HUNGARY: BỘ TRƯỞNG TƯ PHÁP VS. FACEBOOK

Chuyện xảy ra như sau: thứ Hai tuần này, bà có một ghi chép (note) nhận xét rằng truyền thông cộng đồng có thể có vai trò nổi bật trong cuộc bầu cử Quốc hội Hungary năm 2022, bởi lẽ thông qua các công cụ trực tuyến, giới chính khách có thể tác động trực tiếp tới đông đảo giới cử tri. Bà cũng nói thêm rằng, cánh bảo thủ tuy đã tiến bộ nhiều, nhưng chưa thể thỏa mãn và còn cần phải làm nhiều việc.

Vài giờ sau, nữ chính khách nhận ra rằng mạng Facebook (không rõ ai là người điều hành) đã “chỉnh lại” các thuật toán liên quan tới trang cá nhân của bà, mà không hề có sự thông báo và lý giải sơ bộ với bà, khiến sự tiếp cận các ghi chép của bà bị giảm đi một cách đáng kể, chỉ bằng 20-25% trước đó. Như vậy, các thông điệp chính trị mà bà coi là quan trọng đã không đến được nhiều đối tượng như bà muốn.

“Các phương tiện truyền thông xã hội len vào mọi phân đoạn của cuộc sống chúng ta và không hề ổn khi chúng ngăn chặn, hạn chế việc tiếp cận các trang cá nhân của giới chính khách, doanh nghiệp hoặc cá nhân - hoặc từ chối các quảng cáo mà người sử dụng đã đặt hàng - mà không có sự lý giải, hoặc với sự lý giải không thể kiểm tra, mà không có biện pháp khắc phục thực chất, nhanh chóng và đích thực”.

Bộ trưởng Tư pháp Hungary nhấn mạnh rằng “một trong những thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta là liệu chúng ta có thể thống trị công nghệ hay để công nghệ và các tác nhân đằng sau nó sẽ chi phối cuộc sống của chúng ta và con cái chúng ta”. “Có rất nhiều việc phải làm”, bà Varga Judit khẳng định và liệt kê các biện pháp hành chính mà chính quyền muốn áp dụng để “trấn áp” các mạng xã hội:

Một “Ủy ban Tự do Kỹ thuật số” trực thuộc Bộ Tư pháp được thành lập để “xem xét tất cả các vấn đề và sự bất thường trong không gian trực tuyến/ kỹ thuật số và nếu cần, đề xuất những thay đổi đối với môi trường pháp lý trong các lĩnh vực bảo vệ dữ liệu, quyền riêng tư, bảo vệ trẻ em, tự do báo chí, tự do ngôn luận, bảo vệ người tiêu dùng, an ninh quốc gia, luật cạnh tranh và đóng thuế một cách công bằng”.

 

Phần cuối bài viết, nữ chính khách nói rằng “vấn đề vô cùng phức tạp và cũng rất nhạy cảm, nhưng chúng ta không thể trốn tránh nhiệm vụ vì đây là lĩnh vực ảnh hưởng đến cuộc sống của chính chúng ta và con cháu chúng ta”. “Chúng ta thấy những gì đang xảy ra trên thế giới, chúng ta thấy các nhóm quyền lực đứng sau các công ty công nghệ toàn cầu thậm chí có thể quyết định kết quả các cuộc bầu cử”.

“Chúng ta không được ngây thơ, phải chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra, phải minh bạch hóa các hoạt động và các quyết định của những công ty toàn cầu này”, vị bộ trưởng 40 tuổi chấm dứt ghi chép và cho tới sáng hôm nay 18-12, bài viết này đã nhận được hơn 10 ngàn “like” và hơn 1.200 lượt chia sẻ, với nhiều bình luận tán đồng việc phải hạn chế, thậm chí cần “trừ khử” các mạng xã hội “phản động”.

Theo báo chí độc lập Hungary, bà Varga Judit hiện đang dẫn đầu trong Giải vô địch “like” tuần này: bà là chính khách cầm quyền có bài vở thu hút được nhiều hưởng ứng nhất trên mạng Facebook, hơn cả Thủ tướng Orbán Viktor. Mạng 24.hu nhận xét rằng ít có khả năng Facebook vì một ghi chép mà có chính sách hạn chế đối với riêng một cá nhân nào - Facebook cũng phủ nhận điều này khi được hvg.hu hỏi.

Mạng tin này cũng đặt câu hỏi rất hợp lý: phải chăng, đây thực sự là “âm mưu” của tập đoàn Mark Zuckerberg, hay là nội các Orbán Viktor - “rút kinh nghiệm” từ trường hợp cuộc bầu cử tổng thống Mỹ (với hằng hà sa số “thuyết âm mưu” đi kèm) - muốn bước vào bầu cử Quốc hội năm 2022 với một đạo luật hạn chế các mạng xã hội, trong đó có Facebook, và ghi chép của bà Varga Judit là sự chuẩn bị cho nó?