(H)UYỀN THOẠI TRÊN MỘT VÙNG BIỂN

“Huyền thoại trên một vùng biển” trước hết là một bài thơ. Thơ Phạm Thiên Thư, Phạm Duy phổ nhạc. Trong hồi ký của mình, Phạm Duy kể:

“Trước khi Phạm Thiên Thư được mọi người biết tới qua những bài thơ do tôi phổ nhạc như “Ngày xưa Hoàng Thị”, “Đưa em tìm động hoa vàng”… và nhất là qua tập trường thi “Đoạn trường vô thanh”... thì dưới bút hiệu Thái Phương Thư, thi sĩ đã có một bài thơ đăng trên báo nhan đề “Huyền thoại trên một vùng biển” nói về người thủy thủ, nàng vũ nữ, thành phố biển, hầm rượu tối, tiếng kèn đồng... Tôi bèn phổ nhạc với một không khí rất siêu thực.”

Thường đã thích thơ, tôi ít khi thích bài thơ đó được phổ nhạc. “Chùa Hương” của Nguyễn Nhược Pháp ru tôi say trong giấc mơ màng hơn “Em đi chùa Hương” của Trung Đức. “Màu tím hoa sim” của Hữu Loan nhuộm chiều nơi tôi tím hơn “Áo anh sứt chỉ đường tà” của Phạm Duy.

Nhưng bao giờ cũng có ngoại lệ. “Em ơi - Hà Nội phố” chẳng hạn. (Các) em & phố của Phan Vũ khác (các) em & phố của Phú Quang, mỗi nàng một vẻ, đều gợi (cảm/) đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.

Tôi không rõ mình mê “Huyền thoại trên một vùng biển” vì đâu. Là thơ Phạm Thiên Thư? Là nhạc Phạm Duy? Là giọng hát ma mị Julie Quang? Không gian đậm men rượu, khói thuốc, đẫm mùi da thịt, phấn son cuối ngày? Hay tiếng kèn đồng xiết nhói nơi tim? Có thể vì tất cả. Và hơn thế nữa…

Huyền thoại kể về chuyện tình giữa một vũ nữ và một thủy thủ. Hình như họ gặp nhau tại quán rượu, nơi gã thủy thủ mệt mỏi tìm vui bên ả vũ nữ mệt mỏi bán vui. Hai thân phận lạc loài. Hình như họ tìm đến nhau, sưởi cho nhau chút hơi ấm. Một chút. Chỉ một chút thôi. Rồi lỡ nhau.

Đêm. Đêm sâu hun hút, mênh mang. Huyền hoặc. Bên mạn tàu, gã thủy thủ nhìn trăng, nhớ người tình. Với gã, cô là bến đỗ, nơi gã tạm neo đời mình mỗi khi về thành phố. Cô xa vời quá. Xung quanh gã là nước biếc, là biển đen. Chùm sao còn có cành san hô. Nhưng gã không có cô. Mà cô có thực chăng? Hay chỉ là cô trong mộng tưởng của gã?

Còn gã? Gã có thực chăng? Hay gã chỉ là niềm mơ ước mong manh để cô níu mình? Đêm đêm, cô chờ trăng lên. Một mình. Gió thầm thì trò chuyện cùng cô. Nước mắt cô rơi mặn chát. Tiếng sóng nghẹn ngào. Chung vùng nước biếc. Chung biển xanh. Vậy mà vì sao xa nhau đến thế? Vùng trời quen, mà vẫn cô đơn. Cả đến vì sao cũng cô đơn. Cô đơn đến chết.

Đời vũ nữ. Sống bên lề. Chết cũng bên lề. Vô danh. Mất hút trong vùng biển vắng. Không bạn bè, không người thân, không nước mắt tiễn đưa. Chỉ một vòng hoa tang. Đêm mù sương. Trăng lạnh lẽo. Đồi cát trắng. Thánh giá đen. Mộ hoang!  

Không ai còn nhớ đến cô. Cũng không ai còn nhớ đến gã. Nhưng có người không quên chuyện tình của họ. Là đồng nghiệp của cô và đồng nghiệp của gã. Ca kỹ mang mang trong lòng cây thập tự tình yêu của cô, của gã, của chính họ. Của những phận đời cỏ vàng bên sông. Và những gã nhạc công lại tiếp tục chứng kiến những câu chuyện tình buồn không hồi kết, giờ đã thành huyền thoại.


Huyền thoại gợi không khí mơ hồ, thực đấy mà ảo đấy. Có một chuyện tình như vậy không? Giữa một vũ nữ và một thủy thủ? Nào ai biết. Chúng ta chỉ nghe kể lại như vậy. Nghe qua giọng hát buồn đêm đêm trong quán rượu. Với khoảng lặng. Điểm tiếng kèn. Tiếng kèn buồn ngân dài, day dứt, chui xuống hầm rượu tối, len lỏi vào lòng người. Những mảnh đời lại rã rời lại đan quyện vào nhau giây lát trước khi chia trôi. Tuyệt cùng cô đơn!

Và mãi còn những huyền thoại vô danh. Những cuộc tình vô danh.