ROMANIA - BULGARIA: BAO GIỜ CHO ÐẾN MÙA THU?

Lần cuối cùng điều hành thảo luận của nhóm các Bộ trưởng Nội vụ EU trong thời gian Hungary giữ cương vị Chủ tịch luân phiên Liên hiệp Châu Âu, ông Pintér Sándor cho hay: Cộng hòa Ba Lan, Chủ tịch tiếp tới của EU, sẽ đảm trách vai trò thúc đẩy việc đưa Romania và Bulgaria vào Khối Schengen.

Cả Bucharest, cả Sofia đều hy vọng được trở thành thành viên Schengen vào tháng 3 năm nay, tuy nhiên, một quyết định như vậy đã không được đưa ra vì rất nhiều lý do, mà quan trọng nhất là Bulgaria đã “tụt hậu” trong quá trình chuẩn bị.

Ðến khi nước này bù đắp được những thiếu sót và chứng tỏ được điều đó thì thời gian đã trôi qua với nhiều động thái mới, trong đó có việc sự hiện diện của người Tzigane ở Romania và Bulgaria ở Ý và Pháp đã gây ra những rắc rối ở hai đất nước này. Ðể giải quyết tình hình, Ủy ban Châu Âu cũng cần can thiệp và điều này chỉ làm gia tăng những căng thẳng trong nội bộ EU.

Sau đó, làn sóng tị nạn đến từ Bắc Phi đã ảnh hưởng không nhỏ đến sức mạnh đoàn kết của EU, khiến hệ thống Schengen bị lung lay đáng kể và chắc chắn sẽ phải thay đổi. Ðặc biệt, Paris không hài lòng khi Ý cấp thẻ cư trú cho người tị nạn đến từ Libya và để giải tỏa mâu thuẫn này, tổng thống Pháp Sarkozy và thủ tướng Ý Berlusconi đã gửi thư chung lên Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Barroso yêu cầu xem xét lại thỏa ước Schengen.

Mặc dầu Bulgaria và Romania hiện tại đã thỏa mãn các điều kiện kỹ thuật để gia nhập Khối Schengen, rất nhiều thành viên EU sẽ căn cứ vào tình hình chính trị và di dân để đưa ra lá phiếu thuận. Dân tị nạn Bắc Phi hiện đã đi đường vòng để nhập cảnh EU từ Thổ Nhĩ Kỳ, thông qua biên giới Hy Lạp được canh phòng không mấy chặt chẽ, và nếu Bulgaria và Romania được gia nhập khối Schengen trong thời điểm này thì còn có thêm nhiều người tị nạn đến từ hướng hai quốc gia đó.

Thứ Tư qua, đa số trong Nghị viện Châu Âu bỏ phiếu tán thành việc Romania và Bulgaria đã sẵn sàng cho sự gia nhập, nghĩa là không cần đặt thêm những rào cản nhân tạo cho họ, nhưng chính phủ các nước Pháp, Hà Lan, Ðức, Phần Lan và Bỉ vẫn làm điều này. Sự phản đối còn được đặt trên một cơ sở khác: từ khi là thành viên của EU, cải cách tư pháp và cuộc chiến chống tham nhũng tại hai nước trên bị coi là chưa đạt được kết quả như ý muốn, nên Bucharest và Sofia đang nằm dưới sự giám sát của Ủy ban Châu Âu và tờ trình tiếp tới của Ủy ban sẽ được đưa ra vào tháng 9.

Mùa thu năm nay, quyết định sẽ được đưa ra trong vấn đề để Romania và Bulgaria gia nhập Schengen, hay tình hình sẽ chỉ được “xem lại”? Ông Pintér Sándor cho rằng, theo một số đề xuất, có thể hai quốc gia nói trên sẽ trở thành thành viên của không gian phi thị thực theo từng giai đoạn: thoạt tiên tại các phi trường, sau đó ở biên giới đất liền và các hải cảng.