CHIA TAY TÁC GIẢ

Vợ và hai con trai Aleksandr Solzhenitsyn trong lễ truy điệu nhà văn (Moscow, 5-8-2008) - Ảnh: Misha Japaridze (AP)

Linh cữu của nhà văn được quàn tại tòa nhà của Viện Hàn lâm Khoa học Nga (sinh thời, Solzhenitsyn cũng được bầu làm viện sĩ Hàn lâm) và vài ngàn người đã không quản tiết trời mưa gió, xếp hàng để được từ giã "lương tâm của nước Nga".

Thủ tướng Vladimir Putin, trùm KGB một thuở, chia tay người cựu tù nhân chính trị của thế chế độc tài Stalinist

Là một trong số vài nhà văn có vai trò và tầm ảnh hưởng lớn nhất của thế kỷ XX, trong các tác phẩm của mình, Solzhenitsyn đã vạch trần bản chất phi nhân của chế độ độc tài Stalinist. Chính vì vậy, cuối thập niên 60, ông bị khai trừ khỏi Hội Nhà văn, bị cấm sáng tác, in ấn, rồi đến năm 1974, ông bị tước quốc tịch Xô-viết và trục xuất khỏi chính quê hương mình. Trong vòng 20 năm, ông sống tại Thụy Sĩ, Đức rồi định cư tại Hoa Kỳ; năm 1990, ông mới được phục hồi và nhận lại quốc tịch Nga. Solzhenitsyn hồi hương năm 1994 và năm 2007, ông được nhận Giải thưởng Quốc gia Liên bang Nga.

Trước sự ra đi của “người nối tiếp xứng đáng truyền thống nhân văn của nền văn học cổ điển Nga thế kỷ XIX”, báo chí Nga đã có những nhận định đầy trọng thị về Solzhenitsyn. Nhật báo "Sự thật Komsomol" (Komsomolskaya Pravda) viết: "Một nhà tiên tri đã qua đời tại chính quê hương mình". Tờ "Báo Nga" (Rossiyskaya Gazeta) của chính phủ Nga ví Solzhenitsyn với đại văn hào Leon Tolstoi, còn "Kommersant" thì đưa ra nhận định ý nhị: "Solzhenitsyn không phải là người được tất cả mọi người yêu quý... nhưng ông là một trong số những người mà vai trò lịch sử không thể phóng đại tùy tiện, bởi lẽ vai trò của ông không chỉ đơn thuần là đáng kể, mà là khổng lồ".

Vĩnh biệt nhà văn lớn của thế kỷ XX tại Viện Hàn lâm Khoa học Nga

Lễ tiễn đưa Solzhenitsyn về nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang của tu viện Donskoi (một tu viện cổ có từ thế kỷ XVI ở Moscow) sẽ diễn ra vào hồi 7 giờ sáng ngày thứ Tư 6-8-2008, theo nghi thức của đạo Chính Thống giáo.