túy.

“Ở Ukraine họ không có những điều đó” 

“Bạn phải nhận ra rằng trong một thời gian dài đã không có một cuộc chiến như thế này xảy ra”, Hieu Le, một lính lê dương 30 tuổi người Mỹ, nói với VICE.

 

“Điều khác biệt với quân đội Mỹ và tất cả quân đội của các nước thành viên NATO là họ được trang bị rất đầy đủ. Khi có chiến tranh, các quốc gia này có hỗ trợ không quân, có sơ tán y tế, có hậu cần, có thông tin tình báo ở các cấp bậc và cả đồng minh. Ở Ukraine, họ không có điều đó”.

Đe dọa từ Moscow

Các tân binh tình nguyện cũng lo lắng trước lời đe dọa của Moscow rằng Nga sẽ coi các chiến binh người nước ngoài là lính đánh thuê bất hợp pháp và Nga sẽ không chịu trách nhiệm trong trường hợp họ bị tra tấn hoặc bị ngược đãi khi họ bị bắt, các tiêu chuẩn thông thường của luật pháp quốc tế về tù binh chiến tranh sẽ không được áp dụng. 

Cuối cùng, Vladimir Putin có khả năng sẽ cố gắng khai thác sự hiện diện của các cựu quân nhân từ các nước NATO, và tuyên bố rằng đây là những binh sĩ đang làm nhiệm vụ từ quân đội Phương Tây xâm nhập vào cuộc xung đột. Đây sẽ là một cái cớ để tiếp tục kéo dài hoặc tăng cường cuộc chiến của Nga.

Điều đã được dự đoán trước

Kacper Rękawek, một nghiên cứu sinh sau Tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu Chủ nghĩa Cực đoan tại Đại học Oslo, người đã theo dõi dòng chảy của các chiến binh nước ngoài vào Ukraine từ năm 2014, nói với “VICE World News” rằng việc các TNV nước ngoài rời khỏi cuộc xung đột sớm là một điều đã được dự đoán.

“Đó là logic đơn giản của bất kỳ cuộc triển khai quân tình nguyện nước ngoài nào trong một cuộc chiến, khi họ phát hiện ra rằng điều này có thể không dành cho họ, rằng điều này khác với những gì họ nghĩ”, ông nói. “Chúng tôi đã thấy rất nhiều câu chuyện kỳ lạ của những người đến, và cũng thấy rất nhiều câu chuyện kỳ lạ của những người trở về”.

Nhiều chiến binh nước ngoài đến với mong muốn được nhận vũ khí và đưa thẳng ra tiền tuyến, nhưng thực tế thì khác. Rękawek nói rằng các TNV nước ngoài - những người không nói được ngôn ngữ và không quen với các điều kiện thực tế chiến trường - cần được hỗ trợ thêm để trở nên hữu ích, vì vậy lính nghĩa vụ địa phương vẫn là trọng tâm đối với quân đội Ukraine.

“Bạn không biết ngôn ngữ, thực tế, bạn phải phụ thuộc vào một người nói ngôn ngữ của bạn, hoặc ít nhất là tiếng Anh”, anh nói.

Theo một báo cáo, các quan chức quân đội Ukraine đang cân nhắc lại cách tiếp cận của họ đối với việc tuyển dụng người nước ngoài, sau khi một nhóm TNV nước ngoài ban đầu hoạt động kém hiệu quả trong trận chiến. Thay vào đó, họ sẽ tập trung vào việc tuyển dụng các cựu binh có “tay nghề cao”.

Cũng phải kể đến một số chiến binh nước ngoài đã và đang ở tiền tuyến và thực hiện được điều họ muốn làm. James Vasquez, một cựu chiến binh quân đội Mỹ từ Connecticut, đã tweet video từ chiến trường cho thấy đơn vị của anh ấy đang tham gia vào cuộc giao tranh ác liệt với quân đội Nga - cùng với lời kêu gọi gây quỹ để giúp trang bị tốt hơn cho lực lượng Ukraine.

 

Rękawek nói rằng trong khi một số - như Vasquez - đã tham gia trận chiến, nhiều người khác sẽ không được tham gia và sẽ thất vọng. “Cần rất nhiều thời gian, sự kiên nhẫn, kiên trì, may mắn và gan dạ từ một người nước ngoài để cuối cùng vượt qua tất cả những điều này để có thể chiến đấu ở tiền tuyến”.

Tuy nhiên, theo một chiều ngược lại, 500.000 công dân Ukraine đã trở về Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược của Nga, theo thông báo của Bộ Nội vụ Ukraine hôm Chủ nhật 3/4. “Trong tuần qua, 144.000 người đã rời Ukraine và 88.000 người đã trở về. Tổng cộng, khoảng 537.000 đồng bào đã trở về Ukraine”, theo trích dẫn dữ liệu từ Cục Biên giới Quốc gia nước này.