Nhịp Cầu Thế Giới Online

http://nhipcauthegioi.hu


NGHĨ VỀ VỤ KIỆN CHẤT ĐỘC DA CAM

(NCTG) “Không phải mình buồn vì phía Việt Nam thua kiện, mà buồn vì khi ra quốc tế, nước mình thật hiếm khi thắng được các vụ kiện tụng bởi sự cẩu thả của những người có trách nhiệm”.
Chất độc da cam màu gì? - Ảnh: nytimes.com
Đêm qua, sau khi nghe xong cuốn băng của ông luật sư “bên bị đơn” trong vụ kiện chất độc da cam kể về diễn biến phiên tòa, cả nhà mình hầu như không ngủ. Hóa ra lý do Việt Nam thua kiện không phải đơn thuần là “nén bạc đâm toạc tờ giấy” như một số tờ báo trong nước đã từng đưa tin.

Giá như các nhà khoa học, các vị luật sư ở phía Việt Nam chuẩn bị những chứng cứ khoa học xác đáng hơn; tìm hiểu các vấn đề văn hóa, tâm linh cẩn thận hơn... có thể chúng ta cũng sẽ vẫn không thắng. Nhưng ít nhất đoàn Việt Nam sẽ không bị luật sư của công ty hóa chất Monsanto vạch cho lấm lưng, trắng bụng khi các nhân chứng của Việt Nam khăng khăng cho rằng họ nhìn thấy chất bột màu da cam được thả xuống từ trên máy bay.

Nhân chứng bên bị đơn là những phi công lái máy bay thả chất diệt cỏ khẳng định, hóa chất đó có màu trắng, được pha vào nước và phun xuống như sương. Màu da cam chỉ là ký hiệu ghi trên bao bì dựa trên mức độ độc hại của sản phẩm.

Hoặc một chi tiết khác, việc thu thập 10 triệu chữ ký phản đối của thân nhân những người bị di chứng hoặc nhiễm chất độc da cam đối với một nước dân chủ như nước Mỹ là một điều khó thuyết phục. Ngay cả trong những cuộc vận đông hoặc thăm dò có quy mô lớn thì thu được 1 triệu chữ ký ủng hộ cũng đã là điều đáng mơ ước.

Để “quật lại” những bằng chứng của phía Việt Nam khi mang những mẫu quái thai được ngâm trong phoóc-môn đến phiên tòa, luật sư bên bị đơn đã đưa vào những yếu tố tâm linh, tín ngưỡng để lên án bên nguyên đơn. “Giả sử các bạn là cha mẹ của những đứa trẻ này, các bạn có cam tâm để người ta mang những đứa con kém may mắn của mình đến đây để làm tiền không? Những đứa trẻ đó đáng ra phải được yên nghỉ nới đất Chúa”.

Còn rất nhiều các chi tiết khác được luật sư bên bị kể ra trong bài nói chuyện để thuyết phục rằng, việc Bồi thẩm đoàn xử cho phía Việt Nam thua kiện là xác đáng. Mình không tin lắm vào cái gọi là “lương tâm nghề nghiệp” mà ông luật sư đưa ra khi quyết tâm bảo vệ thân chủ của mình đến cùng để không nhận lại một đồng thù lao nào với lý do rất đơn giản - “nếu bạn đã từng là nạn nhân của chế độ cộng sản”.

Nói tóm lại, không phải mình buồn vì phía Việt Nam thua kiện, mà buồn vì khi ra quốc tế, nước mình thật hiếm khi thắng được các vụ kiện tụng bởi sự cẩu thả của những người có trách nhiệm. Ông luật sư bên bị đơn chỉ có sáu tháng nghiên cứu hồ sơ. Còn phía Việt Nam đã bỏ ra bao nhiêu thời gian để chuẩn bị cho vụ kiện này???

Tác giả bài viết: Thanh Chung, từ New York