Nhịp Cầu Thế Giới Online

http://nhipcauthegioi.hu


Hành trình tới Eger và Szilvásvárad: NƠI CHUYỆN TA GẶP CHUYỆN NGƯỜI

(NCTG) “Mỗi người bước qua cuộc đời chúng ta đều có ý nghĩa, và việc lắng nghe, chia sẻ với nhau trong những hành trình cùng nhau tìm hiểu, học hỏi, chính là cơ hội quý giá để khám phá cuộc sống một cách gián tiếp đầy thú vị”.
Tại quảng trường trung tâm phổ cổ Eger mang tên vị tướng trấn thủ thành Dobó István, phía trên là thành Eger
Dù có một trục trặc nhỏ nên chậm trễ thời gian, nhưng giờ cũng đầy đủ thành viên rồi, chúng ta bắt đầu xuất phát thôi” - giọng người dẫn đoàn vang lên trước khi xe chuyển bánh. Hôm qua, một ngày giữa tháng Tám nắng đẹp, chúng tôi – những người Việt đang sinh sống và làm việc tại Hungary, chỉ mang máng biết đến nhau một ngày trước hành trình - cùng nhau rời Budapest, hướng tới thành phố Eger và thị trấn Szilvásvárad ở miền Bắc, Hungary.
 
Ngồi ở góc trái cuối cùng của xe, tôi quan sát xung quanh và nghĩ tới truyện ngắn “Sang sông” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. Nếu như, chuyến lái đò đưa mười một vị khách vãng lai trong truyện ngắn được xem như tái hiện cả cõi nhân gian, quy đủ “thập loại chúng sinh” đa đoan phồn tạp thời đó, thì chuyến xe dẫn đoàn chúng tôi, cũng hội tụ đa dạng người con đất Việt nơi đất khách, tái hiện đôi phần cuộc sống hiện tại của dân Việt ở Hungary.

Đó là anh “tiền bối” dẫn đoàn - một cựu DHS sống lâu năm tại Hungary, mang trong mình cả kho tàng kiến thức về lịch sử và văn hóa Châu Âu; là những người mẹ, người chị xa quê lập nghiệp từ ngày nước nhà còn khốn khó; là một gia đình nhỏ, lựa chọn Hungary để dừng chân cho con cái có điều kiện học tập; là đôi vợ chồng ở ngưỡng ngoại trung niên, cùng nhau đến Hungary theo dạng thức nhập cư mới; là những người trẻ như tôi, chập chững sang Hungary vừa làm việc, vừa dồi dào năng lượng khám phá thế giới. 

Mỗi người khoác lên mình một số phận, một câu chuyện riêng trong chuyến đi, nhưng tôi cho là tất cả cùng chung mục đích tìm hiểu, khám phá về mảnh đất, xứ sở mà họ đang lựa chọn sinh sống. Đây cũng chính là điểm hay, là ấn tượng đặc biệt của tôi về cộng đồng người Việt nơi vùng Trung Âu này. Dù phải chạy theo guồng quay của cuộc sống mưu sinh, nhưng mỗi người, theo cách riêng, cũng có lúc chiều bản thân bằng việc dành thời gian tận hưởng cuộc sống. 

Hành trình di chuyển gần 150 km từ Budapest, chuyến xe dừng chặng đầu tại Eger, thành phố lớn thứ hai và đông dân thứ hai ở miền Bắc, Hungary. Là một người thuộc thế hệ 9x, kiến thức mỏng, sở học còn sơ khai, tôi ngỡ ngàng với nhiều thông tin thú vị và đa dạng về văn hóa, lịch sử Hungary được chia sẻ bởi người anh dẫn đoàn. 

Lần đầu tiên, tôi được biết đến Eger – miền đất vốn đã đi vào ấn tượng của nhiều thế hệ người Việt qua tiểu thuyết lịch sử “Những ngôi sao Eger” của tác giả Gárdonyi Géza, viết năm 1899, được một cựu DHS, dịch giả lão thành Lê Xuân Giang dịch và ấn hành lần đầu năm 1972.

“Những ngôi sao Eger” tái hiện sắc nét cuộc chiến thành Eger năm 1552 vào thời kỳ Đế quốc Ottoman đưa quân như vũ bão tràn sang xâm lược Châu Âu. Với ý nghĩa lịch sử quan trọng cùng giá trị cao trong văn học, tiểu thuyết đã được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông tại Hungary và được xuất bản ở nhiều nước trên thế giới.

Eger vỏn vẹn chỉ 2.000 người, trong đó, chỉ phân nửa là binh lính chuyên nghiệp nhưng trên tinh thần “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”, quân dân trong thành đã đánh bại 40 ngàn binh lính tinh nhuệ của Thổ Nhĩ Kỳ sau 38 ngày đêm. Cuộc chiến thành Eger có ý nghĩa giúp cho Hungary bảo toàn được kết nối liên lạc của hai phần đất nước khi mà miền Trung nước Hung với diện tích rộng lớn đã bị Ottoman chiếm đóng trước đó. 

Bên cạnh ý nghĩa trong nước, trận đánh còn có giá trị lịch sử, gây tiếng vang trên toàn Châu Âu nói chung. Chiến thắng này góp phần cầm chân Đế chế Hồi giáo Ottoman, khiến họ không thể dễ dàng bành trướng sang nhiều vùng đất Châu Âu khác và do vậy, bảo vệ được Eger đồng thời cũng chính là bảo vệ Châu Âu ở thời khắc quan trọng đó. 

Giữa cái nắng 33 độ C, đoàn chúng tôi từ người già đến thanh niên, con trẻ, ai nấy đều chịu khó lắng nghe giới thiệu về những địa điểm tham quan. Nào là trung tâm phố cổ thành Eger – nơi còn lưu giữ nhiều nét cổ kính thời Trung cổ và Phục hưng, là Quảng trường Dobó István – thủ lĩnh chỉ huy cuộc chiến thành Eger
 
Tiến đến gần hơn, ngay dưới chân thành, là Quảng trường mang tên Tinódi Sebestyén, nhà thơ, nghệ sĩ với cây đàn Lant, ca nhân khắc họa lịch sử cuộc chiến bi hùng của dân tộc Hungary chống quân Thổ, để rồi sau đó trở thành nguồn sử liệu quý báu và xác tín cho Gárdonyi Géza tham khảo khi sáng tác “Những ngôi sao Eger”.
 
Leo lên thành Eger - thành cổ bằng đá được khởi công xây dựng kể từ sau khi quân Mông Cổ rút khỏi Hungary vào giữa thế kỷ 13, chúng tôi choáng ngợp trước vẻ xưa cũ được lưu giữ qua nhiều thế kỷ.  

Đặc biệt, phóng tầm mắt ra xa, nổi bật giữa không gian rộng lớn là một trong mười Tháp giáo đường Hồi giáo (minaret) của Đế chế Ottoman tại Eger, và là tiểu tháp duy nhất còn sót lại từ thời kỳ đó ở đây.

Cũng trong thành, theo đường hầm nhỏ, chúng tôi được dẫn lối xuống Bảo tàng Vũ khí – nơi lưu lại những loại vũ khí, trang thiết bị mà quân dân Eger đã sử dụng để đánh bại đạo quân Thổ Nhĩ Kỳ.

Vùng rượu Eger còn nổi tiếng với loại rượu vang đỏ “Máu bò tót” (Egri bikavér) được bày bán ở khắp nơi, mà sự tích của nó - rất thú vị, cũng liên quan tới cuộc chiến bảo vệ thành Eger - có thể được tìm hiểu trong một bài viết.

Rời Eger, đoàn hướng về thị trấn Szilvásvárad, thuộc vùng núi Bükk (tỉnh Heves, Hungary). Chưa thôi thích thú với nhiều kiến thức văn hóa, lịch sử, chúng tôi một lần nữa trầm trồ về cảnh sắc thiên nhiên của núi rừng Hungary.

Szilvásvárad hiện lên thơ mộng với con đường dài, cây lá sum xuê rũ mình bên sân đua ngựa bát ngát cạnh núi rừng xanh trong. Ngồi trên chuyến xe lửa xuyên qua rừng xanh, chúng tôi được tận hưởng khí trời mát lành, những tia nắng lấp lánh xuyên qua kẽ lá, được ngắm nhìn hồ nuôi cá Pisztráng – món cá hồi chấm nướng đặc sản cho những ai đặt chân đến Szilvásvárad.

Điểm cuối của tàu hỏa là thung lũng Szalajka tuyệt đẹp, nơi có thác Fátyol – địa điểm quen thuộc của nhiều bộ phim và không ít cặp uyên ương tới chụp ảnh cưới. Vào sâu bên trong thung lũng là Bảo tàng Lịch sử Lâm nghiệp và nếu đi dọc con đường rừng, du khách sẽ bắt gặp hồ nước xanh ngọc, tất cả đều thuộc Vườn Quốc gia Bükk – di sản thiên nhiên được bảo vệ. 

Trải qua quãng thời gian hơn một năm sống chung với đại dịch Covid-19 tại Hungary, nhiều gia đình tranh thủ trải nghiệm các nước Châu Âu ngoài Hungary sau khi chính quyền nới lỏng hạn chế, mở cửa đất nước. Còn với chúng tôi, Eger – Szilvásvárad cũng là một lựa chọn đáng nhớ để tận hưởng cảm giác tự do, tự tại sau chuỗi ngày giãn cách xã hội.

Đi, lắng nghe, cảm nhận là một hành trình thú vị để khám phá thế giới. Chắc hẳn, với nụ cười mỗi người chào nhau khi kết thúc chuyến đi, có lẽ, ai nấy đều có cho riêng mình một kỷ niệm cho mùa hè đáng nhớ này. 

Còn với tôi, mọi thứ không đơn thuần là kỷ niệm: trong hành trình này, ý nghĩa hơn cả là sự gặp gỡ của những câu chuyện, kể chuyện của ta và lắng nghe chuyện của người.

Cứ thế, chúng tôi có dịp giãi bày cho nhau nghe những câu chuyện cuộc đời. Ấy là hành trình chinh phục khó khăn của bà mẹ hai con; là câu chuyện ấm lòng của ông bố bà mẹ, lặn lội miền này đất nọ, sẵn sàng đồng hành cùng con trai trên con đường khám phá nghệ thuật; là sự tìm kiếm và bước đầu hiện thực hóa niềm đam mê của nữ nhiếp ảnh gia trẻ sau gần 4 năm xa nhà, hay là câu chuyện cuộc sống của hai bác ở ngưỡng lục tuần... 

Mỗi người bước qua cuộc đời chúng ta đều có ý nghĩa, và việc lắng nghe, chia sẻ với nhau trong những hành trình cùng nhau tìm hiểu, học hỏi, chính là cơ hội quý giá để khám phá cuộc sống một cách gián tiếp đầy thú vị.

Tác giả bài viết: Oanh Trương, từ Budapest - Tháng 8/2021