KHỞI ĐẦU MÀN LUẬN TỘI DONALD TRUMP LẦN THỨ HAI

Cuộc bỏ phiếu sở dĩ cần thiết vì các luật sư của Donald Trump đưa ra quan điểm rằng Hiến pháp Mỹ không cho phép tiến hành thủ tục “đàn hạch” đối với một tổng thống không còn tại vị. Trước khi tiến hành biểu quyết, một cuộc tranh luận kéo dài nhiều giờ đã diễn ra xung quanh vấn đề này. Phiên luận tội ở Thượng viện có thể tiếp tục vào thứ Tư, chính xác hơn, sẽ bắt đầu phần nội dung với việc trình bày các lập luận của bên công tố.

Donald Trump bị Đảng Dân chủ quyết định luận tội vì kích động nổi loạn với bài phát biểu gây bạo động của ông tại mít-tinh trước khi xảy ra vụ tấn công Điện Capitol vào ngày 6-1, sau đó những người ủng hộ ông đã xông vào Tòa nhà Lập pháp, nơi Thượng viện chuẩn bị chuẩn thuận kết quả của cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11-2020 mà Donald Trump chịu thất bại. Năm người đã thiệt mạng trong vụ đột nhập, trong đó có một cảnh sát.

Theo dõi cuộc tranh luận ở Thượng viện tại câu lạc bộ gôn ở Florida, Donald Trump trở nên tức giận với các luật sư của mình. Một nguồn tin ẩn danh nói với hãng tin AP rằng cựu tổng thống đã tỏ ra giận dữ trước một đoạn video đầy kịch tính về cuộc bao vây Điện Capitol mà các công tố viên Đảng Dân chủ công bố, và ông nhận thấy hiệu suất làm việc của nhóm luật sư là yếu. Thêm vào đó, Bruce Castor - một trong những luật sư chính của ông đã làm điều mà Donald Trump vẫn chưa làm: thừa nhận rằng Joe Biden thắng cử tổng thống.

 

“Người dân Mỹ đã thay đổi chính phủ. Họ đủ thông minh để nếu không thích người cũ, thì họ sẽ chọn người mới”, luật sư của Donald Trump nói, và trong phát biểu của mình, Bruce Castor nhiều lần nhắc rằng cựu tổng thống đã thua trong kỳ bầu cử. Sở dĩ ông nhấn mạnh những điều này để Donald Trump đừng bị quy trách nhiệm về mặt hiến pháp. Lập luận chính của Bruce Castor là Hiến pháp Mỹ quy định rằng, bị cáo bị kết tội trong thủ tục “đàn hạch” cần bị cách chức, “và Trump đã bị cách chức bởi các cử tri”, ông nói.

Một nguồn tin của CNN cho biết Donald Trump đã “gần như hét lên” khi ông nghe lập luận của Bruce Castor, các đồng minh của ông cũng bị sốc khi vào phút chót, các luật sư đã thay đổi những luận cứ mà họ xây dựng cho quá trình bào chữa. Một số TNS Đảng Cộng hòa cũng không hài lòng với phần bào chữa của nhóm luật sư của cựu tổng thống. Với tỷ lệ 56:44, Thượng viện cuối cùng đã bác bỏ rằng cáo buộc chống lại Donald Trump là vi hiến, do đó thủ tục “đàn hạch” có thể bắt đầu từ thứ Tư 10-2 với việc trình bày chi tiết của bản cáo trạng.

Phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài một tuần. Cả bên công tố và bên bào chữa đều có 16 giờ để trình bày các lập luận của mình, tối đa là 8 giờ một ngày. Đảng Dân chủ sẽ phát biểu vào thứ Tư và thứ Năm, nhóm luật sư của Trump vào thứ Sáu và thứ Bảy. Sau đó, các TNS cũng sẽ có cơ hội đặt câu hỏi và có thể tiến hành thêm các thủ tục biểu quyết.

 

Donald Trump là tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên bị Hạ viện hai lần tiến hành bỏ phiếu luận tội để có thể dẫn tới phế truất. Năm 2019, ông bị “đàn hạch” vì lạm dụng chức vụ và cản trở công việc của Quốc hội, trong dịp đó ông được Thượng viện “tha bổng”. Rất có thể, đây cũng sẽ là kết cục của quá trình luận tội hiện tại, vì cần phải có 2/3 đa số tại Thượng viện để kết tội ông, trong khi tỷ lệ các TNS Cộng hòa và Dân chủ trong Thượng viện là 50:50.

Do đó, để kết tội Donald Trump, cần ít nhất 17 thành viên Cộng hòa cũng ủng hộ việc kết tội tổng thống nhưng trong cuộc bỏ phiếu hôm qua, 9/2, mới chỉ có 6 TNS biểu quyết ủng hộ tính hợp hiến của bản luận tội chống lại cựu tổng thống. Sáu TNS “nổi loạn” đó là: Ben Asse bang Nebraska), Bill Cassidy (bang Louisiana), Lisa Murkowski (bang Alaska), Mitt Romney (bang Utah), Pat Toomey (bang Pennsylvania) và Susan Collins (bang Maine).

Nếu rốt cục Donald Trump bị kết tội, ông có thể mất nhiều đặc quyền dành cho các cựu tổng thống và Thượng viện thậm chí có thể tổ chức một cuộc bỏ phiếu “về hậu” để không bao giờ ông được tái tranh cử tổng thống, và đây khả năng là điều mà phe Dân chủ mong muốn. Để thông qua điều này, chỉ cần một đa số tối giản (quá bán, tức trên 50%).