DUBROVNIK - NGỌC BÍCH CỦA BIỂN ADRIATIC

Là một thành phố nhỏ chưa đầy 5 vạn cư dân, Dubrovnik đồng thời cũng là một hải cảng nằm ở phía cực Nam của Cộng hòa Croatia, và là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng ở biển Adriatic. Năm 1979, Cổ thành ở trung tâm Dubrovnik đã được đưa vào danh mục Di sản Văn hóa Thế giới của UNESCO.

Thời trung cổ, đô thị này đã từng là một trung tâm thương mại hàng hải, là thủ phủ của Cộng hòa Ragusa, và trong thời gian dài, Dubrovnik là quốc gia duy nhất ở phía Đông biển Adriatic được xem như đối thủ cạnh tranh khả dĩ của Cộng hòa Venice.

Dubrovnik đạt đến mức hoàng kim vào thế kỷ 15 và 16, khi với lượng cư dân chừng 4 vạn người, thành phố này được liệt vào hàng một trong những đô thị lớn nhất của Châu Âu. Không chỉ mạnh về kinh tế, Dubrovnik còn là một trung tâm nghệ thuật, ngôn ngữ và văn học của Croatia, nơi cư ngụ của nhiều nhà văn, nhà thơ, họa sĩ và khoa học gia.

Ngày nay, Dubrovnik là một điểm đến không thể thiếu trong các chuyến du lịch tới các nước cộng hòa từng là thành viên Liên bang Nam Tư (cũ), với vô vàn lâu đài, thành quách cổ kính bên những khu nghỉ dưỡng, và đặc biệt hấp dẫn với phong cảnh sơn thủy hữu tình bên bờ Adriatic...
 
Lần lại theo dòng lịch sử, những sách vở xưa thấy cho thấy rằng Dubrovnik đã được thành lập vào thế kỷ thứ 7 trên những ghềnh đá ngầm ở bờ biển vùng Dalmatia, bởi những người trốn chạy khỏi vùng đất gần đó. Thành phố này đã từng mang nhiều cái tên khác nhau có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp và La Tinh cổ, như Laus, Ragusa, v.v...

Cái tên Dubrovnik xuất phát từ danh từ “cây sồi” trong ngôn ngữ Slav, và được nhắc tới lần đầu tiên vào năm 1189. Ngay từ khi thành lập, do vị trí địa lý thuận lợi, đô thị này đã nổi tiếng về thương mại. Thế kỷ thứ 9, Dubrovnik đã được bảo vệ bởi một hệ thống thành quách trấn thủ đủ để thành phố cầm cự trong những trận chiến kéo dài hơn một năm.

Đầu thế kỷ 12, Dubrovnik buộc phải chịu sự lệ thuộc của Cộng hòa Venice và điều này kéo dài chừng 150 năm, cho dù vẫn giữ được quay chế tự trị. Trong thời gian đó, thương mại Dubrovnik phát triển hết sức mạnh mẽ, và thành phổ trở thành nơi ở của giới quý tộc, cũng như các nhà văn và thương gia giàu có.

Kể từ giữa thế kỷ 14 cho tới đầu thế kỷ 19, Dubrovnik là một phần của Vương quốc Hungary, tuy nhiên trên thực tế, nó vẫn là một quốc gia độc lập với tên gọi Cộng hòa Ragusa, và sự phụ thuộc vào Đế chế Hung không ngăn cản sự phát triển của đô thị này. Năm 1667, một cơn địa chấn khổng lồ làm rung chuyển thành phố và tàn phá vô số di sản lịch sử, kiến trúc và văn hóa của đô thị này, nhưng Dubrovnik đã được tái thiết nhanh chóng.
 
Từ đầu thế kỷ 19, Dubrovnik lúc thì thuộc Pháp, lúc bị sáp nhập vào Vương triều Habsburg (Áo), rồi sau một thời gian “thay thầy đổi chủ” liên miên, nó trở thành một phần của Cộng hòa Liên bang Nam Tư theo xu hướng XHCN. Thời kỳ 1990-91, thành phố bị tàn phá nhiều trong cuộc nội chiến Nam Tư: nhiều di sản nồi tiếng được tái thiết nhờ sự giúp đỡ của UNESCO.

Hiện tại, đa phần cư dân Dubrovnik là người Croatia, nhưng thành phố này vẫn được coi là có đời sống đa văn hóa, đa sắc tộc với sự hiện diện của nhiều sắc dân khác như Do Thái, Hy Lạp, Ý, Hung, Thổ Nhĩ Kỳ... Sau nhiều thế kỷ sống bằng những ngành thương mại hàng hải, gần hai thập niên nay, du lịch là một nguồn doanh thu rất đáng kể của thành phố tươi đẹp này!
 
Du khách đặt chân tới Dubrovnik, hẳn sẽ nhận ra hình bóng vị thánh bảo hộ - Saint Blaise - qua rất nhiều pho tượng ở nhiều nhiều điểm của của thành phố. Đối với Dubrovnik, Saint Blaise có tầm quan trọng như Thánh sử Máccô (Saint Mark) đối với Venice, và tòa thánh đường lớn nhất của thành phố cũng được mang tên ông.

Đi dạo trên những đường phố cổ chằng chịt, chúng ta có thể chứng kiến hằng hà sa số những kiến trúc và công trình cổ. Dubrovnik tự hào với vườn thực vật có lịch sử lâu đời nhất thế giới (từ năm 1492), và hiệu thuốc có lịch sử lâu đời thứ ba của thế giới (từ đầu thế kỷ 14), mà nay vẫn hoạt động trong một nhà thờ.
 
Thuộc hệ thống phòng thủ của thành phố, tường thành Dubrovnik được xây dựng trong khoảng thời gian từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 17, dài gần hai cây số và cao 25m, dày 3-6m là một trong những công trình hùng vĩ nhất Châu Âu luôn thu hút khách du lịch. Nhiều pháo đài cổ, có niên đại từ thế kỷ 13-16, đã được xây dựng quanh tường thành này,

Có thể đặt chân vào thành phố qua hai cửa ô ở đầu phía Tây (cửa ô Pile) và phía Đông (cửa ô Plocai), đều được xây từ thế kỷ 15. Phần cổ thành nằm trong vòng bao bọc của tường thành, được liệt vào hàng Di sản Văn hóa Thế giới, bao hàm rất nhiều thánh đường, mà lớn nhất là Nhà thờ chánh tòa mang tên Thánh Blaise, xây dựng đầu thế kỷ 18.

Đặc biệt, Dubrovnik được đặc trưng bởi sự “đa nguyên” trong tín ngưỡng vì bên cạnh các thánh đường Kitô giáo, ở đây còn có thể tìm thấy nhà thờ Do Thái cổ kính thứ hai trên thế giới, cũng như những nhà thờ Chính thống giáo, Hồi giáo và của các tôn giáo khác.

Từng là trung tâm của Cộng hòa Ragusa, Cổ thành Dubrovnik còn là nơi còn lưu giữ nhiều cung điện, mà nổi tiếng nhất là Dinh Tổng trấn và Cung Sponza, một thời cũng là nơi đúc tiền, đồng thời là nơi giao dịch tài chính chính yếu của thành phố.
 
Tới Dubrovnik, tất nhiên du khách cũng không thể bỏ qua Stradun, con lộ chính của thành phố đã có trên 500 năm tuổi. Dài chừng 300m, hai bên đường có rất nhiều nhà hàng, tiệm cafe, cửa hiệu vẫn giữ được vẻ cổ kính của những ngày tháng cũ, đây là con lộ duy nhất được coi là rộng tại Cổ thành!

Còn được gọi bằng cái tên khác là “hòn ngọc ẩn mình giữa những bức tường đá”, Dubrovnik luôn tự hào, và cũng rất xứng đáng với lời khen từ đầu thế kỷ 20 của George Bernard Shaw, văn hào Anh từng được Giải Nobel Văn chương, theo đó, nếu bạn muốn thấy thiên đường hạ giới, hãy đến thăm mảnh đất này!

Không hổ danh là một trong số những điểm đến hấp dẫn nhất và nổi tiếng nhất của vùng biển Địa Trung Hải, Dubrovnik được coi là nơi có thể thỏa mãn sự chờ đợi của mọi du khách, những người cho dù chọn đây làm nơi nghỉ ngơi, giải trí, hoặc thăm thú trong cảnh cổ kính, nhiều khi hoang sơ để tìm về, và để theo dấu những thời gian đã mất...