CHÚNG TA LUÔN CÓ CASABLANCA

“NHÌN EM KÌA, CÔ BÉ” (HERE'S LOOKING AT YOU, KID). Đây là một trong 100 câu thoại kinh điển nhất trong các bộ phim do Viện Phim Mỹ (American Film Institute) bình chọn nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày ra đời của nghệ thuật điện ảnh. Danh sách 100 câu này được công bố năm 2005. Câu thoại “Here’s looking at you, kid” là câu thoại được xếp hay thứ 5 trong danh sách 100 câu.

Và “Casablanca” là bộ phim vinh dự có nhiều câu thoại hay nhất được bình chọn, 6 câu. “Nhìn em kìa, cô bé” là một trong sáu câu thoại đó. Đây là câu thoại được nhân vật chính Rick Blaine (huyền thoại điện ảnh Humprey Bogart đóng) nói với người yêu của anh là Ilsa Lund (do một huyền thoại điện ảnh khác là nữ diễn viên Ingrid Bergman đóng). Trái tim người phụ nữ nào mà không tan chảy khi nghe câu nói đó. Mọi phụ nữ trên đời đều mong mình chỉ là một cô bé con trong cái nhìn của người đàn ông yêu họ.

Chuyện kể về một mối tình tay ba, ở đó người phụ nữ xinh đẹp Ilsa Lund đã yêu hai người đàn ông tuyệt vời. Và hai người đàn ông này cũng yêu cô, sẵn sàng hy sinh vì cô. Ilsa sẽ ra đi với ai, với anh chàng Rick người Mỹ lạnh lùng mà có trái tim cháy bỏng, hay với Laszlo, người anh hùng trong cuộc chống phát-xít, người chồng và là người mà cô ngưỡng mộ? Bộ phim giải đáp nhiều câu hỏi tình cảm như: Phụ nữ có thể yêu hai người đàn ông một lúc không? Và nếu yêu cả hai, vào giờ khắc tối hậu thì họ sẽ chọn ai? Đối với đàn ông, yêu một lần có thể là yêu mãi mãi không? Đàn ông sẽ hy sinh tình yêu của mình trong trường hợp nào? Và đàn ông có thể hy sinh bản thân mình cho người phụ nữ mà họ yêu dấu không?

 

Bộ phim được sản xuất năm 1942, năm mà Chiến tranh Thế giới thứ Hai vẫn đang khói lửa và dòng người tỵ nạn từ Châu Âu đổ sang Mỹ ngày một dài. Lấy bối cảnh của hiện thực cuộc chiến, bộ phim đã nhanh chóng đi vào lòng người hâm mộ không phải chỉ vì người xem thấy bóng dáng cuộc đời thực trong đó, mà còn vì sự lãng mạn mê hoặc của bộ phim này với những câu thoại đầy tình cảm, thông minh và hài hước.

Câu chuyện diễn ra chỉ trong vài ngày, với một khung cảnh chủ yếu là một quán cà phê, nhịp phim dồn dập với các sự kiện liên tiếp xảy ra, pha với những cảnh hồi tưởng về quá khứ ở Paris của hai nhân vật chính. Cái kết bất ngờ, xúc động, lấy nước mắt của bao nhiêu khán giả với câu hỏi thảng thốt của Ilsa với Rick: “Còn chúng ta thì sao?” (What about us?). Rick đã trả lời: “Trong chúng ta luôn có Paris” (We'll always have Paris). Ilsa cúi mặt và khóc. Rick khẽ nâng cằm cô lên và nói: “Nhìn em kìa, cô bé!”. Ngoài đời thực, có bao nhiêu đôi lứa yêu nhau mà không đến được với nhau đã từng băn khoăn tự hỏi: “Còn chúng ta thì sao?”. Có lẽ chúng ta chỉ còn lại kỷ niệm.

Diễn xuất của các diễn viên đều làm người xem say mê, cảm động. Humprey Bogart đã nhập vai rất tài tình, khắc họa vẻ lạnh lùng, thờ ơ, nhưng không kém phần tưng tửng hài hước, ẩn giấu bên trong là một trái tim bị thương tổn và một tâm hồn cũng đầy vết thương. Xứng danh là một trong những phụ nữ đẹp nhất thế giới và là bà hoàng của màn bạc thời đó với nét đẹp cổ điển, hớp hồn người đối diện, Ingrid Bergman đã thể hiện được sự giằng xét nội tâm của một người phụ nữ giữa hai người đàn ông mà cô đều yêu thương theo những cách khác nhau, sự mâu thuẫn giữa tình yêu và nghĩa vụ, sự thảng thốt trong ánh mắt nhìn và sự đau đớn khi buộc phải lựa chọn đi và ở với ai. Paul Henreid trong vai một người lãnh đạo kháng chiến chống phát-xít kiên quyết, cứng rắn, nhưng luôn mềm lòng với người vợ yêu của mình, sẵn sàng hy sinh bản thân mình vì nàng, cũng là một mẫu đàn ông lý tưởng trong mắt phụ nữ. Một tình yêu tay ba kịch tính bởi vì ai cũng là người sống hết mình vì tình yêu.

 

Lấy bối cảnh thành phố Casablanca của nước Morocco vốn là thuộc địa của Pháp, bộ phim đã biến Casablanca thành một địa điểm mà dân ghiền du lịch và điện ảnh nhất định phải đến một lần trong đời. Nơi ấy ngày nay người ta đã dày công xây dựng tiệm cà phê Rick giống hệt như trong phim để cho khách du lịch có thể đến đó thưởng thức một ly rượu hay một ly cocktail và check in với khung cảnh hệt như bộ phim kinh điển “Casablanca”. Đặc biệt họ sẽ nghe lại “As time goes by”, bài hát nổi tiếng trong phim. Bài hát được vinh danh xếp hành thứ hai trong số 100 ca khúc kinh điển trong phim do Viện Phim Mỹ bình chọn. Có bao nhiêu đôi lứa yêu nhau đã cùng nhau lắng nghe những lời ca ngọt dịu, phảng phất màu kỷ niệm của bài hát này khi xem bộ phim “Casablanca”:
 

Thời gian thì cứ trôi, điều ở lại với chúng ta sẽ là điều quan trọng nhất. Điều quan trọng nhất ấy chỉ có thể là tình yêu. Để rồi 40 năm sau, vào thập niên 80 của thế kỷ 20, Berti Higgins đã cất lên lời tỏ tình thắm thiết trong bài hát mang tên cũng là “Casablanca”, nói về một đôi tình nhân cùng xem phim “Casablanca” và đắm chìm trong tình yêu, dù họ biết rằng tình yêu của mình chẳng bao giờ được lên màn bạc như phim.
 

Như một lời tiên tri báo trước, ở đoạn kết phim “Casablanca”, khi Rick trả lời Ilsa trước khi rời xa cô vĩnh viễn: “Chúng ta luôn có Paris”, thì bây giờ chúng ta có thể nói là trong trái tim người yêu điện ảnh và âm nhạc, chúng ta luôn có Casablanca.