THÀY FÜGEDI ISTVÁN QUA ÐỜI

Bắt đầu chính thức tham gia đào tạo tiếng Hung cho các LHS Việt Nam từ năm 1965, liên tục trong vòng gần 25 năm, thày Fügedi István đã để lại dấu ấn trong rất nhiều học sinh Việt, với tấm lòng thương yêu học sinh, cách giảng dạy sinh động, gần gũi, hóm hỉnh và giàu tính sư phạm.

Cuối năm 2010, nhân dịp Quốc tế Hiến chương các Nhà giáo 20-11, sau rất nhiều năm, các cựu LHS ở Hungary (chủ yếu là khóa 1985-86) đã có dịp gặp lại các thày cô dạy tiếng, trong đó có thày Fügedi István, tại Ngôi nhà Việt (Édenkert, Budapest).

Trong buổi tái ngộ cảm động và đáng nhớ ấy, “thày Phích” dù tuổi cao, sức yếu (mà theo cách diễn đạt của thày, “hiện tôi có đủ mọi thứ bệnh mà người già thường mắc”), nhưng vẫn giữ được phong cách và những cử chỉ hóm hỉnh đã trở nên nổi tiếng của thày.

Thày vẫn còn nhớ một số câu tiếng Việt và đã khiến tất cả đều ngạc nhiên một cách thú vị, lúc các món ăn được mang lên bàn, thày đứng dậy và dõng dạc tuyên bố: “Thày cho phép tất cả các học sinh Việt Nam đang có mặt tại đây được dùng bữa!”.

Thày Fügedi István - cùng cô Havas Ágnes và cô Kovács Ferencné Gita - thuộc thế hệ những giáo viên tiếng Hung đầu tiên đã giảng dạy rất nhiều du học sinh, nghiên cứu sinh Việt Nam tại Viện Dự bị Quốc tế (Nemzetközi Előkészítő Intézet - NEI) suốt 2-3 thập niên.

Không chỉ đặt nền móng về ngôn ngữ cho các LHS, NCS, bằng những tình cảm và sự tận tình, chu đáo, các thày cô đã truyền bá và nuôi dưỡng nền văn hóa Hungary - cùng những hình ảnh đẹp đẽ nhất về đất nước, con người của xứ sở mến khách này - trong lòng học sinh Việt Nam.

Buổi lễ tiễn đưa thày Fügedi István sẽ được tổ chức vào hồi 15 giờ ngày 3-2-2012 tại địa chỉ 1071 Budapest, Dembinszky u. 44. Ðược biết, sau phần lễ của nhà thờ, sẽ có một số người phát biểu, trong đó có đại diện của Việt Nam thay mặt cho các cựu học sinh NEI năm xưa.

Sau đây là cảm nhận ngắn của PGS. TSKH. Ðỗ Văn Tiến, một học sinh cũ (khóa 1985-86) về thày Fügedi István, nhân sự ra đi của thày (NCTG).
 
Thầy Fügedi István có lẽ là một trong những người gắn bó sâu nặng nhất với DHS Việt Nam ở Budapest trong những thập niên cuối của thế kỷ 20.

Thầy là một trong những người Hung chắp cánh cho sinh viên Việt Nam, khiến họ có thể học và tiếp thu, sử dụng một ngôn ngữ khó và xa lạ với người Việt.

Thật đáng quý là Thầy và những thầy cô giáo ở Viện Dự bị Quốc tế (NEI) thuở xưa đã làm tất cả những công việc đó với tinh thần vô tư, hết lòng vì học sinh, như những gì chúng ta hay được đọc về các thầy đồ Việt Nam ngày trước.

Những giờ học của Thầy luôn tạo cảm giác dễ chịu cho học sinh. Một cách vô hình, không dễ nhận ra nhưng có ý thức, Thầy đưa học sinh đến với những kiến thức mới của tiếng Hung, vốn xa lạ đối với người Việt.

Đọc hai bài báo của Thầy (*), có thể nhận định là Thầy Fügedi không chỉ dừng ở việc giảng dạy tiếng Hung thuần túy, mà Thầy còn là người tìm hiểu, đề ra phương pháp để phát triển và nâng cao trình độ tiếng Hung cho học sinh Việt Nam bằng cách tìm hiểu tiếng Việt và tư duy trong ngôn ngữ của người Việt.

Đấy là phương pháp sư phạm mà chỉ những nhà giáo lớn, giàu kinh nghiệm và tâm huyết mới làm được!

(*) Hai công trình của thầy Fügedi István đăng trên tạp chí “Intézeti Szemle” của Viện Dự bị Quốc tế:

“Những vấn đề liên quan đến câu phức hợp trong ngôn ngữ tiếng Hung và Việt” (Néhány szempont a magyar vonatkozó mondatokról és azok vietnami megfelelőiről, “Intézeti Szemle”, số 7 năm 1976).

“Giảng dạy tiếng Hung cho học sinh Việt Nam” (A vietnami hallgatók magyar nyelvi oktatása - “Intézeti Szemle”, số 11 năm 1978).