ASEM 10 tại Hungary: LIÊN TỤC XẢY RA “SỰ CỐ”

Ngoài các đại diện ngoại giao của 27 nước thành viên EU, tới dự ASEM 10 còn có các Ngoại trưởng, Thứ trưởng Ngoại giao 16 nước Châu Á, của ba thành viên mới là Úc, New Zealand và Liên bang Nga, cũng như các quan chức thuộc ASEAN và Ủy ban Châu Âu.

Chủ đề được đề cập tới trong kỳ Hội nghị thượng đỉnh lần này là những thách thức an ninh phi truyền thống, trong số đó, chủ yếu là về những thảm họa thiên nhiên (động đất, thay đổi khí hậu), chủ nghĩa khủng bố và cướp biển, sự lan truyền của vũ khí giết người hàng loạt, sự phục hồi kinh tế sau khủng hoảng tài chính, cũng như tình trạng an toàn thực phẩm và nguồn nước, an toàn năng lượng và hạt nhân.

Những đề tài đó là tâm điểm của kỳ hội nghị, gồm các cuộc đàm phán song phương và các phiên họp toàn thể, và được coi là diễn đàn đối thoại cao cấp Á - Âu xoay quanh các vấn đề hợp tác cấp khu vực và toàn cầu. Ðược biết, Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm dẫn đầu.

 
Theo chương trình, các phái đoàn đến lâu đài Grassalkovich vào buổi trưa 6-6 - tại đó, họ được Ngoại trưởng Hungary Martonyi János tiếp đón. Lễ khai mạc trọng thể diễn ra vào hồi 13 giờ với phát biểu (theo dự kiến) của Thủ tướng Hungary Orbán Viktor, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm, Ngoại trưởng Hungary Martonyi János, Ngoại trưởng Nhật Takeaki Matsumuto và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lào Thongloun Sisoulith.

Sự cố bất ngờ

Ngay trong ngày đầu của ASEM 10, thời tiết thất thường tại Budapest đã khiến nước chủ nhà và các vị khách phải chịu nhiều rắc rối. Ngoại trưởng Martonyi János tiếp đón các đoàn trên thảm đỏ trải trước lâu đài Grassalkovich, nhưng một cơn mưa rào như trút nước đến bất chợt đã khiến họ phải chạy vào lâu đài và tiếp tục các nghi thức ở đó.

Khi tất cả các vị khách đã đến nơi “tập kết”, mưa to đến nỗi chiếc lầu đặt trong khu vườn của lâu đài - định dùng làm nơi tổ chức lễ khai mạc - hoàn toàn bị ngấm nước và ướt sũng, do đó vấn đề “giải cứu” gần năm mươi vị Ngoại trưởng và Quốc vụ khanh lại được đặt ra. Rốt cục, các nhà ngoại giao phải đi qua một hành lang hẹp để tới căn phòng lớn nhất của lâu dài, vốn được chuẩn bị cho các cuộc hội đàm, nhưng chẳng mấy chốc đoàn người bị ùn tắc và giới chính khách Á - Âu có điều kiện “giao thiệp” ở khoảng cách rất gần, theo cách nói vui của báo chí Hungary.


Muộn hơn nửa giờ so với dự kiến, cuối cùng chương trình cũng được bắt đầu. Thủ tướng Hungary phát biểu khai mạc, nhấn mạnh rằng sự hợp tác Á - Âu là vấn đề mấu chốt của tương lai thế giới và vấn đề được đặt ra là hai châu lục này có thể thiết lập mối quan hệ như thế nào với nhau. Theo ông Orbán Viktor, trong những năm gần đây, thế giới đã biến đổi theo hướng “những chiến sĩ đơn độc không bao giờ còn có thể thành công” trong tương lai, mà họ sẽ phải tìm kiếm đồng minh với nhau.

“Trong những năm tới, sự hợp tác Âu - Á có thể là một trong những khởi điểm của sự canh tân thế giới sau thời kỳ khủng hoảng kinh tế...”, Thủ tướng Hungary mới nói tới đây thì bỗng nhiên điện tắt phựt, âm thanh cũng không còn và căn phòng tối sầm. Tất cả mọi người trong phòng đều kinh ngạc và không nói nên lời, sau đó ai nấy đều tỏ ra bối rối. Phái đoàn Nhật tò mò nhìn ngó khi các nhân viên kỹ thuật cuống cuồng tìm lỗi, rồi Phát ngôn viên Thủ tướng Hungary, ông Szíjjártó Péter cũng bối rối tiến về phía các ca-bin dịch, tại đó, những đường dây cáp và dây nối ngổn ngang dưới đất bắt đầu được xem xét.

Giữa chừng, Thủ tướng Orbán Viktor pha trò với Đại diện cao cấp về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên hiệp Châu Âu, bà Catherine Ashton, lúc đó vừa đến lâu đài - lẽ ra bà không dự lễ khai mạc, nhưng vì những “sự cố chậm trễ khách quan” nên bà vẫn đến kịp. Rốt cục, sau 20 phút chờ đợi và nhiều thử nghiệm sửa điện bất thành, Phát ngôn viên Ðoàn chủ tịch Hội nghị, bà Bakos Piroska thông báo: chương trình sẽ được tiếp tục sau bữa trưa.


Lý do của sự cố mất điện được phát hiện là do sét gây ra. Ðược biết, bài phát biểu của ông Orbán Viktor đã được tiếp tục trong bữa trưa (không có sự hiện diện của báo giới) vì buổi chiều, ông phải tới Quốc hội giải quyết một số vụ việc. Ngoài ra, các bài phát biểu khác đã không được vang lên như theo dự kiến và những cuộc hội đàm thì được tiến hành trong phạm vi “nội bộ”, dưới sự chủ tọa của bà Catherine Ashton.

Trong lịch sử hinh thành và phát triển, cho đến nay, Châu Âu đã đăng cai 4 kỳ ASEM tại Berlin (1999), Madrid (2002), Kildare (Ireland, 2004) và Hamburg (2007). Lần gần nhất, Việt Nam đã là nước chủ nhà của ASEM 9, tổ chức tại Hà Nội tháng 5-2009.