Báo chí Hung viết đề đời sống tinh thần của cộng đồng Hoa kiều tại Hungary: TẾT NGUYÊN ĐÁN VÀ ÔNG GIÀ TUYẾT

Khai trường ở vùng Újpalota - Ảnh: Kovács Bence

Ở Hung chưa có China-town (khu riêng cho người Hoa), nhưng đã hình thành một cộng đồng có sự gắn bó bền chặt. Người Hoa ở Hung đã thành lập vô số tổ chức để củng cố đời sống văn hóa, ngoài chuyện kinh doanh.

Mối liên quan giữa người Hoa sinh sống ở Hung và chính nền văn hóa của họ phụ thuộc vào lứa tuổi. Trái với lớp trẻ, những người Hoa rời tổ quốc khi đã trưởng thành dễ dàng hơn vì họ đã học tiếng mẹ đẻ tại trường Hoa "thực thụ", đã thạo loại chữ tượng hình và trưởng thành trong môi trường "Hoa" thực sự.

Lớp trẻ, đã sinh ra hoặc đến Hung ở tuổi thiếu nhi, thì khác. - Tôi là người Hung, nhưng khi ra đời là người Hoa - một cô bé 5 tuổi nói. Muốn để trẻ em Hoa ở Hung duy trì được sự gắn bó với quê hương, người Hoa ở Hung đã phải có một sự chuẩn bị kỹ càng. Tại Trường Tiểu học Song ngữ Hung - Trung (mới mở năm ngoái tại vùng Újpalota), các cháu người Hoa có điều kiện học hỏi bằng ngôn ngữ mẹ đẻ: điều này có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành bản sắc dân tộc của các cháu.

Trường Tiểu học Song ngữ Hung - Trung hoạt động theo chương trình học của Hung, có 135 học sinh và 80% số này là người Hoa. Ngoài ra, có 15 cháu Hung, các cháu còn lại người Campuchea, Mông Cổ, Nhật, Ả Rập. Ngoài chương trình học cơ bản và thống nhất của Hung, năm thứ nhất, các học sinh của trường học 7 tiết tiếng Hoa, còn từ năm thứ ba trở lên thì thêm tiếng Anh. Trong 4 năm đầu tiểu học, hàng tuần, các cháu có thể tìm hiểu văn hóa Trung Hoa, lên 3 năm cuối thì học thêm Văn - Sử - Địa của đất nước.

- Các bậc phụ huynh đến với chúng tôi với hai nhu cầu đồng thời: họ muốn con cái sau này hội nhập được vào xã hội Hung, nhưng vẫn giữ được bản sắc Trung Hoa - thày hiệu truởng Vigh Péter cho biết.

Tại Hung, hiện có 7 tờ báo Hoa ngữ. Chẳng hạn, tờ "Tân đại báo", phát hành 5.000 ấn bản và phát không. Theo kinh nghiệm của BBT tờ báo, người Hoa ở Hung quan tâm hơn cả đến những tin tức châu Âu và Trung Quốc; tuy nhiên, họ cũng "luộc" lại các truyện ngắn từ Đại Lục. Có 2 kênh truyền hình tiếng Trung (phát qua vệ tinh) có thể bắt được ở Hung, một trong hai kênh là Kênh Hồng Công, phát tin châu Âu mỗi ngày một lần.

Không có số liệu chính xác là có khoảng bao nhiêu cuốn sách - trong số 141 ngàn tác phẩm do hơn 560 nhà xuất bản ở Trung Quốc ấn hành hàng năm - đến được Hung. Tuy nhiên, tại khu vực chợ Tứ Hổ, cũng có riêng "thư viện" và quầy thuê băng đĩa dành riêng cho cộng đồng Hoa kiều.

Hàng năm, người Hoa tại Hung thường tổ chức những ngày lễ tết truyền thống - như Tết Nguyên đán, Tết Trung thu và Quốc khánh Trung Hoa - trong khuôn khổ rộng. Tuy nhiên, các cháu thiếu nhi hòa nhập nhanh chóng với xã hội Hung thì có nhiều ngày hội hơn nhiều: các cháu cũng biết thế nào là Ông già Tuyết, rồi ngày Giáng sinh với bao quà cáp... (*)

(*) Thời gian gần đây, những bài viết, thông tin về cộng đồng Hoa ở Hung xuất hiện tương đối đều đặn trên các mặt báo Hungary, đặc biệt là "Tự do Nhân dân" (Népszabadság, tờ nhật báo uy tín nhất). Một điều đáng chú ý: cho dù là một cộng đồng ngoại kiều không được dân Hung thật "ưa", nhưng nhìn chung, báo chí Hung tương đối có thiện cảm và trân trọng trước những nỗ lực của người Hoa ở Hung, trước kia chủ yếu về kinh doanh và hiện tại, đã lan sang mảng văn hóa, giáo dục. Để làm được điều này, ngoài chuyện Trung Quốc là một siêu cường trong tương lai, hẳn tòa đại sứ nước này cũng như các hội đoàn Hoa kiều tại Hung phải có những mối quan hệ, những "vận động hành lang" mạnh mẽ, trong chính giới và giới truyền thông Hung.

Nhìn lại cộng đồng Việt Nam, ngoài việc làm ăn sinh kế thường nhật, chúng ta cũng có không ít cố gắng lớn trong đời sống cộng đồng tại Hung. Những hoạt động thường niên như Hội thao mùa Thu, mừng Trung Thu và đón Tết Nguyên đán, các hoạt động từ thiện... đều là những điểm son và những nỗ lực phi thường, đáng khâm phục từ một cộng đồng chỉ vỏn vẹn vài ngàn người như chúng ta ở Hung.

Tuy nhiên, nếu người Hung - đặc biệt là chính giới hiện tại và giới truyền thông Hung - không được biết đến, được chứng kiến những sinh hoạt ấy, có khác gì chúng ta "áo gấm đi đêm"? Làm sao có thể cải thiện được cái nhìn không phải lúc nào cũng thiện cảm của dân bản xứ với chúng ta, nếu chúng ta - và ở đây, các tổ chức đại diện của Việt Nam phải đóng vai trò hàng đầu - không có ý thức lobby để bạn biết đến những gì chúng ta làm?

Mong lắm thay, sự thay đổi trên phương diện này, trong tương lai! (NCTG)